Ευτυχώς για το Κυπριακό. Είμαστε τόσο απασχολημένοι σαν κοινωνία και πολιτικό προσωπικό με τα δικά μας βάσανα, ώστε οι περισσότεροι δεν έχουν καν αντιληφθεί ότι ακόμα μια φορά το Κυπριακό έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο και ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για επίλυση. Ευτυχώς, γιατί με ελάχιστες εξαιρέσεις όποτε η πολιτική τάξη της χώρας ασχολήθηκε με το θέμα κατέγραψε αρνητικές επιδόσεις. Κατά κανόνα συντάχθηκε άμεσα ή έμμεσα με τους απορριπτικούς Κυπρίους, τους οπαδούς της «μη λύσης» που πίστευαν ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ μας. Με αυτούς δηλαδή που νομίζουν ότι το Κυπριακό άρχισε το 1974 με την τουρκική εισβολή και κατοχή και αρνούνται πεισματικά να δουν τα λάθη της ελληνοκυπριακής πλευράς στην υπονόμευση του ενιαίου κράτους. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: ο χρόνος δούλεψε αντίστροφα και η διχοτόμηση εδραιώθηκε επί του εδάφους. Το έχουμε πει κατ' επανάληψη: η λύση θα είναι μια παραλλαγή της δέσμης ιδεών Γκάλι ή του σχεδίου Ανάν. Ας το ονομάσουν όπως θέλουν, επί της ουσίας αυτό θα είναι. Μια διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία. Άλλη μαγική λύση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της μιας πλευράς, χωρίς αμοιβαίες υποχωρήσεις, απλώς δεν υπάρχει.

Αυτή τη στιγμή είναι ανοικτό ένα παράθυρο ευκαιρίας. Η επίσκεψη στην Κύπρο των υπουργών Εξωτερικών της Γερμανίας και της Βρετανίας, Στανμάγιερ και Χάμοντ και η επικείμενη των Κέρι, Λαβρόφ και του Κινέζου ομολόγου τους, δείχνει το ζωηρό ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας για επίλυση. Το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώθηκε όταν διαπίστωσαν ότι ο Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί προχωράνε γρήγορα και σοβαρά τις συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Η παρουσία των δύο ηγετών αποτελεί εγγύηση, ο Αναστασιάδης ελέγχει το κόμμα του το ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ μέχρι στιγμής στηρίζει τη διαδικασία, ο Ακιντζί στηρίζεται από τον Ταλάτ και το ρεπουμπλικανικό κόμμα. Οι πάσης φύσεως απορριπτικοί βρίσκονται σε υποχώρηση σε όλο το νησί. Δεν υπάρχουν ισχυρές προσωπικότητες όπως ο Ντενκτάς ή ο Τάσος  Παπαδόπουλος να ενοποιήσουν και να εμπνεύσουν τον εθνικιστικό απορριπτικό χώρο. Η πιο θετική όμως εξέλιξη είναι η αλλαγή στάσης μεγάλου τμήματος του λαού (μην ξεχνάμε ότι στο τέλος η όποια συμφωνία θα τεθεί σε δημοψήφισμα) που δείχνει έτοιμο αυτή την φορά να αναλάβει το βάρος της συμβιβαστικής επίλυσης. Φαίνεται για πρώτη φορά η πλειοψηφία να συνειδητοποιεί ότι τα οφέλη από την επίλυση είναι περισσότερα από αυτά που προσφέρει η ακινησία της μη λύσης.

Συνειδητοποιούν ότι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων δεν είναι εύκολη υπόθεση χωρίς επίλυση, ότι η απογείωση του τουρισμού θα είναι αμοιβαία επωφελής με λύση, ότι η γεωπολιτική αναταραχή στην περιοχή μπορεί να διευκολύνει τη δημιουργία ενός σταθερού και ευημερούντος ενιαίου κράτους που σαν σύνολο θα αξιοποιεί τη γεωγραφική του θέση και τη συμμετοχή του στην ΕΕ. Η αλλαγή στάσης αποτυπώθηκε με τον πιο ανάγλυφο τρόπο από την καθολική αποδοκιμασία των βιαιοπραγιών και των καταστροφών στις οποίες επιδόθηκαν μέλη του ΕΛΑΜ (η Χρυσή Αυγή της Κύπρου) κατά Τουρκοκυπρίων. Οι δράστες συνελήφθησαν και θα δικαστούν, η Κυπριακή Δημοκρατία ανέλαβε να αποζημιώσει αμέσως τους Τουρκοκύπριους των οποίων καταστράφηκαν τα αυτοκίνητα. Το σημαντικό ήταν η πολιτική απομόνωσή τους, η αδυναμία τους να παίξουν με τις ευαίσθητες χορδές του εθνικισμού.

Βεβαίως πάντα υπάρχει ο παράγων της Τουρκίας αλλά μετά την αρχική αντίδραση  του Ερντογάν στην εκλογή Ακιντζί, η Τουρκία δεν φέρνει μέχρι στιγμής προσκόμματα στη διαδικασία. Το βάρος του συντριπτικού αποτελέσματος υπέρ του σχεδίου Ανάν στο δημοψήφισμα στα κατεχόμενα είναι πρόσφατο και δεν είναι εύκολο να αγνοηθεί. Αν ξεπεραστεί με μια ενεργό ανάμειξη του ΟΗΕ το ακανθώδες θέμα των εγγυήσεων, το παράθυρο ευκαιρίας θα ανοίξει περισσότερο.

Ολα αυτά θα τα δούμε τους επόμενους τέσσερις μήνες γιατί ευτυχώς αυτή την φορά υπάρχουν «ασφυκτικά» χρονοδιαγράμματα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσουν οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις στη διαφαινόμενη επίλυση με δεδομένο το βεβαρυμένο παρελθόν. Στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για τα προαπαιτούμενα, μόνο ο Δημήτρης Κουτσούμπας του ΚΚΕ αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο Κυπριακό και κατηγόρησε τον Τσίπρα ότι ετοιμάζει νέο σχέδιο Ανάν. Οι άλλοι δεν ακουμπάνε το θέμα και φοβάμαι ότι αυτό δεν γίνεται επειδή αφήνουν την πρωτοβουλία στον Αναστασιάδη αλλά επειδή είναι αμήχανοι, δεν θέλουν ή δεν ξέρουν πώς να χειριστούν το ζήτημα. Οι απόψεις του Πρωθυπουργού επί του θέματος δεν είναι γνωστές. Ξέρουμε τις απόψεις του Κώστα Σημίτη, του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, του Γιώργου Παπανδρέου υπέρ της επίλυσης. Ξέρουμε την αντίθετη άποψη του Αλέκου Αλαβάνου όταν ήταν πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ζήσαμε την ερμαφρόδιτη στάση του Κώστα Καραμανλή: επισήμως και αισχυντηλά ναι, ανεπισήμως και με πάθος όχι. Τη θέση του Αλέξη Τσίπρα δεν την ξέρουμε και πιθανώς να μην υπάρχει. Επίσημη θέση του ΣΥΡΙΖΑ δεν γνωρίζουμε, το κομμάτι του πατριωτικού ΠΑΣΟΚ που μετανάστευσε στον ΣΥΡΙΖΑ είναι εθνικιστικών προσεγγίσεων, η ταύτιση στο παρελθόν των απόψεων του Καμμένου με αυτές του Τάσου Παπαδόπουλου είναι γνωστή. Τι θα βγάλει το κυβερνητικό μίξερ είναι άγνωστο. Η τελευταία ανάμειξη της ΝΔ με το Κυπριακό από θέση ευθύνης με τον Κώστα Καραμανλή ήταν ο ορισμός της ανευθυνότητας. Ο πειρασμός να συναγωνιστούν οι τρεις από τους τέσσερις υποψηφίους προέδρους σε ανένδοτες, υπερπατριωτικές προσεγγίσεις φοβάμαι ότι είναι επί θύραις. Το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα που στήριξε το σχέδιο Ανάν. Οι εξελίξεις το δικαίωσαν. Τώρα πρέπει να επιμείνει. Το Ποτάμι δεν υπήρχε ως κόμμα την εποχή της σύγκρουσης για το Κυπριακό. Γνωρίζοντας όμως πολλούς από αυτούς που το συναπαρτίζουν, πιστεύω ότι θα κινηθεί σε σωστή κατεύθυνση. ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι πρέπει θαρραλέα να στηρίξουν τη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη προετοιμάζοντας την κοινή γνώμη.

Το προδήλως αρνητικό σημείο είναι η μεγάλη εικόνα. Μια ετοιμόρροπη, ανομοιογενής κυβέρνηση και μια υπό διάλυση αξιωματική αντιπολίτευση πολύ σύντομα δεν θα μπορούν να κρύβονται πίσω από τον Αναστασιάδη και θα πρέπει να ανοίξουν τα χαρτιά τους.

Σε αυτό το σημείο δεν χωρούν μικροπολιτικές και υπεκφυγές. Αν η κυβέρνηση υπάρχει μέχρι τότε και αποφασίσει να στηρίξει την επίλυση του Κυπριακού -έτσι όπως έχει δρομολογηθεί- η αντιπολίτευση πρέπει να στηρίξει αυτή την απόφαση. Εμείς, δε, που σταθερά στηρίξαμε την πολιτική της επίλυσης του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας θα κάνουμε πάλι το καθήκον μας, χωρίς ταλάντευση. Το Κυπριακό δεν προσφέρεται για αντιπολίτευση και μάλιστα σε λάθος κατεύθυνση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News