Ο ένας διασχίζει το Βερολίνο και ο άλλος το Λονδίνο. Και φυσικά οι δύο ποταμοί δεν θα συναντηθούν ποτέ μεταξύ τους. Kάποιοι συγκρίνουν ακριβώς αυτή την πορεία των ποταμών με την αδυναμία ταύτισης των γερμανικών με τις βρετανικές θέσεις για το μέλλον της Ευρώπης. Είναι όμως έτσι; Η Ανγκέλα Μέρκελ βρίσκεται σήμερα στο Λονδίνο και όπως δήλωσε ένας Βρετανός διπλωμάτης θα της στρώσουν «το πιο κόκκινο από τα κόκκινα χαλιά για να την υποδεχτούν». Μέχρι και η βασίλισσα θα ξεσκονίσει τα καλύτερά της σερβίτσια για να την υποδεχτεί στο Μπάκινγκχαμ για τσάι.

Ο πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, θα κάνει ό,τι μπορεί για να την καλοπιάσει, όπως επισημαίνει εκ των προτέρων τόσο ο βρετανικός όσο και ο γερμανικός τύπος. Δε δίστασε να εκφράσει δημόσια τον «τεράστιο θαυμασμό του» για αυτήν. Γιατί όμως τέτοια αγάπη;

Ο λόγος είναι απλός. Ο Βρετανός συντηρητικός πολιτικός, εδώ και μια διετία σχεδόν, έχει θέσει σαν βασική του πολιτική προτεραιότητα την «επαναδιαπραγμάτευση» της σχέσης του με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έως το 2017. Αυτά που εννοεί δεν αρέσουν κατ' ανάγκη στο Βερολίνο. Μάλιστα ο κύριος Κάμερον έχει φτάσει να πει ότι αν δεν ικανοποιηθούν τα βρετανικά αιτήματα θα μπορούσε να υποστηρίξει ακόμα και την έξοδο της χώρας του από την Ε.Ε. μέσα από ένα δημοψήφισμα. Είναι μια θέση, που δεν προκαλεί και ρίγη ενθουσιασμού στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Όμως και το Βερολίνο εδώ και καιρό μιλά πλέον για επαναδιαπραγμάτευση των συνθηκών της Ε.Ε., χωρίς βεβαίως να ανοίγει τα χαρτιά του. Για τους Γάλλους, από την άλλη πλευρά, αυτό δεν είναι θέμα προτεραιότητας, όπως πρόσφατα τόνισε και μάλιστα από το Λονδίνο ο Φρανσουά Ολάντ.

Τι σημαίνουν, λοιπόν, όλα αυτά; Αν παρατηρήσουμε πόσο πολύ έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια η λογική του διακυβερνητισμού και αν σημειώσουμε τα τεράστια ρήγματα στον περιβόητο γαλλο-γερμανικό άξονα, δεν μπορεί να μας πει κανείς καχύποπτους, αν σκεφτούμε ότι Βερολίνο και Λονδίνο θα μπορούσαν κάποια στιγμή να συμφωνήσουν σε κάποιο κοινό παρονομαστή και να πιέσουν για αλλαγές προς όφελός τους, σε επίπεδο συνθηκών της Ενωσης.

Εδώ και καιρό είναι πολλοί αυτοί που επιμένουν ότι το μέλλον της Ευρώπης δεν θα επηρεαστεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο παρά από τη σχέση Βρετανίας και Γερμανίας. Αυτή θα είναι το κλειδί των εξελίξεων. Βεβαίως κάποια πράγματα που μπορεί να εννοούν οι Βρετανοί με «επαναδιαπραγμάτευση» φαντάζουν απίθανα για να τα δεχτεί το Βερολίνο. Ειδικά κάποιοι ακραίοι Βρετανοί Τόρις ζητούν περιορισμό της ελεύθερης διακίνησης των Ευρωπαίων, ειδικά από τις νέες χώρες -μέλη ή εξαιρέσεις από το κοινωνικό κεκτημένο και άλλα πολλά, που κάποτε είχαν διαφημιστεί στις Βρυξέλλες ως ιστορικά βήματα της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Όμως σε μια διαπραγμάτευση όλα είναι ανοιχτά. Και κανένας σοβαρός παίκτης δεν κατεβαίνει με τη λογική ότι θα τα σαρώσει όλα. Ωστόσο, δεν πρέπει να αποκλείεται καθόλου η περίπτωση τα οικονομικά συμφέροντα Βρετανών και Γερμανών να συμπέσουν σε κάποιες περιπτώσεις και να οδηγήσουν σε εξελίξεις, που θα αλλάζουν το χαρακτήρα της Ε.Ε., όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα.

Ακόμα και στο ακραίο σενάριο μιας μελλοντικής αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. είναι σίγουρο ότι η Γερμανία θα εκμεταλλευόταν την περίσταση για να κατοχυρώσει θεσμικά κάποια ενδιαφέροντά της.

Καλό θα είναι λοιπόν να έχουμε τα μάτια μας ανοικτά και να μην ασχολούμαστε μόνο με τον μικρόκοσμό μας. Είναι δεδομένο ότι πολλές ισχυρές χώρες θα επιχειρήσουν την ερχόμενη πενταετία να αλλάξουν το χαρακτήρα της Ε.Ε., για να μπορέσουν ίσως να απαλλαγούν και από βάσανα που τους φόρτωσε η τελευταία πενταετία της κρίσης. Οι διμερείς συμφωνίες των μεγάλων σπάνια λάμβαναν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των μικρομεσαίων της Ευρώπης. Αυτό που θα χρειαστεί λοιπόν η Ελλάδα είναι να έχει τα μάτια της ανοικτά και να αναζητά, όπου μπορεί συμμαχίες. Χωρίς όμως να πέσει στο λούκι του διακυβερνητισμού και του μικρομεγαλισμού. Οι εθνικές εξάρσεις, οι λεονταρισμοί δεν βοηθούν στην Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να «κυνηγά» η χώρα μας είναι η συλλογικότητα, η αλληλεγγύη, ο συνυπολογισμός των συμφερόντων όλων, η περισσότερη «ισότητα», η περισσότερη «Ευρώπη». Το έχω ξαναγράψει. Σε ένα τραπέζι με μεγάλα πονταρίσματα δεν πας να καθίσεις, όταν στην τσέπη σου έχεις μερικές μόνο μικρές μάρκες. Μπορείς να αφήσεις τους άλλους να παίζουν για πάρτη σου. Ή να ψάξεις συνεταίρους για να μπείτε μαζί στο παιχνίδι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News