Υπάρχουν βιβλία που σε βγάζουν απ' τα ρούχα σου. Βιβλία που, τελειώνοντάς τα, θες να τα εξφενδονίσεις όσο γίνεται πιό μακριά. Αυτήν ήταν η επιθυμία μου γιά το “Μητέρα Τίγρη”, αλλά να που ακόμα το σκέφτομαι… Η εξομολόγηση της Αmy Chua, καθηγήτριας στη Νομική Σχολή του Γιέιλ,  έχει να κάνει με το πώς ανέθρεψε τις κόρες της: με σιδερένια πειθαρχία και σκληρές τιμωρίες, με ατέλειωτες ώρες μελέτης ώστε να διαπρέπουν -από το νηπιαγωγείο!- στο πιάνο και το βιολί, χωρίς πολλά πάρε δώσε με συμμαθητές και φίλους, με τον πήχυ ν' ανεβαίνει όλο και ψηλότερα.

Κόρη κινέζων μεταναστών, γεννημένη στις ΗΠΑ, σπουδαγμένη στο  Χάρβαρντ και παντρεμένη με αμερικανό εβραϊκής καταγωγής, η Amy Chua πήρε όρκο να συμπεριφερθεί ως “κινέζα μάνα”, ώστε να προστατεύσει τα παιδιά της “από την παρακμή”. Χάρη στη σκληρή δουλειά των παππούδων και των γονιών τους, λέει, τα τελευταία καρπώθηκαν από τα γεννοφάσκια τους τις μεγάλες ανέσεις της μεσοανώτερης τάξης. Και δεδομένου ότι στις ΗΠΑ τα ατομικά τους δικαιώματα είναι συνταγματικά διασφαλισμένα, θα μπορούσαν κάλλιστα  “ν'  απειθούν στους γονείς τους και ν' αδιαφορούν γιά συμβουλές σχετικές με την καριέρα τους”.

Ε, λοιπόν η ίδια, αποφάσισε ν' αποτρέψει αυτήν την εκδοχή. Εδεσε ευθύς εξαρχής τις κόρες στο άρμα της κλασικής μουσικής, σ' αυτό το “αντίδοτο της τεμπελιάς και της χυδαιότητας”, τους γάνωσε τ' αυτιά ότι πρέπει ν' αριστεύουν ώστε να έχουν κάτι “γιά να δείχνουν την ταπεινοφροσύνη τους”, δεν έπαψε στιγμή ν' απαιτεί τον σεβασμό τους, κι ανάμεσα σ' εκείνα που δεν τους επέτρεπε  να κάνουν ήταν και τα εξής: να κοιμούνται σε φιλικά σπίτια μετά από πάρτι, να παίρνουν μέρος σε σχολικές παραστάσεις (πρόβες = χαμένες ώρες), να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια και να βλέπουν τηλεόραση, να επιλέγουν μόνες τους τις εξωσχολικές δραστηριότητές τους.

Το “Μητέρα Τίγρη” (Battle Hymn of the Tiger Mother”) ήταν πέρσι ένα από τα πιό πολυσυζητημένα βιβλία στην Αμερική. Η συγγραφέας του βομβαρδίστηκε από επιθέσεις ακόμα και από ομοεθνείς της. Οσο κι αν ορισμένοι της έβγαλαν το καπέλο γιά την αποφασιστικότητα, την στοχοπροσήλωσή της και γιά τις εργατώρες που ξόδεψε στο πλευρό των κοριτσιών της, όσο κι αν κάποιοι άλλοι είδαν ανάμεσα στις γραμμές του βιβλίου μιά αλληγορία γιά τις ασιατικές οικονομικές επιδόσεις σε μιά εποχή που η Δύση κλυδωνίζεται από την ύφεση, οι περισσότερες κρίσεις ήταν αρνητικές. Πόσο μάλλον που μέσα από την ναρκισσιστική, κατά τα άλλα,  αφήγηση της Chua, γίνεται σαφές ότι η μικρότερη κόρη της, πριν της ορθώσει ανάστημα, είχε κοντέψει να την διαγράψει από την καρδιά της οριστικά. 

Το πιό ενοχλητικό, βέβαια, στην όλη υπόθεση είναι η υποψία ότι η μάνα Τίγρη ίσως κάπου να έχει δίκιο! Γιά την ακρίβεια, η υποψία ότι ο απαιτητικός “κινέζικος” τρόπος ανατροφής, προικίζει  τα παιδιά με τόσες ικανότητες και με τόση αυτοπεποίθηση που τίποτε δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στη ενήλικη ζωή τους. Μήπως η ανοχή που επιδεικνύουμε ως  “δυτικοί” στο όνομα της παιδικής ανεμελιάς, πρέπει να επανεξεταστεί;  Μήπως πίσω από τα χαλαρά μας χαλινάρια, κρύβεται η δική μας νωθρότητα και τεμπελιά; Η υστερική φωνή της Amy Chua χτυπάει μέσα μου σαν καμπανάκι. Η εμπειρία του να είσαι γονιός, γεμάτη προκλήσεις και σκαμπανεύασματα, παραμένει συναρπαστική αλλά και τρομαχτική…

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News