Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Επιτροπή Διαιτησίας της UEFA αφορούν τα 36 ματς του Euro που παρακολουθήσαμε στη φάση των ομίλων. Πρόκειται για αριθμούς που, αν μεταφραστούν σε λέξεις, εκθέτουν όσους επιχείρησαν να ματαιώσουν, ή να καθυστερήσουν, την εισαγωγή του Video Assistant Referee στα γήπεδα.

Οι παρεμβάσεις του VAR ήταν μόλις 12 (δηλαδή, μία ανά τρεις αγώνες). Οι διαιτητές και οι βοηθοί τους «διάβασαν» σωστά τις φάσεις στη ροή του παιχνιδιού, με γυμνό μάτι, σε ποσοστό 91,6%. Που σημαίνει, ότι εννέα στις δέκα αποφάσεις τους απένειμαν δικαιοσύνη. Ελάχιστες φορές χρειάστηκαν τη βοήθεια της τεχνολογίας για να επιβεβαιώσουν, ή να διορθώσουν, την ετυμηγορία τους. Αλλά αυτό το (ένα στα δέκα) αμφισβητούμενο «σφύριγμα» θα μπορούσε να… τινάξει στον αέρα την αξιοπιστία της διοργάνωσης. Ετσι δεν γινόταν πάντα; Ενα σοβαρό λάθος του κατά τα άλλα αλάνθαστου ρέφερι αρκούσε για να γίνει… χαμός.

Χωρίς τον VAR ο κόσμος θα συζητούσε, ακόμη, για το πέναλτι που δεν δόθηκε στην Ελβετία στον αγώνα της με τη Γαλλία, για το γκολ που δεν κατακυρώθηκε υπέρ της Κροατίας στο ματς με την Ισπανία, για την αποβολή που γλίτωσε ο Σουηδός Ντάνιελσον (που διέλυσε το γόνατο του αντιπάλου του) στην παράταση με την Ουκρανία, ή για το οφ-σάιντ γκολ του Αρναούτοβιτς. Που, αν «μετρούσε», πιθανότατα θα άφηνε την Ιταλία εκτός προημιτελικών.

Σε αυτά τα 36 ματς καταλογίστηκαν 806 φάουλ (22,4 ανά παιχνίδι, κατά μέσον όρο). Στο προηγούμενο Euro (2016), που δεν υπήρχε VAR, ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 911 (25,3 ανά παιχνίδι). Ενα ηλεκτρονικό μάτι, το οποίο θα καταγράψει κάθε παράπτωμα που διέλαθε την προσοχή του διαιτητή, κάνει τους ποδοσφαιριστές πιο προσεκτικούς στα μαρκαρίσματά τους.

Οι κίτρινες κάρτες ήταν 98 (2,7 ανά παιχνίδι), έναντι 129 (3,6 ανά παιχνίδι) το 2016. Επειδή, εκτός από τα αντικανονικά μαρκαρίσματα, ήταν λιγότερες και οι διαμαρτυρίες προς τους διαιτητές. Οι οποίες χάνουν το νόημά τους, από τη στιγμή που οι σοβαρές αποφάσεις τους ελέγχονται από ένα ψυχρό μηχάνημα και μερικούς συναδέλφους τους στο «δωματιάκι» του VAR.

Το ότι ο αλάνθαστος Video Assistant Referee εκμηδενίζει τις αδικίες στα γήπεδα, είναι αυτονόητο. Ούτε οι μεγαλύτεροι πολέμιοί του δεν το αμφισβητούν. Τα επιχειρήματά τους ήταν άλλα: ότι και τα ανθρώπινα λάθη των διαιτητών έχουν τη χάρη τους, επειδή κάνουν το ποδόσφαιρο πιο συναρπαστικό(!), και ότι η διαδικασία του VAR καθυστερεί το παιχνίδι. Το πρώτο δεν μπορεί να μπει σε σοβαρή συζήτηση. Στα άλλα δύο, το Euro ήρθε να δώσει «απαντήσεις».

Υπήρχε και ως αίσθηση, ότι σε αυτό το τουρνουά οι διακοπές για τον επανέλεγχο των δύσκολων φάσεων δεν ήταν, ούτε πολύ συχνές, ούτε μεγάλες. Τώρα το επιβεβαιώνουν και οι αριθμοί. Ο μέσος χρόνος που χρειάστηκαν οι διαιτητές για να συμβουλευθούν τον VAR, πριν πάρουν μια τελεσίδικη απόφαση, ήταν τα 100 δευτερόλεπτα. Είκοσι λιγότερα σε σχέση με τους αγώνες του Τσάμπιονς Λιγκ της περασμένης σεζόν. Η συνεργασία τους με τον Video Assistant Referee, και με τους ανθρώπους που τον χειρίζονται, γίνεται όλο και πιο αυτοματοποιημένη, όλο και λιγότερο χρονοβόρα. Ο καθαρός χρόνος κάθε παιχνιδιού στη φάση των ομίλων ήταν, κατά μέσον όρο, τα 58 λεπτά και 51 δευτερόλεπτα. Στο Euro 2016, χωρίς VAR, ήταν μικρότερος: 56’30”.

Ηταν θέμα χρόνου, ο VAR να αρχίσει να κάνει τη δουλειά του όσο πιο διακριτικά γίνεται. Ολες οι καινοτομίες θέλουν υπομονή. Οι διαιτητές έπρεπε να μάθουν να συνεργάζονται πιο γρήγορα και πιο σωστά με τον ηλεκτρονικό τους βοηθό, αλλά και οι χειριστές τους να εξειδικευθούν. Σε αυτό το Euro η «ομάδα VAR» κάθε αγώνα αποτελείται από έναν βασικό ρέφερι (VAR), δύο βοηθούς (AVAR), ένας εκ των οποίων είναι υπεύθυνος για το οφ-σάιντ, τρεις τεχνικούς βίντεο, και έναν υπεύθυνο για τον συντονισμό του έργου ολόκληρης της ομάδας. Ολοι τους εργάζονται μακριά από τα γήπεδα που φιλοξενούν τους αγώνες: στα δύο «VAR Rooms» που έχουν δημιουργηθεί στη Νιόν της Ελβετίας, όπου εδρεύει η UEFA.

Παρακολουθούμε, ίσως, το καλύτερο Euro όλων των εποχών, και η (σχεδόν) άψογη διαιτησία έχει συμβάλει σε αυτό. Τα εύσημα γι’ αυτήν την επιτυχία ανήκουν στον ιταλό αρχιδιαιτητή, Ρομπέρτο Ροζέτι, ο οποίος επέλεξε τους 19 ρέφερι (18 Ευρωπαίους συν τον Αργεντινό Φερνάντο Ραπαλίνι) πολύ σχολαστικά, με κυριότερο κριτήριο την εμπειρία τους. Στη συνέχεια, τους έπεισε ότι πρέπει να αποφασίζουν με τα ίδια μέτρα και σταθμά, σαν ένας άνθρωπος, αφήνοντας στην άκρη τις ιδιαιτερότητες του παιχνιδιού στις χώρες από τις οποίες προέρχονται. Και τους έδωσε εντολή να παρεμβαίνουν στα ματς μόνο με τα απολύτως απαραίτητα «σφυρίγματα». Δεν είναι τυχαίο, ότι -μέχρι στιγμής- έχει μπει στο «ψυγείο» μόνον ένας από τους 19: ο Ισπανός Ματέου Λαόθ, ο οποίος, σύμφωνα με τη Marca, τιμωρήθηκε για το πέναλτι που καταλόγισε υπέρ του Εμπαπέ στον αγώνα της Γαλλίας με την Πορτογαλία.

Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί ήταν οι πρώτοι που υποδέχτηκαν τον VAR στα γήπεδά τους, τη σεζόν 2017-2018. Την επόμενη αγωνιστική περίοδο η νέα τεχνολογία υιοθετήθηκε από τις λίγκες της Ισπανίας και της Γαλλίας, και το 2019 από την Πρέμιερ Λιγκ. Το 2018 η FIFA την εμπιστεύτηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας.

Στη ζωή των ευρωπαϊκών διοργανώσεων άργησε να μπει, επειδή η UEFA την αντιμετώπιζε πάντα με μια ακατανόητη καχυποψία. Ο πρόεδρος Τσέφεριν της άνοιξε την πόρτα του Τσάμπιονς Λιγκ μόλις τον Φεβρουάριο του 2019, από τη φάση των «16» κι έπειτα. Πλέον, δεν μπορούσε παρά να επιτρέψει την είσοδο του VAR και στο Euro. Ο σλοβένος αξιωματούχος του ποδοσφαίρου αποδείχθηκε λιγότερο ανοιχτόμυαλος από τον ομόλογό του στη FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News