Θα μπορούσε να γίνει λόγος για ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αλά πακιστανικά: ένα κοτέτσι σε κάθε σπίτι με στόχο να ξεφύγουν από την φτώχεια εκατομμύρια άνθρωποι. Αυτή είναι μία από τις προτάσεις του πακιστανού πρωθυπουργού Ίμραν Χαν για τη βελτίωση της άθλιας οικονομικής κατάστασης εκατομμυρίων συμπολιτών του.

Ο πρώην πρωταθλητής του κρίκετ και ηγέτης του Πακιστανικού Κινήματος για τη Δικαιοσύνη που εκλέχτηκε στην εξουσία τον περασμένο Ιούλιο χάρη στις υποσχέσεις του περί πάταξης της διαφθοράς και καταπολέμησης της οικονομικής εξαθλίωσης, παρουσίασε το πρόγραμμά του κατά τη διάρκεια μιας εορταστικής τελετής, στα τέλη του προηγούμενου μήνα, για τις πρώτες εκατό ημέρες της πρωθυπουργίας του. Πέντε κότες και ένας κόκορας ανά νοικοκυριό θα αποτελέσουν το εφαλτήριο για να καλυτερέψουν τη ζωή τους 60 εκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το 30% του συνολικού πληθυσμού, που σύμφωνα με κυβερνητική έκθεση του 2016 ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, με λιγότερα, δηλαδή, από 25 δολάρια τον μήνα.

Αλλά η ιδέα του Ίμραν Χαν να χρησιμοποιήσει κότες και κοκόρια για τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης πάμφτωχων ανθρώπων δεν είναι τόσο πρωτότυπη όσο ενδεχομένως να ακούγεται. Γιατί ο πακιστανός πρώην πρωταθλητής και νυν πρωθυπουργός εμπνεύστηκε από ένα ανάλογο πρόγραμμα που εφαρμόστηκε (και επικρίθηκε έντονα) το 2016 στην Αφρική με πρωτοβουλία του Μπιλ Γκέιτς. To Coop Dreams προέβλεπε πως 100.000 κότες που θα προσφέρονταν σε 100.000 γυναίκες αγροτικών κοινοτήτων θα συνέβαλαν στο να ξεπεράσουν το όριο της φτώχειας. Τον ίδιο στόχο θέτει σήμερα και ο Χαν και οι συνεργάτες του, υποστηρίζοντας πως οι κότες θα προσφέρουν στις πιο εξαθλιωμένες οικογένειες τη δυνατότητα να βγάζουν έως και 75 δολάρια τον μήνα (περισσότερα από όσα κερδίζει ένας φύλακας ασφαλείας ή ένας οικοδόμος) μέσω της πώλησης  αυγών.

Πρόκειται για μια πρόταση που αναμένεται πως θα βελτιώσει σημαντικά και τη διατροφή όλων αυτών των ανθρώπων. «Στο Πακιστάν, το 44% των παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών είναι καχεκτικά επειδή υποσιτίζονται και το υψηλό ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας (40 βρέφη ανά 1.000 γεννήσεις σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα) σχετίζεται άμεσα με το γεγονός ότι υποσιτίζονται και οι μητέρες. Τα αυγά θα προσθέσουν υγιεινά συστατικά στη διατροφή τους», εξήγησε στην Washington Post ο Αμπντούλ Ρεχμάν, διευθυντής του Poultry Research Institute, ενός πρότυπου ορνιθοτροφείου στη Ραουαλπίντι, όπου πλήθος ερευνητών εργάζονται επί σειρά ετών με στόχο την ανάπτυξη πιο ανθεκτικών πουλερικών, διασταυρώνοντας τοπικές ράτσες με κότες που προέρχονται από την Αίγυπτο, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία της ιδανικής όρνιθας για το Πακιστάν, μιας κότας σκληροτράχηλης, παμφάγας, σφριγηλής η οποία μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα σε κάθε περιβάλλον και «να ζει σε δέντρα, κουτιά ή κάτω από σκάλες, να τρώει αποφάγια αντί για ακριβές τροφές και να απωθεί θηρευτές όπως γάτες και αλεπούδες».

Όμως την ίδια ώρα το Πακιστάν καλείται να ξεπεράσει σοβαρά δημοσιονομικά και μακροοικονομικά προβλήματα, λόγω της πτώσης της αξίας της ρουπίας έναντι του δολαρίου και της ανεξέλεγκτης αύξησης του εξωτερικού χρέους της χώρας. Ο Χαν ο οποίος προεκλογικά υποστήριζε πως δεν θα έφτανε ποτέ στο σημείο να ζητιανεύει στο εξωτερικό, έχει ήδη αναγκαστεί να δανειστεί δισεκατομμύρια από τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες, συζητώντας ταυτόχρονα με το ΔΝΤ για το ενδεχόμενο ελάφρυνσης του χρέους.

Η πρόταση του Χαν για τις κότες χλευάστηκε τόσο στο Διαδίκτυο όσο και από τον Τύπο, με τον πακιστανό πρωθυπουργό να κατηγορείται πως αποπειράται να αντιμετωπίσει τα πολλά κρίσιμα ζητήματα της χώρας, πετώντας «πίτουρα» στον κόσμο. Ένας σκιτσογράφος, για παράδειγμα, απεικόνισε την πακιστανική οικονομία ως ένα βαρύ ξύλινο κάρο, το οποίο έσερνε, αγκομαχώντας, σε έναν δρόμο ανηφορικό μια κότα.

Αλλά η πλειονότητα των φτωχών σκληρά εργαζόμενων Πακιστανών χαιρέτισε με ενθουσιασμό την πρωτοβουλία του Χαν με πάρα πολλούς, ακόμα και ευκατάστατους πολίτες, να επαινούν τον πρωθυπουργό τους για τις προσπάθειές του να στηρίξει τους εκατομμύρια εξαθλιωμένους συμπολίτες του, όπως είχε δεσμευτεί κατά την προεκλογική εκστρατεία του.

Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του εγχειρήματος, ωστόσο, δεν είναι οι επικριτές του αλλά οι οικονομίες κλίμακας που κρατούν σε χαμηλά επίπεδα την τιμή των αυγών από βιομηχανικές φάρμες και συγκεκριμένες αθέμιτες επιχειρηματικές πρακτικές που εφαρμόζονται εις βάρος των μικροπαραγωγών . Σύμφωνα με τον Ζαϊγκάμ Χαν, ειδικό σε ζητήματα ανάπτυξης, η επιμονή της φτώχειας στην ύπαιθρο του Πακιστάν σχετίζεται «περισσότερο με την αλεπού παρά με τις κότες».

Δεδομένου ότι τα μέλη της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ της χώρας συνωμοτούν με στόχο την μεγιστοποίηση των κερδών τους, για να μπορέσουν να επωφεληθούν πραγματικά τα φτωχά νοικοκυριά θα πρέπει να αλλάξουν ριζικά οι κανόνες του παιχνιδιού. «Το πρόβλημα είναι ότι η αγορά, στο σύνολό της, εργάζεται, σε κάθε επίπεδο, κατά των φτωχών. Το να τρώνε οι οικογένειες καλύτερα αυγά είναι σίγουρα θετικό, αλλά ακόμα και οι μικροπαραγωγοί που εκτρέφουν 500 πτηνά δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους καπιταλιστές που πουλάνε 30.000 αυγά», εξήγησε.

Οπότε είναι δύσκολο να προβλεφθεί εάν πέντε κότες και ένας κόκορας και η πώληση μερικών αυγών την εβδομάδα θα προσφέρουν κάτι παραπάνω από ένα χαρτζιλίκι στους εκατομμύρια πάμφτωχους Πακιστανούς της υπαίθρου. Πολλοί, ωστόσο, ακόμα και κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων, επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, νοσταλγώντας τον παραδοσιακό τρόπο ζωής των πατεράδων και των παππούδων τους

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News