Η Χρύσα Μαλτέζου, βυζαντινολόγος και ιστορικός έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή 10 Ιανουαρίου.

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1941 και τελείωσε το Αβερώφειο Γυμνάσιο. Ήταν πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του ίδιου πανεπιστημίου. Υπήρξε καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1982-1995), καθηγήτρια Ιστορίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995-1998) και ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών (2009). Το 1998 εξελέγη από την Ακαδημία Αθηνών διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας. Κατά τη διάρκεια της θητείας της αγωνίσθηκε με σθένος για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελληνικής παροικίας της Βενετίας και εν γένει για την επιστημοσύνη του μοναδικού αυτού ελληνικού ερευνητικού κέντρου που δραστηριοποιείται εκτός Ελλάδας.

Συνέγραψε περισσότερες από 150 μελέτες που αφορούν την Ιστορία των Ελλήνων στη διάρκεια της Λατινοκρατίας, διερευνώντας ποικίλες όψεις των σχέσεων μεταξύ της Δύσης και του μεταβυζαντινού ελληνισμού. Αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένα από τα κυριότερα έργα της όπως: Βενετική παρουσία στα Κύθηρα (Αθήνα 1991), Η Βενετία των Ελλήνων (Αθήνα 1999), Βενετοκρατούμενη Ελλάδα. Προσεγγίζοντας την ιστορία της, επιστημονική διεύθυνση, τ. 1-2, Αθήνα-Βενετία 2010, Τέχνη, πίστη και ιστορική συνάφεια: Εικόνες της Παναγίας με δική τους ιστορία, Μνήμη Μανόλη Χατζηδάκη, Ακαδημία Αθηνών, 2020.

Ως αναγνώριση του σπουδαίου έργου της έλαβε σημαντικές τιμητικές διακρίσεις: το 1982 το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για την ταξινόμηση και επιστημονική αξιοποίηση του Ιστορικού Αρχείου Κυθήρων, το 2003 τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής, το 2007 το Βραβείο Dante Aligheri από το Πανεπιστήμιο της Bologna. Υπήρξε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2012 στην έδρα της Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού [1453-1821]. Από το 2024 έως και σήμερα υπήρξε πρόεδρος του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη.

Δήλωση της Λίνας Μενδώνη 

Πληροφορούμενη την απώλεια της Χρύσας Μαλτέζου, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Με θλίψη και σεβασμό αποχαιρετούμε τη Χρύσα Μαλτέζου, την επιφανή ιστορικό που αφήνει ξεχωριστό αποτύπωμα στη μελέτη της μεσαιωνικής ιστορίας μας. Με την πολύχρονη ερευνητική της δραστηριότητα σε κορυφαία ιδρύματα, αλλά και την επί δεκαετίες διδασκαλία της στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και, κατόπιν, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Χρύσα Μαλτέζου συνέβαλε ουσιαστικά στη μελέτη του ενετοκρατούμενου Ελληνισμού, ενός επιστημονικού αντικειμένου που ουσιαστικά συνδιαμόρφωσε. Αναμφίβολα, ξεχωριστή στιγμή της πολυσχιδούς σταδιοδρομίας της στάθηκε η πολυετής διεύθυνση του του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, στο οποίο έδωσε νέα πνοή. Επιστέγασμα και αναγνώριση της προσφοράς της υπήρξε η εκλογή και η γόνιμη θητεία της στην Ακαδημία Αθηνών.

Η Χρύσα Μαλτέζου καταλείπει ένα ογκώδες συγγραφικό έργο, που συγκροτείται από εκατοντάδες συμβολές, το οποίο συνδύασε αρμονικά με την αδιάλειπτη πανεπιστημιακή διδασκαλία. Αφήνει ένα έκτυπο παράδειγμα αφοσιωμένου επιστήμονα, με πολύπλευρη και διαρκή προσφορά.

Στους οικείους και τους φίλους της απευθύνω τα ειλικρινή συλλυπητήρια μου.»

Ανακοίνωση της Ακαδημίας Αθηνών 

«Με βαθύτατη θλίψη η Ακαδημία Αθηνών έλαβε γνώση της απώλειας της διακεκριμένης ιστορικού και τακτικού μέλους της, Χρύσας Μαλτέζου». Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του ιδρύματος, «τα τακτικά μέλη, το ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό της Ακαδημίας Αθηνών εκφράζουμε τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας προς τους οικείους και συνεργάτες της. Η Χρύσα Μαλτέζου υπήρξε μία ακούραστη εργάτρια του πνεύματος με εξέχουσα προσφορά στο επιστημονικό πεδίο της ιστορίας του Νέου Ελληνισμού, στην αρχειακή έρευνα και στη συνθετική επεξεργασία του υλικού. Το κενό που αφήνει στην Ακαδημία Αθηνών την οποία υπηρέτησε επί σειρά ετών με δυναμισμό και αφοσίωση, αλλά και στον πνευματικό χώρο εν γένει, είναι δυσαναπλήρωτο. Η Ακαδημία Αθηνών ανήρτησε μεσίστιο τη σημαία του Μεγάρου της επί τρεις ημέρες από την αναγγελία του θανάτου της».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News