Αποχαρακτηρισμένες κατασκοπευτικές δορυφορικές εικόνες από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ρίχνουν νέο φως στη λειτουργία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αποκαλύπτοντας εκατοντάδες οχυρά που δεν είχαν ανακαλυφθεί προηγουμένως, με δραματικές συνέπειες για την κατανόησή της ρωμαϊκής ιστορίας.

Οι αρχαιολόγοι που εξετάζουν αεροφωτογραφίες που τραβήχτηκαν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 ισχυρίζονται ότι αποκαλύπτουν 396 τοποθεσίες άγνωστων ρωμαϊκών οχυρών στη Συρία και στο Ιράκ, κατά μήκος της συριακής στέπας. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Antiquity, ένα διεθνές ακαδημαϊκό περιοδικό αρχαιολογίας, οδηγούν σε μια επαναξιολόγηση της ζωής στα ρωμαϊκά σύνορα.

Μια προηγούμενη έρευνα της περιοχής, το 1934, από τον Αντουάν Πουαντεμπάρ, έναν γάλλο ιησουίτη εξερευνητή που πρωτοστάτησε στην εναέρια αρχαιολογία στη Μέση Ανατολή τη δεκαετία του 1930 με το διπτέρυγο αεροπλάνο του, είχε καταγράψει μια σειρά από 116 οχυρά.

Ωστόσο, η μελέτη των φωτογραφιών έδειξε εκατοντάδες επιπλέον οχυρά, απλωμένα και στις δύο πλευρές των συνόρων, υποδηλώνοντας ότι ίσως λειτουργούσαν ως σταθμοί στάσεων όπου οι ταξιδιώτες μπορούσαν να ξεκουραστούν, να αναρρώσουν και να προμηθευτούν φρέσκες καμήλες.

Μέχρι σήμερα, οι ιστορικοί υπέθεταν ότι αυτά τα οχυρά αποτελούσαν μέρος μιας αμυντικής γραμμής κτισμένης για να προστατεύσει την ανατολική επαρχία της αυτοκρατορίας από τις επιδρομές των Αράβων και των Περσών, καθώς και από νομαδικές επιδρομές φυλών με σκοπό σκοπό την αιχμαλωσία κατοίκων και την πώλησή τους ως σκλάβους.

Αντίθετα, οι νέες ανακαλύψεις δείχνουν ότι τα σύνορα ήταν πιο ρευστά –ένας ζωντανός τόπος διασυνοριακού εμπορίου–, αντί για τόπος διαρκών βίαιων συγκρούσεων, ισχυρίζονται οι συγγραφείς της μελέτης, με τα οχυρά να υποστηρίζουν ένα σύστημα διαπεριφερειακών εμπορικών συναλλαγών, επικοινωνίας και στρατιωτικών μεταφορών που βασιζόταν σε καραβάνια. Πιστεύουν ότι πλέον τίθεται το ερώτημα αν επρόκειτο για τείχος ή για δρόμο.

Σύμφωνα με τη βρετανική Guardian, οι 396 νέες τοποθεσίες, που είναι πλέον καλυμμένες από σύγχρονες εγκαταστάσεις, είναι ευρέως κατανεμημένες σε όλη την περιοχή από την Ανατολή προς τη Δύση, γεγονός αντίθετο προς το επιχείρημα ότι τα οχυρά αποτελούσαν τμήμα ενός τείχους στα σύνορα Βορρά-Νότου.

Οι ερευνητές υποθέτουν τώρα ότι τα οχυρά κατασκευάστηκαν για να υποστηρίξουν το διασυνοριακό εμπόριο, προστατεύοντας τα καραβάνια που ταξίδευαν μεταξύ των ανατολικών επαρχιών της Ρώμης και των μη ρωμαϊκών εδαφών, καθώς και για τη διευκόλυνση των επικοινωνιών μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι οι φωτογραφίες δείχνουν πως τα σύνορα του ρωμαϊκού κόσμου ήταν λιγότερο αυστηρά καθορισμένα από ό,τι πίστευαν οι αρχαιολόγοι, λένε οι συγγραφείς. Οι Ρωμαίοι ήταν μια στρατιωτική κοινωνία, αλλά σαφώς εκτιμούσαν το εμπόριο και την επικοινωνία με περιοχές που δεν βρίσκονταν υπό τον άμεσο έλεγχό τους, προσθέτουν.

Οι εικόνες που μελετήθηκαν αποτελούσαν μέρος του πρώτου κατασκοπευτικού δορυφορικού προγράμματος στον κόσμο, το οποίο διεξήχθη την εποχή της γεωπολιτικής έντασης μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ενωσης, καθώς και των συμμάχων τους – του Δυτικού και του Ανατολικού μπλοκ. Διατηρούν μια εντυπωσιακή οπτική υψηλής ανάλυσης σε ένα τοπίο που έχει επηρεαστεί σοβαρά από τις σύγχρονες αλλαγές της χρήσης γης.

Καθώς αποχαρακτηρίζονται ολοένα και περισσότερες εικόνες, όπως φωτογραφίες των κατασκοπευτικών αεροπλάνων τύπου U2, θα γίνονται περισσότερες νέες αρχαιολογικές ανακαλύψεις. Οι συγγραφείς της μελέτης ισχυρίζονται ότι «η προσεκτική ανάλυση αυτών των ισχυρών δεδομένων προσφέρει τεράστιες δυνατότητες για μελλοντικές ανακαλύψεις στην Εγγύς Ανατολή αλλά και πέρα ​​από αυτήν».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News