Τα πλήγματα Αμερικανών και Βρετανών εναντίον στόχων των Χούθι της Υεμένης, την Παρασκευή, αποτελούν την πιο σημαντική στρατιωτική απάντηση στις επιθέσεις των ανταρτών εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, οι οποίες ξεκίνησαν μετά το ξέσπασμα του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα.

Ο Guardian εξιστορεί πώς φτάσαμε εδώ, με μία σειρά ερωταπαντήσεων:

Ποιοι είναι οι Χούθι;

Οι Χούθι είναι μια ομάδα πολιτοφυλακής της Υεμένης που πήρε το όνομά της από τον ιδρυτή της, τον Χουσεΐν Μπαντρεντίν αλ Χούθι, και εκπροσωπεί τον κλάδο Ζαΐντι του σιιτικού Ισλάμ.

Εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 80 ως αντίβαρο στη θρησκευτική επιρροή της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη. Η ομάδα, η οποία εκτιμάται ότι διαθέτει 20.000 ενόπλους και της οποίας η επίσημη ονομασία είναι Ανσάρ Αλάχ, διοικεί το μεγαλύτερο μέρος του δυτικού τμήματος της χώρας και έχει υπό τον έλεγχό της τις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας.

Ποια είναι η σχέση τους με το Ιράν και τον πόλεμο στη Γάζα;

Οι Χούθι υποστηρίζονται από το Ιράν στο πλαίσιο της μακροχρόνιας εχθρότητας με τη Σαουδική Αραβία και υποστηρίζουν τους τρομοκράτες της Χαμάς στον πόλεμο στη Γάζα.

Αμέσως μετά τη σφαγή στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, ο ηγέτης των Χούθι, Αμπντούλ Μαλίκ Αλ Χούθι, δήλωσε ότι οι δυνάμεις του «είναι έτοιμες να κινηθούν κατά εκατοντάδες χιλιάδες για να ενωθούν με τον παλαιστινιακό λαό και να αντιμετωπίσουν τον εχθρό».

Τι συνέβη στην Ερυθρά Θάλασσα;

Η Ερυθρά Θάλασσα, ένας από τους πιο πυκνοκατοικημένους θαλάσσιους διαύλους στον κόσμο, βρίσκεται νότια της διώρυγας του Σουέζ, της σημαντικότερης πλωτής οδού που συνδέει την Ευρώπη με την Ασία και την ανατολική Αφρική.

Η Υεμένη βρίσκεται κατά μήκος της νοτιοανατολικής ακτής της Ερυθράς Θάλασσας, όπου συναντά τον Κόλπο του Αντεν.

Λίγο μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, οι Χούθι άρχισαν να εξαπολύουν επιθέσεις με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, οι περισσότερες από τις οποίες αναχαιτίστηκαν από τα αντίμετρα των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

Η κατάσταση κλιμακώθηκε στις 19 Νοεμβρίου, όταν οι ένοπλοι χρησιμοποίησαν ελικόπτερο για να καταλάβουν ένα πλοίο που είχε ναυλωθεί από ιαπωνική εταιρεία και συνδεόταν με έναν ισραηλινό επιχειρηματία και απήγαγαν το πλήρωμα.

Οι Χούθι δήλωσαν ότι όλα τα πλοία που θεωρούσαν ότι συνδέονται με το Ισραήλ ή τους συμμάχους του «θα αποτελέσουν νόμιμο στόχο».

Ακολούθησαν πολλαπλές επιθέσεις σε πλοία, οι περισσότερες χωρίς επιτυχία, αλλά πολλές ναυτιλιακές εταιρείες αποφάσισαν να παρακάμψουν τη διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας και να εκτρέψουν την πορεία των πλοίων τους γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική, αυξάνοντας σημαντικά τη διάρκεια και το κόστος με συνέπειες στο παγκόσμιο εμπόριο.

Πώς αντέδρασαν οι ΗΠΑ;

Στις 18 Δεκεμβρίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τον σχηματισμό της επιχείρησης Prosperity Guardian ως απάντηση στις επιθέσεις των Χούθι.

Οι ΗΠΑ απέφυγαν την άμεση αντιπαράθεση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, όταν ελικόπτερα του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού έβαλαν εναντίον μιας ομάδας μικρών σκαφών που προσπαθούσαν να επιβιβαστούν σε ένα εμπορικό πλοίο, το οποίο είχε ζητήσει την προστασία τους.

Ο θάνατος 10 ανταρτών σηματοδότησε μια νέα φάση στην κρίση.

Στις 9 Ιανουαρίου, πολεμικά πλοία των ΗΠΑ και της Βρετανίας κατέρριψαν 21 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους που εκτόξευσαν οι Χούθι, σε μια επίθεση που το Λονδίνο χαρακτήρισε ως τη μεγαλύτερη στην περιοχή.

Στις 10 Ιανουαρίου, ο Αντονι Μπλίνκεν, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, δήλωσε ότι περαιτέρω επιθέσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν δυτική στρατιωτική απάντηση.

Τι συνέβαινε στην Υεμένη πριν από τον πόλεμο της Γάζας;

Οι Χούθι είχαν κερδίσει υποστήριξη γύρω στις αρχές του 21^ου αιώνα από τους σιίτες Υεμενίτες ως αντίδραση στη διαφθορά και τη σκληρότητα του επί μακρόν αυταρχικού προέδρου και συμμάχου της Σαουδικής Αραβίας, Αλί Αμπντάλα Σάλεχ, ιδίως μετά την 11η Σεπτεμβρίου και την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ.

Λαϊκές διαδηλώσεις και αρκετές απόπειρες δολοφονίας του, ανάγκασαν τον Σάλεχ να παραιτηθεί το 2012.

Το 2014, οι Χούθι συμμάχησαν με τον πρώην εχθρό τους Σάλεχ, για να καταλάβουν την πρωτεύουσα Σαναά και να ανατρέψουν τον νέο πρόεδρο, Αμπντ Ράμπου Μανσούρ Χάντι, που υποστηρίχθηκε από τη Δύση, ένα χρόνο αργότερα.

Αφού ο Χάντι αναγκάστηκε να διαφύγει, η εξόριστη κυβέρνηση της Υεμένης ζήτησε από τους συμμάχους της στη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να ξεκινήσουν μια στρατιωτική εκστρατεία, επίσης υποστηριζόμενη από τη Δύση, για να εκδιώξουν τους Χούθι.

Ακολούθησε ένας καταστροφικός εμφύλιος πόλεμος που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ οδήγησε σε 377.000 νεκρούς και εκτόπισε τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους μέχρι το τέλος του 2021.

Οι Χούθι στην πραγματικότητα κέρδισαν τον πόλεμο. Μια εκεχειρία τον Απρίλιο του 2022 προκάλεσε σημαντική μείωση της βίας και οι μάχες παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό σε ύφεση παρά την επίσημη λήξη της εκεχειρίας τον Οκτώβριο.

Πώς αντιμετωπίστηκαν οι επιθέσεις των Χούθι στην Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία;

Ορισμένοι Υεμενίτες βλέπουν τις επιχειρήσεις των Χούθι ως νόμιμο μέσο άσκησης πίεσης στο Ισραήλ και τους συμμάχους του για την υπεράσπιση των παλαιστινίων αμάχων και αναλυτές λένε ότι η επέμβαση των Χούθι βοήθησε στην ενίσχυση της εγχώριας υποστήριξής τους.

Οι αντάρτες πιστεύουν επίσης ότι οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα μπορούν να τους καταστήσουν πιο σημαντικό παγκόσμιο παράγοντα, συνώνυμο της Υεμένης στο σύνολό της, παρά την παρουσία μιας διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης στο νότιο τμήμα της χώρας.

Εν τω μεταξύ, οι Σαουδάραβες προσπαθούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ιράν και να οριστικοποιήσουν μια ειρηνευτική συμφωνία που θα μπορούσε να αναγνωρίσει τον έλεγχο των Χούθι στο βόρειο τμήμα της Υεμένης.

Το Ριάντ ανησυχεί για οποιαδήποτε αντίδραση από τις ΗΠΑ που θα μπορούσε να περιπλέξει την προσπάθειά του να αποχωρήσει από την Υεμένη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News