«Η χώρα μετεβλήθη σε απέραντο φρενοκομείο» είχε πει κάποτε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής και μας έμεινε η φράση αμανάτι, ετικέτα του εγχώριου πολιτικού ανορθολογισμού, που εν αφθονία παρήγαγε η ωραία (αναθεματισμένη) μεταπολίτευση. Επίκαιρη και πάλι, καθώς παρατηρούνται σχιζοειδή συμπτώματα. Η σημερινή διακυβέρνηση (τέκνο της οργής της αντιμνημονιακής αγανάκτησης και των κινημάτων «δεν πληρώνω»), βλέπει ένα φάντασμα να πλανιέται πλέον: το τρίτο μνημόνιο. Αγαπημένο θέμα στις αναλύσεις όλων των σημαντικών αρθρογράφων στον διεθνή τύπο. Καθόλου τυχαίο. Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ανάγλυφα αυτή την πολιτική «διαταραχή». Οι Έλληνες μισούν τα μνημόνια και τις δεσμεύσεις, τα προαπαιτούμενα ή τα ισοδύναμα, αλλά θεωρούν αδιανόητη μια έξοδό μας από το ευρώ και την ευρωζώνη. 

Ζούμε αυτή την αντίφαση τις τελευταίες ημέρες με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο. Στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, σε κομματική άσκηση δηλαδή, το 40% των στελεχών του (τρομακτικό ποσοστό) αμφισβητεί τη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές. Στο εθνικό πάλι γήπεδο, δηλαδή το ελληνικό κοινοβούλιο, η ίδια συμφωνία, με όλες τις ενστάσεις που μπορεί να υπάρχουν, συγκεντρώνει ανέλπιστη πλειοψηφία. Τρία κόμματα (ΝΔ, Ποταμι και ΠΑΣΟΚ), παρά τις ενστάσεις, δηλώνουν ότι θα την ψήφιζαν για να μην κινδυνεύσει ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της χώρας. Σε ενδεχόμενη ψηφοφορία ήταν πιθανόν ο ΣΥΡΙΖΑ να έχανε και 20 βουλευτές από συνιστώσες ή ΑΝΕΛ, αλλά θα είχε την ψήφο 80 και πλέον βουλευτών της  αντιπολίτευσης. Συναρπαστικό για ένα εθνικό κοινοβούλιο, που διχάζεται ακόμη και για ήσσονος σημασίας νομοθετήματα. Είναι ένδειξη ότι στο ρευστό πολιτικό τοπίο διενεργούνται μεταλλάξεις ρεαλισμού που δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε στο ξεκίνημα της κρίσης, όταν δεκάδες χιλιάδες ανοιχτές παλάμες στρέφονταν κατά του ελληνικού κοινοβουλίου…

Ο μεγάλος διχασμός «μνημονιακοί-αντιμνημονιακοί» μοιάζει με ξεθυμασμένο κρασί. Πιο πιθανό να εισπράξεις ένα βαρύ πονοκέφαλο, παρά μια ωραία αγωνιστική ζαλάδα. Το πραγματικό δίλημμα, που πλέον αρχίζει να διαγράφεται έντονα, είναι αυτό ανάμεσα στην παραμονή μας στο ευρώ και στο γύρευε πού πάμε… Βέβαια αυτή η παράνοια δείχνει το κατασκευαστικό λάθος της κυβέρνησης. Κτίστηκε παρέα με τους ΑΝΕΛ για να πολεμήσει τον γερμανικό δημοσιονομικό φονταμενταλισμό, αλλά είναι αναγκασμένη να δώσει τη μάχη πρωτίστως για παραμονή στην ευρωζώνη. Οφείλει, δηλαδή, να εφαρμόσει ένα τολμηρό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, εντός ευρωπαϊκού πλαισίου και κανόνων. Η πολιτική, ωστόσο, δεν είναι στατικό συμβάν, αλλά συνεχής διεργασία και ανατροπή. Μια τέτοια αστοχία διορθώνεται με γενναίες ανακατασκευές, σε άλλη περίπτωση συμβαίνουν «ατυχήματα» και επειδή στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα (άλλο κλισέ αυτό της ωραίας μεταπολίτευσης) οι λύσεις προκύπτουν άναρχα ή συντεταγμένα. 

Διάβαζα προ ημερών μια έκθεση του ιαπωνικού οίκου Nomura, που θεωρείται από τους κορυφαίους στον κόσμο σε γεωπολιτικές αναλύσεις και βεβαία έχει το πλεονέκτημα μιας πιο ψυχρής ματιάς των εξελίξεων στην Ευρώπη. Τι λέει; Η θεαματική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις φέρνει μεγάλες πολιτικές ανακατατάξεις. Πιο πιθανή εκτιμά μια αλλαγή στη σύνθεση του κυβερνητικού συνασπισμού (ακόμη και οικουμενικής κυβέρνησης) όταν φτάσουμε σε νέα τελική  συμφωνία. Δεν αποκλείει όμως πρόωρες εκλογές, που (πρόσφατη η εμπειρία) θα ήταν καταστροφή σε μια οικονομία τόσο ευάλωτη και ένα πολιτικό σύστημα που κινείται με όρους σχοινοβασίας. Η Nomura εκτιμά ως πιθανή ακόμη και την  περίπτωση δημοψηφίσματος για έγκριση της τελικής συμφωνίας. Ας μη θεωρούμε, λοιπόν, δεδομένο και αδιατάρακτο αυτό που βλέπουμε σήμερα. Και επειδή «κυβερνάν εστί προβλέπειν», όσο πιο γρήγορα διαγνώσει κανείς τα μελλούμενα, τόσο πιο αποτελεσματικές θα είναι οι θεραπευτικές αγωγές στο… «απέραντο φρενοκομείο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News