Πώς αντιλαμβάνεσαι τον ολοκληρωμένο ηθοποιό; Από τις επιτυχίες του, από την επιλογή των έργων, από την δυσκολία των ρόλων, από την ευρύτητα των επιλογών του, από την προτίμησή του στο θέατρο, τον κινηματογράφο ή την τηλεόραση;
Μεγάλωσα στην δεκαετία του 70. Παρακολουθούσα στην τηλεόραση το θέατρο της Δευτέρας, τον Νάσο Αθανασίου στις 2 το μεσημέρι, τα έργα του Ξενόπουλου. Ερωτευόμουν κάπου-κάπου κάποιους πρωταγωνιστές, όπως τον Δάνη Κατρανίδη στην «Αναδυομένη». Θυμάμαι τον Κιμούλη στην «Αστροφεγγιά», αργότερα στον «Κίτρινο Φάκελλο». Στα 13 μου πήγα πρώτη φορά σε αριστοφάνεια κωμωδία με τον Καρακατσάνη. Δεν κατάλαβα τίποτα! Όμως απόλαυσα τον Μιχαλακόπουλο στο «Ψηλά από την Γέφυρα» στα 16 μου. Θέατρο Αμόρε. «Καρδιά σκύλου». Δίπλα στον Κιμούλη η πρωτοεμφανιζόμενη Τζόυς Ευείδη. Έφυγα με θαυμασμό. Κοίτα να δεις …ξέχασα πως είναι άνθρωπος και πίστεψα πως ήταν σκύλος. Τόσο άρτιος!
Θέατρο Πόρτα. «Άμλετ». Η ταξιθέτρια με βάζει στην πρώτη σειρά. Κέντρο. Άβολη θέση. Καταγράφω όλες τις συσπάσεις του προσώπου του. Δίπλα στην Μπεμπεδέλη. Το βλέμμα του Κιμούλη αλλάζει. Ένα μέτρο απόσταση. Το πρόσωπό του έχει γίνει ριζόχαρτο. Το δέρμα του μιλά. Τότε, θαύμαζα χωρίς να μπορώ να ερμηνεύσω. Σήμερα έχω τις απαντήσεις που ζητούσα.
Για να ερμηνεύσεις έναν ρόλο, χρειάζεται να περάσεις μια εξαιρετικά δύσκολη διεργασία. Εσωτερική πρωτίστως. Και να διαβάζεις πολύ. Θέλω να πω πως προτού ερμηνεύσεις ένα ρόλο, έχεις χρέος να ενδυθείς το έργο. Πολύτροπα και πολυδιάστατα. Αφήνεις το ταλέντο στην άκρη και δουλεύεις λοξά και ανάποδα. Γνωρίζεις την εποχή, αναλύεις τον συγγραφέα, μπαίνεις στον ρόλο ζώντας τον σε όλα τα επίπεδα. Κάνεις ψυχογράφημα και ψυχανάλυση του ήρωα. «Φοράς» όλες τις γνώσεις που απέκτησες και τις ενσωματώνεις στη δική σου προσωπικότητα, σαν να απορρέουν ως φυσική σου συνέπεια. Φέρνεις τον ρόλο στα μέτρα σου βάζοντας τον εαυτό σου στα μέτρα του. Γίνεσαι άλλος, χωρίς να ξεχνάς τον εαυτό σου.
Για να πετύχεις όλο αυτό πρέπει να διαθέτεις: κοφτερό μυαλό, αυτοπειθαρχία, σεβασμό, συνέπεια και ακούραστη ψυχή. Πόσοι τέτοιοι υπάρχουν στην Ελλάδα!
Κάποτε αμφισβήτησα τον Κιμούλη. Είπα πως παίζει πάντα με τον ίδιο τρόπο. Πως είναι μόνο ο εαυτός του. Τώρα αντιλαμβάνομαι πόσο δύσκολο είναι να παίζεις τον εαυτό σου, όταν τον εμποτίζεις με τα στοιχεία διαφορετικού ήρωα κάθε φορά. Ο Κιμούλης για πολλούς είναι ο εκπρόσωπος μιας αποτυχημένης γενιάς με αριστερή ιδεολογία. Θα τον χαρακτήριζα ως τον εκπρόσωπο μιας γενιάς, που έχει την τόλμη να ζητά συγνώμη για τα λάθη μιας αριστερής ιδεολογίας που δεν πέρασε από την θεωρία στην πράξη. Τώρα, υιοθετώντας την συγγνώμη μέσα από τις επιλογές σπουδαίων έργων, επιδιώκει την εξέλιξη του ατόμου. Φέτος ξεκίνησε με Ίψεν, συνεχίζει με Πίντερ. Το θέμα του είναι η μοναξιά και αυτοεγκλεισμός του ατόμου χωρίς πλάνο διεξόδου. Ο Κιμούλης με την οξύνοια που τον χαρακτηρίζει, κάπου-κάπου χρυσώνει το χάπι της μοναξιάς μετατρέποντάς την σε μοναχικότητα. Αλλά, η ζωή είναι στο μαζί.
Θα μού πεις, πού τα βλέπω όλα αυτά; Στο ότι ο πρωταγωνιστής του τελευταίου του έργου «ο Επιστάτης» είναι ένας απών. Η πατρική φιγούρα που μας καθορίζει, μας κυνηγά, υπενθυμίζοντας την παρουσία και την έλλειψη. Πιστεύω πως από δω και πέρα, ακόμα και οι ορκισμένοι επικριτές του θα αναγνωρίσουν το μεγαλείο του Γιώργου Κιμούλη. Πλησιάζοντας τα 60, με την γνώση πια του τι αξίζει πραγματικά στη ζωή, οι επιλογές του θα είναι όλο και πιο στοχευμένες στη σχέση μας με τον εαυτό και το παρελθόν μας. Άλλωστε το έγραψε και ο ίδιος: «πώς να μιλήσεις για Αυτό που σου έλειπε και σου λείπει, όταν έχεις γίνει εσύ Αυτό που λείπει…». Ο ίδιος, προτού μας κοινωνήσει τον Πίντερ, έχει αυτο-υποβληθεί στο ταξίδι της ενσυναίσθησης. Κι αν έχουν πόνο αυτά τα ταξίδια…
Όσο περισσότερο ταξιδεύουμε στον κόσμο, στη γνώση, στο μέσα μας, τόσο βαθαίνει η ύπαρξη μας. Βγάζουμε ρίζες που μας στεριώνουν στον κόσμο, που είναι οι άλλοι. Μπορεί ο Κιμούλης να επιλέγει τον επίπονο συνδυασμό του απλού και περίπλοκου, ωστόσο η καθαρή ματιά του θεατρόφιλου, τον δικαιώνει και ως Θεατράνθρωπο και ως υπηρέτη της Υποκριτικής.
•Ο ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ, του Χ. Πίντερ παρουσιάζεται στο Θέατρο Δ. ΧΟΡΝ
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News