Στις πρώτες ελεύθερες εκλογές της Πολωνίας είχα την τύχη να συναντήσω τον ηγέτη της «Αλληλεγγύης», Λέχ Βαλέσα, και να τον ρωτήσω πώς θα γινόταν η μετάβαση σε μία νέα εποχή στη χώρα που είχε ζήσει 4,5 δεκαετίες στο καθεστώς του υπαρκτού σοσιαλισμού. «Ξέρετε», μου είπε, «από το ενυδρείο μπορείς να φτιάξεις ψαρόσουπα αλλά από την ψαρόσουπα δεν μπορείς να ξαναφτιάξεις το ενυδρείο».

Ο υπαρξιακός ορίζοντας των περισσότερων πολιτών εχει σκοτεινιάσει και όσοι εχουν έναν τέτοιο πιστεύουν ότι είναι δυνατόν όταν πιάσουμε πάτο να γυρίσουμε απλά διόμιση χρόνια πίσω …στο ενυδρείο. Έλα όμως που δεν γίνεται.

Πίσω δεν θα γυρίσουμε. Αλλά δεν νομίζω ότι μπορούμε να πάμε μπροστά με «παρθενογένεση», με εντελώς καινούργιο πολιτικό προσωπικό. Το 1974 η μετάβαση εγινε με τον Καραμανλή, τον Αβέρωφ και τον Μαύρο, πολιτικούς δηλαδή που υπήρχαν και πρίν το 1967 που υπηρέτησαν στην κυβέρνηση του Ιουλίου πλάι στον Τσάτσο, τον Μαγκάκη και τους άλλους των «νέων Δυνάμεων». Μάλιστα η κοινωνία στη συνέχεια το φθινόπωρο του 1974 αλλά ιδιαίτερα το 1977 όσο η πολιτική ζωή γύρναγε στις παλιές συνήθειες των Ελλήνων εξοβέλισε κάποιες από τις νέες δυνάμεις ανοίγοντας την «σκηνή» στο ΠΑΣΟΚ.

Δεν ξέρω τι θα γίνει με τις σημερινές νέες δυνάμεις ή μάλλον από εκείνες που θα προέλθουν από τις εκλογές αλλά το «το τέλος της μεταπολίτευσης» δεν θα ολοκληρωθεί χωρίς κάποια από τα πρόσωπα που ανέδειξε η μεταπολίτευση. Δεν ξέρουμε ακόμα ποια από αυτά τα πρόσωπα θα επιβιώσουν. Αλλά θα επιβιώσουν. Γιατί ούτε και εκείνοι που τους ψηφίζουν, εμείς δηλαδή, είμαστε τόσο διαφορετικοί.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News