Η νέα θεατρική σεζόν ξεκίνησε και μες στην πληθώρα τόσων παραγωγών εύκολα μπορεί να χαθεί η καλλιτεχνική «μπάλα» και ακόμα ευκολότερα μπορείτε να βρεθείτε να βασανίζεστε μέσα σε μια σκοτεινή θεατρική αίθουσα παρακολουθώντας από αδιάφορα έως ανυπόφορα θεάματα. Και ναι, εδώ θα είμαστε και αυτή τη σεζόν και θα σας στέλνουμε ανταποκρίσεις από τα θεατρικά χαρακώματα, αλλά, καλού-κακού, ας έχετε υπ’ όψιν και κάποιες βασικές παραμέτρους αποφυγής παραστάσεων αμφίβολου περιεχομένου, αφού σε κανέναν μας δεν περισσεύουν τα 15-25 ευρώ του αντίτιμου ενός θεατρικού εισιτηρίου –πολλώ δε μάλλον τα €40-60 κάποιων υπερπαραγωγών.
Πριν βγείτε, λοιπόν, στον πηγαιμό για τη θεατρική σας Ιθάκη, ας έχετε κατά νου τους κάτωθι Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες:
Όταν επιλέγετε να παρακολουθήσετε μια θεατρική παράσταση, συνήθως έλκεστε, αρχικά, από το έργο. Εδώ, υπάρχουν δύο παγίδες. Αν είναι κλασικό, βεβαιωθείτε ότι θα ανεβεί ως τέτοιο, αν φυσικά αυτό επιθυμείτε να δείτε. Πώς θα το καταλάβετε; Διαβάζοντας, πρώτον, την περίληψή του στους οδηγούς πόλης (η περίληψη της υπόθεσης προέρχεται από ένα δελτίο Τύπου, το οποίο έχουν εγκρίνει οι συντελεστές της παράστασης, άρα δίνει και το ύφος αυτής) καθώς και συνεντεύξεις των συντελεστών. Αν ανιχνεύσετε λέξεις ή φράσεις όπως «μια σύγχρονη/μοντέρνα εκδοχή», «μια νέα ματιά», «μια ανατρεπτική προσέγγιση», να είστε σίγουροι πως μόνο μια κλασική παράσταση δεν θα δείτε, οπότε προχωράτε με δικό σας ρίσκο. Αν τώρα το έργο είναι σύγχρονο και, εν πολλοίς, άγνωστο τοις πάσι, δείτε αν σας ενδιαφέρει η θεματολογία του, με τον ίδιο τρόπο που περιγράφεται παραπάνω. Εδώ, πάντως, να ξέρετε ότι διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσετε πάνω σε αδιάφορο ή κακογραμμένο κείμενο, καθώς, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα τελευταία χρόνια δεν έχουν γραφτεί και πολλά σπουδαία θεατρικά έργα.
Ο περισσότερος κόσμος επιλέγει παραστάσεις για να δει τους αγαπημένους του ηθοποιούς. Όμως, τον τελικό λόγο σε μια παράσταση δεν την έχει ο ηθοποιός αλλά ο σκηνοθέτης. Προσοχή, λοιπόν, μεγάλη στο ποιος σκηνοθετεί και όχι τόσο στο ποιος παίζει. Και καθώς στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολλούς καλούς ηθοποιούς αλλά συγκριτικά πολύ λίγους καλούς σκηνοθέτες, ο αλγόριθμος βγαίνει λίγο δύσκολα. Βέβαια, υπάρχουν κάποιοι πραγματικά σπουδαίοι ηθοποιοί, οι οποίοι βγαίνουν αλώβητοι ακόμα και από πολύ κακές σκηνοθεσίες –αν και αυτοί οι σπουδαίοι ηθοποιοί συνήθως επιλέγουν πολύ προσεκτικά τους σκηνοθέτες τους ή αυτοσκηνοθετούνται. Ενδεικτικά, αναφέρω τους Δημήτρη Καταλειφό, Άννα Κοκκίνου, Όλια Λαζαρίδου, Αγλαΐα Παππά, Λήδα Πρωτοψάλτη, Μανώλη Μαυροματάκη, Κώστα Μπερικόπουλο, Θέμη Πάνου, Χρήστο Στέργιογλου, Γιάννη Νταλιάνη, Ράνια Οικονομίδου, Ρένη Πιττακή, Ακύλλα Καραζήση, Νίκο Χατζόπουλο, Φιλαρέτη Κομνηνού, Σοφία Χιλλ, Αρη Σερβετάλη, Χρήστο Χατζηπαναγιώτη κ.ά, τους οποίους όσες φορές έχω δει, σε όποιο σκηνοθετικό πλαίσιο, αυτοί αστράφτουν ερμηνευτικά.
Επίσης, επιλέγοντας σκηνοθέτη, ξέρεις και τι παράσταση θα δεις. Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος έχει κάνει διάσημη την περίφημη Μέθοδό του στα πέρατα του κόσμου, ο Θωμάς Μοσχόπουλος μας προσφέρει πάντα από πολύ καλές έως εξαιρετικές παραστάσεις, ο Γιάννης Χουβαρδάς εμμένει σε μια μινιμαλιστική κεντροευρωπαϊκή αισθητική, ο Νίκος Καραθάνος δημιουργεί σταθερά ένα τρυφερά απενοχοποιημένο, βαθιά συναισθηματικό θέατρο, ο Κώστας Φιλίππογλου ακολουθεί την παράδοση του σωματικού θεάτρου του Theatre de Complicite, ο Δημήτρης Τάρλοου κάνει πολύ σοβαρή δουλειά στο Πορεία, όπως και η Ελένη Σκότη στο Επί Κολωνώ, κ.ο.κ.
Επιπροσθέτως, προτού ξεκινήσετε για οποιαδήποτε παράσταση, δείτε φωτογραφίες της στο διαδίκτυο, στα sites οδηγών πόλης αλλά και σε πολιτιστικές ιστοσελίδες. Πρόκειται για μία αυταπόδεικτη ένδειξη του τι πρεσβεύει καλλιτεχνικά το εν λόγω εγχείρημα. Με άλλα λόγια, μπορείτε να ελέγξετε με αυτόν τον τρόπο αν το δικό σας αισθητικό κριτήριο εμπίπτει με κείνο των συγκεκριμένων καλλιτεχνών και ανάλογα να πράξετε στη συνέχεια.
Ένα λάθος που κάνουν συχνά οι θεατρόφιλοι είναι να διαβάζουν σχόλια αγνώστων σε διάφορα θεατρικά fora για μία παράσταση. Μη σπαταλάτε τον χρόνο σας εμπιστευόμενοι γνώμες άγνωστης προέλευσης. Στραφείτε σε φίλους και γνωστούς σας, με τους οποίους μοιράζεστε τα ίδια γούστα, και ρωτήστε τους αν έχουν δει την παράσταση που προτίθεστε να δείτε. Εναλλακτικά, διαβάστε ενυπόγραφα κείμενα επαγγελματιών αρθρογράφων (αυτό είναι μεγάλο θέμα, αλλά θα το θίξουμε άλλη φορά), την κρίση των οποίων εμπιστεύεστε. Α, και αποφύγετε να δείτε μια παράσταση προτού περάσουν 7-10 μέρες από την έναρξή της. Συνήθως, οι περισσότερες δεν είναι έτοιμες στην πρεμιέρα τους.
Τέλος, στην περίπτωση που την «πατήσετε» και βρεθείτε να παρακολουθείτε κάτι που δεν είναι του γούστου σας ή κάτι που σας αφήνει αδιάφορους ή και έξαλλους, προτείνω να σεβαστείτε τον εαυτό σας και τον χρόνο σας. Προτείνω, δηλαδή, να πάρετε τη γενναία απόφαση να αποχωρήσετε -ήσυχα και διακριτικά- βάζοντας τέλος στην περαιτέρω ταλαιπωρία σας. Μια παράσταση, εξάλλου, δείχνει, κατά 98%, τις προθέσεις και το ύφος της στα πέντε πρώτα λεπτά από την έναρξή της, οπότε μην το κουράζετε και μην κουράζεστε. Θα είστε πιο τυχεροί την επόμενη φορά. Καλά να περάσετε!
Υ.Γ.: Επειδή πολύς λόγος έγινε τελευταία σε τούτον εδώ τον ιστότοπο, ο Μάρκος Σεφερλής, κατ’ εμέ, δεν κάνει θέατρο. Ανεβάζει μια αγοραία εκδοχή της πραγματικότητας πάνω σε μια σκηνή χρησιμοποιώντας τις θεατρικές συμβάσεις για να εξωραΐσει την παρωχημένη αισθητική του. Επιχειρηματικά έξυπνο αλλά καθόλου ευγενές ή δημιουργικό, με τη θεατρική έννοια.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News