Το Βέλγιο οδεύει σε τριπλές εκλογές στις 9 Ιουνίου, με τους ψηφοφόρους να καλούνται να εκλέξουν νέο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο, περιφερειακά κοινοβούλια και μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όλα την ίδια ημέρα. Είναι αυτό που η χώρα αποκαλεί «μητέρα όλων των εκλογών».
Ποιος θέλει, όμως, πραγματικά να κυβερνήσει μια χώρα με έξι κοινοβούλια, τρεις επίσημες γλώσσες και ένα αγοράκι που κατουράει στο κέντρο της πρωτεύουσάς της ως εθνική μασκότ;
Αυτό αναρωτιέται, πολύ εύστοχα, το Politico, επισημαίνοντας ότι οι τριπλές εκλογές θα μπορούσαν να φέρουν τη χώρα και πάλι σε κυβερνητικό αδιέξοδο. Στο ολλανδόφωνο βόρειο μισό, τη Φλάνδρα, οι ακροδεξιοί και οι δεξιοί φλαμανδοί εθνικιστές προβλέπεται να κερδίσουν. Στο γαλλόφωνο νότιο μισό, τη Βαλλονία, οι σοσιαλδημοκράτες και η Ακρα Αριστερά έρχονται πρώτοι στις δημοσκοπήσεις.
Οι συνομιλίες για τον σχηματισμό εθνικής κυβέρνησης αναμένεται να διαρκέσουν μήνες. Η χώρα κατέχει ήδη το παγκόσμιο ρεκόρ από την άποψη αυτή, αφού πέρασε 541 ημέρες χωρίς κυβέρνηση το 2010-2011, όταν αντιμετώπισε ένα παρόμοιο πρόβλημα. Θα χρειαστεί ένας στρατηγικός εγκέφαλος για να σφυρηλατήσει έναν κυβερνητικό συνασπισμό και να δημιουργήσει κοινό έδαφος εκεί όπου φαινομενικά δεν υπάρχει.
Το Politico δίνει τη δική του εκτίμηση για τους υποψήφιους που ενδέχεται να πάρουν τη σκυτάλη από τον σημερινό πρωθυπουργό Αλεξάντερ Ντε Κρου και να ηγηθούν του Βελγίου μετά τις εκλογές του Ιουνίου.
Πολ Μανιέτ: Ο ηγέτης του Γαλλοφωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, Πολ Μανιέτ, δεν κρύβει τις φιλοδοξίες του να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός. Ταυτόχρονα το κόμμα του αγωνίζεται για να παραμείνει το μεγαλύτερο γαλλόφωνο κόμμα στο Βέλγιο, σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα του POLITICO.
Στα συν
Με σπουδές στο Κέιμπριτζ και πρώην καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της ΕΕ, ο Μανιέτ έγινε διαβόητος στην Ευρώπη και στον Καναδά για την αναστολή μιας εμπορικής συμφωνίας, το 2016.
Βρέθηκε πολύ κοντά στο να γίνει πρωθυπουργός το 2020, όταν διορίστηκε από τον βασιλιά, μαζί με τον Ντε Κρου, για να διεξάγουν από κοινού τις ακανθώδεις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην τρέχουσα κυβέρνηση.
Εάν ο Μανιέτ παίξει σωστά τα χαρτιά του μετά τις 9 Ιουνίου, θα μπορούσε να ηγηθεί της χώρας.
Στα πλην
Για να μπορέσει να πάρει την πρωθυπουργία, ο Μανιέτ θα πρέπει να νικήσει τον μεγάλο εχθρό του: το αριστερό Εργατικό Κόμμα, που ενδέχεται να κερδίσει περισσότερες έδρες στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο από τους σοσιαλιστές του Μανιέτ. Ο οποίος αντιμετωπίζει επίσης μια ξαφνική άνοδο της τελευταίας στιγμής του κεντροδεξιού Αναθεωρητικού Κινήματος (Reformist Movement – MR) προς τα δεξιά του.
Ο Μανιέτ χρειάζεται επίσης να ξεπεράσει την εκτεταμένη φλαμανδική αντίδραση. Οι ψηφοφόροι στο βορρά συρρέουν προς το ακροδεξιό και αυτονομιστικό Vlaams Belang και το συντηρητικό, εθνικιστικό N-VA, δύο κόμματα που έχουν οικοδομήσει την πολιτική τους ισχύ με το να κατηγορούν τις πολιτικές της γαλλόφωνης Αριστεράς. Θα είναι δύσκολο να βρεθεί ανάμεσά τους μια πλειοψηφία που θα δεχτεί έναν γαλλόφωνο σοσιαλιστή ως πρωθυπουργό.
Πιθανότητες επιτυχίας: 3/5
Αλεξάντερ Ντε Κρου
Στα συν
Ο Ντε Κρου έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να συνεχίσει να είναι πρωθυπουργός. Από τη μία πλευρά, το ιστορικό της κυβέρνησής του όσον αφορά την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι ανάμεικτο. Από την άλλη, κατάφερε να κρατήσει ζωντανό τον ιδεολογικά διχασμένο επτακομματικό συνασπισμό του μέχρι το τέλος, ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να διαχειριστεί τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
Στα πλην
Το κόμμα του Ντε Κρου, οι Φλαμανδοί Φιλελεύθεροι, συγκεντρώνουν αυτή τη στιγμή μόλις το 10% των φλαμανδικών ψήφων, κάτι που θα το καθιστούσε ένα από τα μικρότερα κόμματα όσον αφορά τις έδρες στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο.
Ακόμη και ο ίδιος ο Ντε Κρου παραδέχτηκε ότι έχει μόνο μια μικρή πιθανότητα να γίνει ξανά πρωθυπουργός και έχει ήδη στρέψει το βλέμμα του σε μια από τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ.
Οι Βέλγοι, παρ’ όλα αυτά, θα διοικούνται από τον φλαμανδό φιλελεύθερο για λίγο ακόμα, καθώς θα παραμείνει, τουλάχιστον για αρχή, υπηρεσιακός πρωθυπουργός, όσο οι ηγέτες των κομμάτων θα διαφωνούν επί μήνες για τον επόμενο συνασπισμό.
Πιθανότητες επιτυχίας: 1/5
Σοφί Βιλμές
Στα συν
Η πρώην πρωθυπουργός οδήγησε τη χώρα της κατά το μεγαλύτερο μέρος της πανδημίας. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα, κάνει πολιτική επιστροφή.
Η Βιλμές άφησε την τελευταία δουλειά της, ως υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου υπό τον Ντε Κρου, το 2022 για να φροντίσει τον άρρωστο σύζυγό της, ο οποίος αργότερα πέθανε. Τώρα είναι η βασική υποψήφια με το γαλλόφωνο φιλελεύθερο MR στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Καθώς τα δεξιά κόμματα αναμένεται να κερδίσουν στη Φλάνδρα, το MR –το μόνο κεντροδεξιό κόμμα στη Βαλονία– ίσως βρεθεί σε θέση να αναδείξει ξανά πρωθυπουργό. Το MR πλησιάζει δημοσκοπικά τους σοσιαλιστές στη Βαλονία στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις και οι φιλελεύθεροι θα μπορούσαν να είναι η πιο κατάλληλη ηγεσία υπό την οποία θα δέχονταν να συνεργαστούν τα φλαμανδικά δεξιά κόμματα.
Στα πλην
Το MR αναμένεται να βγει από τις εκλογές ως μόλις πέμπτο κόμμα στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο. Η Βιλμές εξακολουθεί να είναι δημοφιλής ανάμεσα στους γαλλόφωνους ψηφοφόρους, αλλά η πρώτη της θητεία ως πρωθυπουργός οδήγησε σε σφοδρή κριτική για το ηγετικό της στιλ. Επιπλέον, εάν το MR δώσει τον επόμενο πρωθυπουργό, τότε η Βιλμές θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αντιπάλους μέσα από το δικό της κόμμα.
Πιθανότητες επιτυχίας: 2/5
Σαρλ Μισέλ
Στα συν
Ο σημερινός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου θα μείνει χωρίς δουλειά όταν λήξει η θητεία του, την 1η Δεκεμβρίου. Οι πιθανότητες να καταλάβει κάποια άλλη κορυφαία ευρωπαϊκή ή διεθνή θέση είναι ελάχιστες.
Στο κόμμα του, των γαλλόφωνων φιλελεύθερων, MR, έχει στενή σχέση με τον σημερινό πρόεδρο Ζωρζ-Λουί Μπουσέζ. Ο Μπουσέζ θα μπορούσε θεωρητικά να προωθήσει τον Μισέλ ως έναν πιθανό πρωθυπουργό με εθνική και διεθνή εμπειρία.
Στα πλην
Οι εντυπώσεις που άφησε ο Μισέλ ως πρωθυπουργός του Βελγίου, το 2014-2019, ήταν μεικτές, στην καλύτερη περίπτωση.
Για να πάρει μια δεύτερη ευκαιρία, θα έπρεπε πρώτα να διορθώσει τα πράγματα μέσα στο δικό του κόμμα. Νωρίτερα αυτό το έτος, ο Μισέλ ανακοίνωσε ότι θα ηγηθεί της προεκλογικής εκστρατείας του MR στην ΕΕ, αλλά τελικά ανακάλεσε, καθώς ορισμένοι ηγέτες και αξιωματούχοι της ΕΕ ήταν εξαγριωμένοι που θα έφευγε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτή η μεταστροφή του προκάλεσε μεγάλη απογοήτευση στο δικό του κόμμα.
Οταν ρωτήθηκε για τις πιθανότητες του Μισέλ να προωθηθεί ως πρωθυπουργός, ένα μέλος του κόμματος το είπε ξεκάθαρα: «Ο Μισέλ; Ποτέ».
Πιθανότητες επιτυχίας: 1/5
Μπαρτ Ντε Βέβερ
Στα συν
Κανείς δεν το λέει φωναχτά, αλλά ο άνθρωπος που έβαλε τον φλαμανδικό εθνικισμό στο επίκεντρο της εθνικής πολιτικής του Βελγίου τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει μια ευκαιρία να διοικήσει τη χώρα την οποία προσπαθεί να διαλύσει.
Εάν οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν ακριβείς, ο βασικός αντίπαλος του Ντε Βέβερ στα δεξιά του –ο ακόμη πιο ακραίος, αυτονομιστής ακροδεξιός Βλάαμς Μπέλανγκ, που ευθυγραμμίζεται με τη Μαρίν Λεπέν– θα βγει από τις εκλογές νικητής. Κανείς δεν θέλει να κυβερνήσει με τον Βλάαμς Μπέλενγκ, ωστόσο, έτσι το N-VA του Ντε Βέβερ θα μπορούσε να προβληθεί ως μια πιο εύπεπτη εναλλακτική για να κατευνάσει τους φλαμανδούς εθνικιστές ψηφοφόρους.
Ο Ντε Βέβερ έχει πει ότι θέλει να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα επικεντρώνεται στη μείωση του υψηλού δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας.
Αλλα κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των γαλλόφωνων, θα πρέπει να συμφωνήσουν να μετατρέψουν την ομοσπονδιακή χώρα σε «συνομοσπονδιακή», σε περίπτωση που δεχτούν να συνεργαστούν μαζί του.
Στα πλην
Μια βελγική κυβέρνηση υπό την ηγεσία ενός φλαμανδού εθνικιστή είναι απίθανο να αποκτήσει έρεισμα μεταξύ των γαλλόφωνων πολιτικών κομμάτων.
Πιθανότητες επιτυχίας: 2/5
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News