του Σταμάτη Κεσόγλου
Τα καλά βιβλία είναι σαν τα κρουασάν βουτύρου: καταναλώνονται παντού και πάντα. Ακόμα και μέσα στο κατακαλόκαιρο. Ή μάλλον: ειδικά μέσα στο κατακαλόκαιρο. Στην παραλία ένα καλό βιβλίο είναι τόσο απαραίτητο όσο ένα αντιηλιακό: κι αυτό γιατί, αν το αντιηλιακό προστατεύει από την επικίνδυνη ακτινοβολία, το διάβασμα διαθέτει δείκτη προστασίας ενάντια σε κάθε είδος (της θερινής συμπεριλαμβανομένης) αποχαύνωσης.

Ένα τέτοιο βιβλίο -και μάλιστα με υψηλό δείκτη προστασίας- είναι και η *Φωλιά της γάτας* του Κερτ Βόνεγκατ (Κέδρος). Κι αν ο τίτλος προετοιμάζει για ιστορίες με κατοικίδια, ιδού η πρώτη έκπληξη που επιφυλάσσει το βιβλίο του Βόνεγκατ: καμιά γάτα δε φιλοξενείται στις σελίδες του. Μονάχα άνθρωποι που ζουν το δράμα τους διακριτικά και χωρίς νιαουρίσματα. Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου φιλοδοξεί να αποτυπώσει στο χαρτί την τελευταία μέρα του ανθρώπου που ανακάλυψε την ανθρώπινη βόμβα. Στην πορεία του για τη συλλογή όλων των στοιχείων θα γνωρίσει μεταξύ άλλων επιστήμονες, ψυχοπαθείς, ιερομάρτυρες, περιθωριακούς ανθρώπους και υποψήφιους θεούς. Επιπλέον, θα γνωρίσει μια θρησκεία που έχοντας διαγνώσει τη δυσανεξία των ανθρώπων στην αλήθεια, βασίζεται στο ψέμα. Και θα την ασπαστεί, αναγνωρίζοντας την καινοτόμα μοναδικότητά της.

Είναι πολύ λίγα τα πεδία της πραγματικότητας που αφήνονται έξω από το κειμενικό πεδίο βολής: με ένα βλέμμα γεμάτο σαρκασμό, ο συγγραφέας αντικρίζει όλο το γαϊτανάκι της ανθρώπινης ματαιότητας, χωρίς ωστόσο να αρνείται την επιθυμία του να συμμετέχει επί ίσοις όροις σε αυτό.

Αν όλα αυτά μοιάζουν δελεαστικά, νομίζω πως το μεγαλύτερο προσόν του κειμένου είναι η δομή του: το βιβλίο οργανώνεται σε πολύ μικρά κεφάλαια, καθένα από τα οποία είναι σα θεατρικό στιγμιότυπο: διαθέτει δράμα, δέση και (συνήθως ανατρεπτική) λύση. Η κεντρική ιστορία εξελίσσεται μέσα από αυτά τα στιγμιότυπα. Αποτέλεσμα: ένα σύνολο σφιχτοδεμένο που τα επιμέρους κομμάτια του μοιάζουν θραύσματα από μια μεγάλη αφηγηματική έκρηξη. Άλλωστε τα καλά βιβλία, ακόμα κι αν λειτουργούν προστατευτικά, είναι συνήθως προϊόντα εκρήξεων.

Ο Σταμάτης κεσόγλου είναι φίλος του protagon και συμμετέχει στον διαγωνισμό μας για τα καλύτερα βιβλία παραλίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News