Τελικά, τι θα είναι αυτές οι ευρωεκλογές; Δημοψήφισμα, ευκαιρία εκτόνωσης, χάραξη πορείας για μια άλλη Ευρώπη, απόδραση κάποιων από την ελληνική πραγματικότητα; Η Ελλάδα έχει πλέον συμπληρώσει πάνω από τρεις δεκαετίες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι πληθυσμιακά μια «μεσαία χώρα», αλλά συχνά συνεχίζει να συμπεριφέρεται σαν μια «μικρή πρωτάρα». Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις ως τώρα συζητήσεις ενόψει των ευρωεκλογών, που πάντα αποτελούσαν μια καλή ευκαιρία για να διαπιστώσει κανείς, πόσο έχουμε καταλάβει την «Ευρώπη». Αν και με τα όσα συνέβησαν τα τελευταία πέντε χρόνια θα έπρεπε να είχαμε συνειδητοποιήσει ότι η ζωή μας ολοένα και περισσότερο επηρεάζεται από τους συσχετισμούς στις Βρυξέλλες και τις αποφάσεις που αυτοί οι συσχετισμοί γεννούν, και κατά συνέπεια θα έπρεπε να ασχολούμαστε με το πώς θα τους επηρεάσουμε και εμείς στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, εμείς συνεχίζουμε να λειτουργούμε με στερεότυπα της δεκαετίας του '80 και να βλέπουμε τις διεργασίες στην Ευρώπη, απλά σαν έναν δοκιμαστικό σωλήνα για ακίνδυνα πειράματα του εγχώριου πολιτικού συστήματος.

Οι προκαταλήψεις και οι παρανοήσεις για το τι σημαίνει Ευρώπη συνεχίζονται. Κάθε φορά που κάτι ευρωπαϊκό αγγίζει τη ζωή μας η προσπάθεια των εδώ πολιτικών δυνάμεων είναι να το εντάξουν και να το προσαρμόσουν στον δικό τους μικρόκοσμο. Για κάθε κακό φταίνε οι Ευρωπαίοι. Κάθε καλό αποτελεί μια «νίκη» μας απέναντί τους. Κι όταν δεν έχουμε καν θέσεις και προτάσεις απλά περιμένουμε τους Ευρωπαίους να μας συμπονέσουν και να μας βοηθήσουν.

Η ιστορία με την αντιπροσωπεία του ευρωκοινοβουλίου, που διερευνά τον ρόλο της Τρόικας που έρχεται αυτές τις μέρες στην Ελλάδα αποτελεί ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι ευρωβουλευτές που ήδη ταξίδεψαν σε Κύπρο, Μάλτα και Ιρλανδία και έχουν λίγο πολύ κάνει γνωστές τις επικρίσεις τους σε σχέση με τον τρόπο που λειτούργησε «η τριμερής των δανειστών» δεν είναι οι «Μάγοι με τα Δώρα», όπως νόμισαν στην αρχή κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης.

Έχουν έναν ρόλο θεσμικό αλλά μάλλον περισσότερο τυπικό. Και δεν θα καταργήσουν την Τρόικα και το Μνημόνιο για να μας οδηγήσουν στην ελευθερία. Αυτό που θα προτείνουν, όπως όλα δείχνουν, θα είναι απλά μιας άλλης μορφής τρόικα, ένα άλλο σχήμα, ίσως λίγο πιο ελεγχόμενο και πιο διαφανές, ίσως χωρίς την παρουσία εξω-ευρωπαϊκών δυνάμεων. Αλλά σε ό,τι αφορά την ουσία της πολιτικής δεν θα διαφοροποιηθούν και πολύ από την πολιτική λογική των χωρών του Βορρά, που συνοψίζεται στην φράση, που συχνά έχουμε ακούσει «δε γίνεται οι φορολογούμενοι των υπολοίπων χωρών να σηκώσουν άλλα βάρη αν η Ελλάδα δεν μπορεί μόνη της να προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές για να βάλει τάξη στα δημοσιονομικά της».

Είναι βεβαίως ένα θέμα αν και με ποιον μηχανισμό θα στηρίζεται μια κλυδωνιζόμενη ευρωπαϊκή οικονομία στο μέλλον. Είναι σημαντικό να υπάρχει κάποιος έλεγχος αυτών των διαδικασιών από το κοινοβούλιο. Αλλά η κυρίαρχη αντίληψη για το πώς θα βγει η Ελλάδα από την κρίση δεν θα αλλάξει από το το οποιοδήποτε πόρισμα της επιτροπής. Ούτε βέβαια η επιτροπή θα προτείνει κάποια άλλη μέθοδο για το πώς θα καταστεί βιώσιμο το χρέος μας. Άλλωστε και ο συντηρητικός κύριος Οτμαρ Κάρας, αυτό που πρωτίστως έχει στο μυαλό του είναι οι δικοί του Αυστριακοί ψηφοφόροι, που τον ερχόμενο Μάιο δεν θα τον ψηφίσουν με κριτήριο αν «φέρθηκε καλά στην Ελλάδα». Ούτε αυτός, ούτε ο πιο «ομιλητικός» Γάλλος κύριος Νγκοκ μπορούν ή επιδιώκουν να μετατραπούν σε «σωτήρες» μας, όπως αρχικά τους φαντάστηκαν κάποιοι.

Είναι κάτι σαν τους εμπειρογνώμονες, που επιθεωρούν τα γκρεμισμένα σπίτια μετά από έναν σεισμό και εντοπίζουν κακοτεχνίες. Αλλά δεν θα ξαναχτίσουν αυτοί κάτι μέσα στα ερείπια, ούτε βεβαίως θα γυρίσουν τον χρόνο πίσω στην… προσεισμική περίοδο.

Οι εναλλακτικές προτάσεις ήταν κάτι που θα έπρεπε να έχουμε βρει εμείς μόνοι μας, αν δεν ήμασταν εγκλωβισμένοι στη λογική της «μικρής πρωτάρας», που περιμένει με κατεβασμένα μούτρα στη γωνιά, συμπόνια και λύσεις από τους μεγάλους. Θα έπρεπε να τις είχαμε ψάξει αν πράγματι μας ενοχλεί να μας μιλούν σαν μαθητούδια, που έχουν να κάνουν τα «μαθήματά τους», όπως αρέσκεται να λέει ο κύριος Ρεν. Η κρίση θα μπορούσε να μας είχε ανοίξει τα μάτια για το πώς πραγματικά λειτουργεί η Ευρώπη και ποιες δυνατότητες έχουμε να επηρεάσουμε τα πράγματα. Θα μπορούσε να μας έχει βοηθήσει να αποτινάξουμε το κόμπλεξ της «μικρής και πρωτάρας», που περιμένει κάποιους καλόκαρδους σωτήρες και να αρχίσουμε να λειτουργούμε με ρεαλισμό έχοντας επίγνωση του μεγέθους μας και της βαρύτητάς μας. Η όλη συζήτηση δείχνει ότι και σε αυτό το επίπεδο ελάχιστα πράγματα έχουμε καταλάβει, με εξαίρεση ίσως κάποιων πολιτικών, που πραγματικά εργάστηκαν, μίλησαν, τσακώθηκαν, επηρέασαν καταστάσεις μέσα στο ευρωκοινοβούλιο, αλλά τώρα μπαίνουν πάλι στη διαδικασία να πρέπει να επιστρέψουν και να εξηγήσουν τα αυτονόητα εντός συνόρων σε ένα κοινό που άλλα έχει μάθει να ακούει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News