Στην απονομή των Οσκαρ ένα από τα highlight της βραδιάς ήταν η εμφάνιση του Τζάστιν Τίμπερλεϊκ με το «Can’t Stop the Feeling». Αλλο ένα τραγούδι που μπορεί να έχεις τραγουδήσει ή χορέψει, ένα εύπεπτο χιτάκι το οποίο στηρίζεται στην εφήμερη απόλαυση – αυτή, έτσι κι αλλιώς, είναι η ιδιότητα της ποπ μουσικής: ακούς έναν ρυθμό που θα σε κάνει να αισθάνεσαι τέλεια για σχεδόν 3,5 λεπτά, σου κολλάνε οι νότες του στον εγκέφαλο για ένα χρονικό διάστημα και μετά το ξεχνάς, αφού η ιδιότητα των ποπ ακουσμάτων είναι να χάνονται στον χρόνο για να αντικατασταθούν από μια νέα μουσική σύνθεση. Και μετά, πάλι από την αρχή.

Πίσω από τις πιο γνωστές επιτυχίες του «ελαφρού» τραγουδιού, πολύ έντονα από τις παρυφές της δεκαετίας των 00’s μέχρι σήμερα, βρίσκεται ένας σουηδός παραγωγός, ο οποίος αποτελεί την παγκόσμια ποπ σταθερά. Ισως ο όρος να μην είναι δόκιμος, αλλά το βέβαιο είναι πως έχει καταφέρει να γράψει, 20 χρόνια και βάλε, τη μια μουσική επιτυχία μετά την άλλη και να φτιάχνει έτσι καριέρες τραγουδιστών που έγιναν σταρ. Εγραψε και για καταξιωμένους σταρ και τους έκανε να πουλήσουν ακόμα περισσότερα αντίτυπα.

Κυρίες και κύριοι, να σας γνωρίσω τον Μαξ Μάρτιν. Το κανονικό του όνομα είναι Μάρτιν Σάντμπεργκ και είναι ένας σουηδός μουσικοσυνθέτης και παραγωγός που χρύσωσε ακόμα περισσότερο τη σημερινή εύπεπτη μουσική. Ο Μαξ από μικρός λάτρευε την ποπ, αλλά ντρεπόταν να το παραδεχτεί στους φίλους του για να μην τον κοροϊδεύουν ως «φλώρο» και «καρεκλά»!

Αυτός ο τύπος -ο οποίος, ευτυχώς, ξεπέρασε τα μουσικά υπαρξιακά του- τάισε καριέρες των σταρ με επιτυχίες. Ποιον να πρωτοθυμηθείς: Μπρίτνεϊ Σπίαρς, Backstreet Boys, Κέιτι Πέρι, Τέιλορ Σουίφτ, NSYNC, Αριάνα Γκράντε, Κέσα, Κέλι Κλάρκσον, Πινκ, Σελίν Ντιόν, Νίκι Μινάζ, Bon Jovi, Maroon 5, Ace of Base, Μπράιαν Ανταμς, Τζάστιν Τίμπερλεϊκ, Σίντι Λόπερ, Αντέλ. Είκοσι δύο μετρημένα τραγούδια, ανάμεσα στα υπόλοιπα που έγραψε, πήγαν στο Νο1 του αμερικανικού Billboard. Δεν υπολογίζουμε τις πρωτιές σε χώρες στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, δεν μπορούμε να μετρήσουμε τα εκατομμύρια των αντιτύπων που έχουν πουληθεί λόγω της συνθετικής του δεινότητας.

Περισσότερα Νο1 στο Billboard έχουν μόνο ο Πολ Μακ Κάρτνεϊ και ο Τζον Λένον – με 32 και 26, αντίστοιχα. Γενικότερα, ο Μαξ έχει 54 top ten hits. Καλά διάβασες. Πενήντα τέσσερα. Σκέψου ότι η Μαντόνα έχει 38. Και πόσοι γνωρίζουν τη «θεά» της μουσικής και πόσοι τον Μάρτιν;

Η συνταγή της επιτυχίας

Οι λάτρεις της μουσικής θεωρίας, συγκρίνοντας τα τραγούδια που έχει γράψει ο Μαξ όλα αυτά τα χρόνια, θα διαπιστώσουν ότι υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά, όμοια μουσικά πατήματα, σχεδόν ίδιες μουσικές φόρμες, απαράλλαχτα τονικά μοτίβα. Η επανάληψη των μελωδικών δομών από τραγούδι σε τραγούδι δεν αποτελεί, απλώς, τη μουσική ταυτότητα του Μάρτιν, αλλά τη συνταγή της επιτυχίας του: όλα τα τραγούδια κουβαλάνε νότες μουσικών συνθέσεων του Πρινς, τα οποία αποδίδονται σε άλλες τονικότητες, έχουν αποδοθεί με άλλα μουσικά όργανα, αλλά διατηρούν την ίδια μελωδική δομή που ακολουθούσε ο πρόσφατα χαμένος «Πρίγκιπας» της μουσικής.

(ακούστε αυτή τη σύνθεση και βρείτε πόσα σημερινά τραγούδια έχουν φανερά ή κρυφά ίδιες νότες και μουσική τεχνοτροπία…

για παράδειγμα, αυτό)

https://www.youtube.com/watch?v=G6kH3BQeqRc

Αυτά τα δήλωσε ο ίδιος ο Μάρτιν σε συνέντευξή του στο qz. Ομως, όλο αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κλοπή ιδέας ή μουσικού περιεχομένου, αλλά αποτελεί βαθύτατο επηρεασμό και σφραγίδα σε μια τεχνοτροπία παραγωγής τραγουδιών. Ναι, υπάρχει η ίδια μανιέρα, αλλά απαιτεί ιδιαίτερη συνθετική τέχνη για να μην είναι ακριβώς ίδια η μουσική, ο ρυθμός. Εδώ ακριβώς, βέβαια, υπάρχει και το άλλο μυστικό της (ποπ) επιτυχίας: ένα τραγούδι πρέπει να ακούγεται, από την πρώτη φορά που θα φτάσει στα αφτιά μας, ως κάτι γνώριμο, οι νότες του πρέπει να παράγουν μια αίσθηση οικειότητας, ότι κάπου το έχουμε ακούσει ξανά, άρα δεν μπορεί να μας ξενίσει. Αν το καλοσκεφτείς, είναι μαγικό. Ιδια μουσική βάση, αλλά τόσα διαφορετικά μεταξύ τους τραγούδια, ακόμα κι αν μοιάζουν – αλλά, είπαμε, αυτό είναι ένα από βασικά συστατικά της επιτυχίας.

Επιστήμονες του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας της Ισπανίας, με πολύπλοκους αλγορίθμους, ανέλυσαν τη βάση δεδομένων «Million Song Dataset» – ένα σύστημα που μετατρέπει τη μουσική και τους στίχους ενός τραγουδιού σε δεδομένα. Οι ερευνητές ανέλυσαν τραγούδια της ποπ από το 1955 μέχρι και το 2010 και διαπίστωσαν ότι: τα σημερινά τραγούδια έχουν υψηλότερη ένταση στον ήχο τους, καθώς επίσης και ότι οι δημιουργοί τους χρησιμοποιούν τις ίδιες μουσικές συνταγές με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν πανομοιότυπα, υπάρχει ομογενοποίηση στη μουσική έκφραση. Από τη δεκαετία του ‘50 περιορίζεται σταθερά η ποικιλία στη σύνθεση των ποπ τραγουδιών, σε ό,τι αφορά δηλαδή τα όργανα που χρησιμοποιούνται, τις μελωδίες κ.λπ. Στα σύγχρονα ποπ τραγούδια χρησιμοποιούνται λίγα και συγκεκριμένα όργανα τα οποία παίζουν -κατά βάση- στον ίδιο ρυθμό, σύμφωνα με την ίδια έρευνα.

Ο,τι ακριβώς κάνει και ο Μαξ Μάρτιν, με άλλα λόγια, εδώ και πολλά χρόνια. Χρησιμοποιώντας μια κοινή μουσική δίνει επιτυχίες σε τραγουδίστριες και τραγουδιστές σε όλον τον πλανήτη, δημιουργώντας μια δική του σχολή παραγωγής, ένα μουσικό σουηδικό μοντέλο, όντας μια μηχανή που γεννά mainstream ποπ παιδιά.

(Δες ποια άλλα τραγούδια έχει γράψει)

Ο ίδιος κλείνεται πολλές ώρες στο στούντιό του στη Σουηδία, μένει με την οικογένειά του και στέκεται εκτός της λάμψης των προβολέων, πέρα από την προβολή και τη φήμη – πρόκειται για αντιστάρ.
Και όσο εσύ διάβαζες τις παραπάνω γραμμές, την ίδια στιγμή κάποιος/κάποια/κάπου στον κόσμο, θα τραγουδούσε ένα τραγούδι που έγραψε ο Μαξ.

Και ακόμα κι αν δεν γουστάρεις τα τραγούδια που εκείνος έχει συνθέσει, δεν μπορείς να μην υποκλιθείς στο ταλέντο, στις πωλήσεις, στα Γκράμι και σε όλες τις βραβεύσεις του. Σεβασμός…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News