Ο βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς, βραβευμένος με Νομπέλ Φυσικής το 2013 για το «Σωματίδιο Χιγκς» (ονομάστηκε και «Σωματίδιο του Θεού»), που θεωρείται το θεμελιώδες στοιχείο της δομής της ύλης, πέθανε σε ηλικία 94 ετών, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

«Πέθανε ήσυχα στο σπίτι του τη Δευτέρα 8 Απριλίου μετά από σύντομη ασθένεια», ανέφερε το Πανεπιστήμιο σε ανακοίνωσή του.

Με το που έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Πίτερ Χιγκς, η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έσπευσε να αποτίσει φόρο τιμής σε έναν επιστήμονα που, όπως παρατήρησε η Φαμπιόλα Τζιανότι, γενική διευθύντρια του φημισμένου CERN , «πέρα από την εξαιρετική συνεισφορά του στη σωματιδιακή φυσική, ήταν ένας μοναδικός άνθρωπος, σπάνιας σεμνότητας, ένας σπουδαίος δάσκαλος και κάποιος που εξηγούσε τη φυσική με πολύ απλό και ουσιαστικό τρόπο».

Ο Χιγκς γεννήθηκε στις 29 Μαΐου 1929 στην περιοχή Ελσουικ του Νιούκαστλ, στην Αγγλία.

Το διδακτορικό του (1954) είχε θέμα «Μερικά προβλήματα στις μοριακές ταλαντώσεις» και ήταν αυτό που τον ώθησε στη μελέτη της εφαρμογής των αρχών συμμετρίας σε φυσικά συστήματα.

Το 1964 δημοσίευσε δύο εργασίες στο επιθεώρηση Physical Rev. Letters, για τον μηχανισμό του αυθόρμητου σπασίματος της συμμετρίας, εξηγώντας τον τρόπο που θα μπορούσαν να αποκτήσουν μάζα τα σωματίδια που αναφέρονται στο καθιερωμένο πρότυπο.

Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει την ύπαρξη ενός μποζονίου, του οποίου οι διακυμάνσεις πεδίου είναι αυτές που γεννούν τη μάζα όλων των σωματιδίων που συνδέονται με αυτό. Το συγκεκριμένο σωματίδιο δεν είχε ανιχνευθεί πειραματικά μέχρι τότε.

Επειτα από μια σειρά πειραμάτων, που ξεκίνησαν το 2008, η θεωρία του επιβεβαιώθηκε, το 2012, από τους φυσικούς που εργάζονταν στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN της Ελβετίας. Εναν χρόνο αργότερα, ο Χιγκς μοιράστηκε το βραβείο Νομπέλ με τον Φρανσουά Ελγκμπέρ, έναν βέλγο θεωρητικό φυσικό του οποίου η εργασία, το 1964, επίσης συνέβαλε άμεσα στην ανακάλυψη.

Οπως είχε αναφέρει τότε η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών, το καθιερωμένο πρότυπο της φυσικής στο οποίο βασίζεται η επιστημονική κατανόηση του Σύμπαντος «στηρίζεται στην ύπαρξη ενός ιδιαίτερου σωματιδίου: του σωματιδίου Χιγκς. Το σωματίδιο αυτό προέρχεται από ένα αόρατο πεδίο που γεμίζει όλο το Διάστημα. Ακόμα και όταν το Σύμπαν μοιάζει άδειο, αυτό το πεδίο είναι εκεί. Χωρίς αυτό, δεν θα υπήρχαμε, γιατί από την επαφή με το πεδίο αποκτούν τα σωματίδια μάζα. Η θεωρία που πρότειναν ο Ενγκλέρ και ο Χιγκς περιγράφει αυτή τη διαδικασία».

Hταν άνθρωπος που δεν συμπαθούσε καθόλου τη δημοσιότητα. Την ημέρα που πήρε το βραβείο, όπως σημειώνει ο Guardian, είχε βγει από το σπίτι για γεύμα, σούπα και πέστροφα. Ενας γείτονας ήταν αυτός που του μετέφερε το μεγάλο νέο, την ώρα που ο Χιγκς επέστρεφε στο σπίτι του.

Ως έναν «ήρωα για την κοινότητα της σωματιδιακής φυσικής», τον χαρακτήρισε ο Τζο Μπάτεργουορθ, από τους επιστήμονες που συμμετείχε στο πείραμα Atlas, το οποίο συνέβαλε στην ανακάλυψη του σωματιδίου Χιγκς, το 2012.

«Παρ’ όλο που δεν το απολάμβανε ιδιαίτερα», είπε ο Μπάτεργουορθ για τον Χιγκς, «ένιωθε την ευθύνη να χρησιμοποιήσει το δημόσιο προφίλ που του προσέφεραν τα επιτεύγματά του για το καλό της επιστήμης, και το έκανε πολλές φορές. Το σωματίδιο που φέρει το όνομά του είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα του πώς φαινομενικά αφηρημένες μαθηματικές ιδέες μπορούν να κάνουν προβλέψεις που αποδεικνύεται ότι έχουν τεράστιες φυσικές συνέπειες».

Ο Χιγκς πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής του ζωής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Για έναν «αξιοσημείωτο άνθρωπο», έναν «πραγματικά προικισμένο επιστήμονα του οποίου το όραμα και η φαντασία εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για τον κόσμο που μας περιβάλλει», έκανε λόγο ο πρύτανης του πανεπιστημίου, Πίτερ Μάθιεσον. «Το πρωτοποριακό του έργο», σημείωσε, «έδωσε κίνητρο σε χιλιάδες επιστήμονες και η κληρονομιά του θα συνεχίσει να εμπνέει πολλούς ακόμα τις επόμενες γενιές».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News