Ισχυρίζομαι ότι το δημοψήφισμα δεν δίνει λύση, παρατείνει το αδιέξοδο. Όταν σκέφτεσαι, βέβαια, σαν λογιστής και μπακάλης. Όταν τραγουδάς, είναι αλλιώς.
Καταρχήν ο νικητής του πενήντα και κάτι θα έχει απέναντι, μετρημένο, το πενήντα παρά κάτι. Χέρια πρακτικά δεμένα, αυταρχισμός δεδομένος -δικαίως- εν ονόματι της πλειοψηφίας. «Ο λαός μίλησε». Ισχυρίζομαι επίσης ότι το ΟΧΙ δεν λύνει τίποτα από το χρέος και απλά με κόστος περίπου είκοσι δισ., μεταθέτει την κουβέντα για τον Σεπτέμβρη με δυσμενέστερους για μας όρους. Δεν λύνει τίποτε κι από τα κοινωνικά ή δομικά αδιέξοδα που μας έφτασαν έως εδώ. Εκεί που ήμασταν πριν 10 ημέρες, εκεί θα ξαναβρεθούμε, με μεγαλύτερο κόστος και κλειστές τράπεζες αν κερδίσει το Όχι. Τo δημοψήφισμα θα είναι μια τρύπα στο μαύρο νερό της ασυνάρτητης πορείας της κυβέρνησης. Το Όχι προσφέρει όμως δύο σπάνια αγαθά. Εθελοτυφλία -τη σύντομη ελπίδα του δανεισμένου κι απελπισμένου-, αποφυγή παλινόρθωσης των τέως και προσωρινή αποφυγή υποχρεώσεων αποπληρωμής προσωπικών δανείων.
Ας πάρουμε τα ενδεχόμενα. Εάν χάσει το δημοψήφισμα ο ΣΥΡΙΖΑ και οι φαιοί του εταίροι, η κυβέρνηση θα παραιτηθεί και τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Θα γίνει από σήμερα μια σκληρή συμφωνία (περίπου 11 δισ. για το 2015-16) και θα ξαναγυρίσουν στο προσκήνιο οι αλλεργιογόνες φάτσες του ζαλισμένου κατεστημένου που βλέπουμε στην τηλεόραση. Μαζί θα γυρίσει και η σκληρή απαίτηση όποιος χρωστάει να πληρώνει. Ίσως λιγότερα, αλλά να πληρώνει. Θα γυρίσουμε «πίσω στα μνημόνια». Είναι άτοπο. Είναι αδιέξοδο στον μισό κοινό νου. Ψηφίσαμε πριν 5 μήνες κι ο Σαμαράς ή ο Βενιζέλος ή η Γεννηματά θέλουμε να μοιάζουν απόμακροι, βαθύ παρελθόν. Ό,τι κι αν λένε! Και με τους μισούς απέναντι και το ΝΑΙ ακέφαλο κι ασώματο το τοπίο θολώνει.
Ας υποθέσουμε, όμως, χωρίς να χρειασθεί άλλωστε μεγάλη προσπάθεια, πως ο κ. Τσίπρας κερδίζει το ποδοσφαιρικό ντέρμπι της ντροπής που έστησε. Ας υποθέσουμε επίσης πως οι Ευρωπαίοι -με πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια- προσφέρουν μια λύση κοντά στη δική του πρόταση (περίπου 8 δισ. φόροι για το 2015-2016) και την ήδη υπεσχημένη ελάφρυνση του χρέους. Ακόμη και το πακέτο ανάπτυξης Γιούνκερ των 35 δισ.. Ας υποθέσουμε τέλος -με λίγη θετική φαντασία- ότι όλα αυτά γίνονται γρήγορα, τάχιστα και άψογα.
Η ομαλότητα αποκαθίσταται σταδιακά -εδώ δεν έχει φαντασία-, γιατί αν δεν είναι σταδιακά, στις τράπεζες θα απομείνουν τα πορτόφυλλα. Τέλη Ιουλίου λοιπόν, είμαστε όλοι μια χαρούμενη ατμόσφαιρα, μια συνηθισμένη καλοκαιρινή Ελλάδα, με λιγότερες τραπεζικές αναλήψεις. Μετά, ο κ. Τσίπρας, νικητής και τροπαιούχος θα έχει να εφαρμόσει -με αυτά τα μυαλά- πρόγραμμα φόρων 8 δισ. και κυρίως να κάνει τη μεγάλη διαπραγμάτευση, το 3ο Μνημόνιο. Σύντομα, από τον Σεπτέμβριο που σήμερα, Κυριακή 5 Ιουλίου, φαντάζει πολύ μακρινός. Γι' αυτό το «μεσοπρόθεσμο» 3ο Μνημόνιο, πρόγραμμα μέχρι το 2020, τα λεφτά που λείπουν ήταν περίπου 56 δισ. Και συμφωνούν όλοι σε αυτόν τον αριθμό.
Τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες παράγεται το 28% του ΑΕΠ, του πλούτου της χώρας, λόγω τουρισμού. Το ΑΕΠ είναι περίπου 180 δισ.. Οι κρατήσεις ήδη μειώνονται και οι εκτιμήσεις των σοβαρών τουριστικών, ελληνικών και διεθνών, αναλυτών είναι πως η μείωση στα έσοδα θα κινηθεί στο 30%. Στην καλύτερη περίπτωση. Αυτό σημαίνει άλλα 16 περίπου δισ. στον λογαριασμό του κενού. Δεν έχουν ακόμη υπολογισθεί οι καθαρά δημοσιονομικές ζημιές από το κλείσιμο των τραπεζών. Μαζί όμως με την προηγούμενη στάση πληρωμών του δημοσίου αποκλείεται να μην προσεγγίσουν επιεικώς τα 8 δισ.. Ο λογαριασμός 56+16+8 μας κάνει 80 δισ.. Εκ των οποίων τα 24 τα έχει προκαλέσει η περήφανη διαπραγμάτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Τα 80 δισ. είναι περίπου το μισό, το 50% του μειωμένου μας πια παραγόμενου εθνικού πλούτου. Αυτά τα 80 δισ. είναι το νούμερο που θα πρέπει να διαπραγματευθεί. Μέχρι το 2020. Επειδή αυτά τα ποσά είναι εξωπραγματικά, θα ζητήσουμε από τους ανάλγητους δανειστές να μας χαρίσουν-κουρέψουν-ελαφρύνουν τουλάχιστον τα 40. Δηλαδή να τα πληρώσουν οι άλλοι 18 λαοί. Θα το ζητήσουμε με τις συνήθεις κατάρες να πληρώσουν οι έχοντες και κατέχοντες, χρέη επονείδιστα, απεχθή και επαχθή, όχι στη λιτότητα, έξω ο Σόιμπλε, ο λαός μίλησε, η Ευρώπη των αξιών και τα λοιπά.
Όσο θα τα λέμε αυτά, εννοείται πως η οικονομία δεν θα δουλεύει καλά, επενδύσεις δεν θα βλέπουμε. Κανείς αφελής να μην πιστέψει πως τα 35 (στον αέρα ακόμη) δισ. του πακέτου Γιούνκερ θα έρθουν πριν υπογραφεί τρίτο Μνημόνιο και αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη με τη συνεπή εφαρμογή φόρων 8 δισ. και λοιπών δεσμεύσεων για το 2015-16. Άρα, τα 80 θα μεγαλώνουν. Η πεντάμηνη συζήτηση θα επαναληφθεί με τα ίδια επιχειρήματα. Και με πολλά βερεσέδια παραπάνω. Βλέπει κανείς λύση σε μια τέτοια κατεύθυνση;
ΝΑΙ. Τη δραχμή. Δεν θα αντέξουμε. Και με το δίκιο μας, αυτό που περιγράφω παραπάνω είναι βαθύς εφιάλτης. Όχι για του χρόνου. Για τον Σεπτέμβρη. Αυτή δυστυχώς είναι και η πραγματικότητα. Τρομακτική. Αν δεν είναι δραχμή, θα είναι μια άθλια υποταγή. Μαύρη, δεξιά και εκδικητική. Με άλλα 30 χρόνια πληγές και ηττημένους. Πολύ χειρότερη συνθήκη από αυτή που θα δημιουργήσει σήμερα αν κερδίσει το ΝΑΙ.
Μοιάζω με την γρουσούζα Κασσάνδρα και τον Άγγελο-εξάγγελο του Νιόνιου. Κι είμαι και πεζός λογιστής που ζαλίζω με νούμερα. Ας αντιτάξει όμως κάποιος σοβαρά, δηλαδή όχι ο Βαρουφάκης ή ο συμπαθής Μάλαμας, μια άλλη πειστική άποψη σε αυτό το θέμα. Γιατί, λοιπόν, ψηφίζουμε σήμερα; Μα, απλά. Όπως είπε και ο Τσακαλώτος γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ από Θεσσαλονίκη πήγε Βρυξέλλες, γύρισε Αθήνα και τώρα κοντεύει να γίνει κομμάτια. Κι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι -προς το παρόν- δικά μας παιδιά. Δεν αντέχουμε -δικαίως- να ξαναδούμε τους παλιούς. Έτσι νομίζουμε, αυτό χρειαζόμαστε να πιστεύουμε. Ούτε τα κανάλια τους, ούτε τις φάτσες τους, ούτε τα δίκια τους. Κι επίσης πολλοί χρωστάμε. Νοίκια, δάνεια, εφορίες. Άμα γίνει χάος μπορεί -νομίζουμε- να τα γλυτώσουμε. Ένα είναι σίγουρο. Είμαστε αποφασισμένοι -νομίζουμε πάλι- να μην τα πληρώσουμε. Κι έτσι: «αν δεν διαλυθεί το σύστημα δεν ξαναστήνεται…» ακούς σε όλα τα θυμόσοφα πηγαδάκια.
Γι' αυτό τα νούμερα και η λογική που απορρέει από αυτά δεν μετράνε. Έχουμε πολλαπλά χρεοκοπήσει και είτε 50 είτε 100 δισ., τα νούμερα ξεπερνούν τις δυνατότητες κατανόησης των πολιτών και τα ατομικά χρέη τις δυνατότητες αποπληρωμής τους. Η απελπισία δεν έχει γράδο. Η επιβίωση θέλει τραγούδι. Επιβιώνουμε με το μείγμα όλων των κλισέ. Οι ξένοι, οι Γερμανοί, η αντίσταση, η ταπείνωση, ο καπιταλισμός, το δίκιο, η κατσίκα του γείτονα, η συνωμοσία των ισχυρών, το ανάδελφο έθνος. Τραγούδι, εξέγερση, δίκιο, συντροφιλίκι κι ο ένας τον άλλο στην οικογένεια. Αυτά έχουμε, αυτά είχαμε πάντα στο σεντούκι για ώρα ανάγκης. Όταν τα χρειαζόμαστε και τα ανασύρουμε φτιάχνουμε κι έναν Τσίπρα. Κλείνουμε και τα μάτια αν από δίπλα κουβαλάει Ζωή, Καμμένο, Κασιδιάρη και μπόλικο ευτελισμό δημοκρατικών θεσμών. Και αστείο δημοψήφισμα με το Συμβούλιο της Ευρώπης να το κατακρίνει! Έχοντας αυτονόητα ιδιοκτησιακά δικαιώματα στη Δημοκρατία, μιας και εδώ γεννήθηκε, μπορούμε να την παραβιάζουμε κατά βούληση. Με αυτά τα εφόδια πορευόμαστε ολοταχώς στη συνήθη ιστορικά εξαθλίωση. Φυσικά και δεν θα πάμε μακριά. Όμως η απέχθεια για το πολιτικό προσωπικό του ΝΑΙ κυριαρχεί. Έως ότου αυτό το φθαρμένο κατεστημένο αλλάξει, ηλικιακά και αξιακά, έως ότου ξαναγίνει χρήσιμο, θα είμαστε μεθυσμένη πολιτεία. Με πολλή δυστυχία που θα την τραγουδάμε στα πανηγύρια.
Ναι, αυτή η ζοφερή επανάληψη της Ελλάδας που ποτέ δεν πεθαίνει. Φυσικά και τα πράγματα δεν θα γίνουν ακριβώς έτσι. Οι κοινωνίες είναι πάντα πιο σύνθετες, πιο εφευρετικές, πιο έξυπνα δημιουργικές. Κυρίως δεν είναι γραμμικές στην εξέλιξη γιατί δεν αντέχουν την απελπισία. Θα αλλάξουν πολλά, αλλά δεν ξέρουμε ποια και πότε σε αυτή την πορεία. Εξακολουθεί και ισχύει πως, με τα σημερινά δεδομένα, η απελπισία μας οδηγεί σε καταστροφή. Προς τα εκεί πάμε.
Ο ουτοπικός ρεαλισμός λέει πως σ' αυτή την πορεία, ο κ. Τσίπρας, δυνατός και κυρίαρχος, θα βάλει λίγο Ποτάμι στο κρασί του, αφήνοντας Ζωές και Καμμένους στην άκρη. Άλλωστε, με κάποιους ανώδυνους πρόθυμους πρέπει να μοιραστεί τα 24 δισ. που προσθέτει. Στον σημερινό ορίζοντα, είναι η μόνη ουτοπική προοπτική που πολλοί προκρίνουν. Ποιος ξέρει; Εάν κερδίσει, μπορεί αυτή τη νομιμοποίηση στην Ευρώπη να την αναζητήσει σύντομα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News