Παγκόσμια πρώτη: Ο Ιγκόρ Λεβίτ θα παίξει Σατί non stop για 22 ώρες
Παγκόσμια πρώτη: Ο Ιγκόρ Λεβίτ θα παίξει Σατί non stop για 22 ώρες
Λέγεται ότι το «Vexations» είναι ένα μουσικό έργο που σχεδόν δεν παίζεται. Ολόκληρο το κομμάτι χωράει σε μόλις ένα φύλλο παρτιτούρας και διαθέτει μόνο λίγες νότες, κάτι που ακούγεται αρκετά απλό. Ωστόσο, το πιο δύσκολο μέρος της εκτέλεσης του έργου είναι οι συγκεκριμένες οδηγίες του συνθέτη, που ζητά την επανάληψη του μουσικού θέματος 840 φορές.
«Για να παίξει κανείς αυτό το μοτίβο 840 φορές, θα ήταν σωστό προηγουμένως να προετοιμαστεί, και μάλιστα μέσα στη μεγαλύτερη δυνατή σιωπή, με σοβαρές ακινησίες» αναφέρει ο Σατί στην προμετωπίδα της παρτιτούρας. Ετσι, η συνολική εκτέλεση εκτείνεται σε ένα χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις 16 ώρες.
Είναι, λοιπόν, η τέλεια πρόκληση για τον σούπερ σταρ πιανίστα Ιγκόρ Λεβίτ και τη «γιαγιά της performance art» Μαρίνα Αμπράμοβιτς, οι οποίοι θα επιχειρήσουν μια παγκόσμια πρώτη εκτέλεση του περιβόητου κομματιού του Ερίκ Σατί στο Southbank Centre του Λονδίνου την ερχόμενη άνοιξη, γράφει στους βρετανικούς Times η Λούσι Μπάνερμαν.
Ο 37χρονος Ρωσογερμανός θα επιχειρήσει να γίνει ο πρώτος πιανίστας που θα παίξει ολόκληρο το «Vexations», από την αρχή μέχρι το τέλος, μπροστά σε πραγματικό κοινό.
Πρόκειται για έναν άθλο αντοχής, τον οποίο θα σκηνοθετήσει η Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Αναμένεται να διαρκέσει από 16 έως 22 ώρες και το κοινό θα κληθεί να γίνει μέρος αυτής της εμπειρίας, επιλέγοντας να παραμείνει για όσο χρόνο θέλει.
Ο Λεβίτ θα ξεκινήσει την εκτέλεση του έργου στις 10 το πρωί της 24ης Απριλίου πάνω σε μια υπερυψωμένη πλατφόρμα βαμμένη με μαύρη λάκα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας η πλατφόρμα θα αποσυναρμολογείται σταδιακά, επιτρέποντας στους ακροατές να έρθουν πιο κοντά στον πιανίστα καθώς θα προσπαθεί να ολοκληρώσει τον άθλο χωρίς να λιποθυμήσει και, ιδανικά, αποφεύγοντας τις παραισθήσεις.
«Δεν θα φύγει καθόλου από τη σκηνή» εξήγησε κατά την παρουσίαση της περφόρμανς ο Μαρκ Μπολ, καλλιτεχνικός διευθυντής του Southbank Centre. Πρόσθετοι περφόρμερ «θα αρχίσουν να διαλύουν τη σκηνή κατά τη διάρκεια 16 ωρών και να δίνουν μια αίσθηση κατακερματισμού, κατάρρευσης και αποσύνθεσης, η οποία συνηχεί με τη μουσική. Το κοινό θα δει και θα ακούσει την αλλαγή της διάθεσης καθώς ο πιανίστας θα προσπαθεί να αντιμετωπίσει όλη την πολυπλοκότητα του κομματιού».
Ο Λεβίτ θα έχει πρόσβαση σε φαγητό και ποτό. Και αν η πρώτη σας σκέψη είναι «τι γίνεται με τα διαλείμματα για τουαλέτα;», μη φοβάστε. Οπως αναφέρθηκε, θα υπάρχουν «διακριτικές» εγκαταστάσεις στη σκηνή, αλλά εκτός οπτικού πεδίου, ώστε ο Λεβίτ να μπορεί να κάνει διαλείμματα όποτε χρειάζεται.
«Δεν είναι άθλος μόνο για τον Ιγκόρ, είναι άθλος και για το κοινό» σημείωσε ο Μπολ. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Λεβίτ, οι θεατές θα έχουν την πολυτέλεια να πάρουν και έναν υπνάκο αν το επιθυμούν, γράφει η Λούσι Μπάνερμαν στους Times. «Θα το μετατρέψουμε σε έναν πολύ χαλαρό χώρο, όπου θα μπορείτε να χαλαρώσετε, να χαζέψετε ή να κοιμηθείτε. Ο Ιγκόρ είναι πολύ ενθουσιασμένος με την ιδέα [της εγγύτητας με το κοινό]» πρόσθεσε ο Μπολ, αν και προέτρεψε τους ακροατές να μην τον διακόπτουν. «Θα βρίσκεται σε μια ζώνη πολύ έντονης συγκέντρωσης, οπότε οι ακροατές δεν θα μπορούν να εμπλακούν άμεσα».
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η εκτέλεση του έργου είναι σπάνια. Η παγκόσμια πρεμιέρα έγινε στη Νέα Υόρκη το 1963, 70 χρόνια μετά τη δημιουργία του, όταν ο αμερικανός συνθέτης Τζον Κέιτζ ηγήθηκε μιας ομάδας από πιανίστες-σκυταλοδρόμους. Ανάμεσά τους ήταν και ο Τζον Κέιλ, ο οποίος αργότερα θα σχημάτιζε τους Velvet Underground, ενώ στους θεατές συμμετείχε και ο διάσημος καλλιτέχνης της ποπ Αντι Γουόρχολ. Χρειάστηκαν 18 ώρες και 40 λεπτά για την εκτέλεση του μουσικού μαραθώνιου και ο θρύλος λέει πως όταν τελικά ολοκληρώθηκε, κάποιος από το κοινό φώναξε «Encore!»
Οπως σημειώνει η Λούσι Μπάνερμαν στους Times, αυτή τη φορά η 78χρονη Αμπράμοβιτς θα φέρει στη σκηνή την εμπειρία των δικών της συγκλονιστικών άθλων αντοχής. Η αμφιλεγόμενη, σερβικής καταγωγής περφόρμερ, έχει κόψει τη σάρκα της με μαχαίρια, έχει υποστεί σχεδόν θανατηφόρα ασφυξία, έχει λιμοκτονήσει για 12 ημέρες, έχει μείνει ξαπλωμένη γυμνή στον πάγο, και όλα αυτά στο όνομα της τέχνης. Κάποτε, δε, αυνανιζόταν επί ώρες κάτω από το πάτωμα μιας δημόσιας γκαλερί: «Ποτέ δεν συγκεντρώθηκα τόσο πολύ στη ζωή μου», αποκάλυψε αργότερα.
Το «Μεγάλο Περπάτημα» (1988) ήταν μια από τις πιο γνωστές περφόρμανς της Μαρίνα Αμπράμοβιτς αλλά και η τελευταία μαζί με τον συνεργάτη και σύντροφό της, Ουλάι (ο γερμανός καλλιτέχνης Φρανκ Ούβε Λάιζιπεν). Το ζευγάρι αποφάσισε να διασχίσει το Σινικό Τείχος ξεκινώντας ο καθένας από διαφορετική άκρη με στόχο να συναντηθούν κάπου στη μέση και να παντρευτούν. Η προετοιμασία κράτησε οκτώ ολόκληρα χρόνια, όσο χρειάστηκε, δηλαδή, για να βγουν οι σχετικές άδειες από τις κινεζικές αρχές. Ωστόσο, ο θυελλώδης έρωτάς τους είχε στο μεταξύ ατονήσει και αφού περπάτησαν ο καθένας περίπου 2.500 χιλιόμετρα, συναντήθηκαν και αγκαλιάστηκαν για μια τελευταία φορά πριν διαλύσουν την προσωπική και επαγγελματική τους σχέση. Κάτι το οποίο είναι καλύτερο από το να χωρίζεις με μήνυμα, σημειώνει η Μπάνερμαν.
Ανακοινώνοντας την εκδήλωση, η Αμπράμοβιτς δήλωσε ότι η ίδια και ο Λεβίτ «είμαστε έτοιμοι και οι δύο να μπούμε σε αυτή την άγνωστη περιοχή, να αφήσουμε τους παλιούς τρόπους με τους οποίους κάνουμε πράγματα και να αναδυθούμε με μια εντελώς νέα εμπειρία» και πρόσθεσε: «Σέβομαι τον Ιγκόρ που το κάνει αυτό».
Είπε ακόμη: «Δεν μπορώ να φανταστώ σχεδόν κανέναν άλλο στο επίπεδό του, που θα ήταν έτοιμος για μια τέτοια νέα περιπέτεια, παρόλο που αυτή η περιπέτεια είναι απρόβλεπτη και μπορεί να είναι ή να μην είναι επιτυχής».
Από την πλευρά του, ο Λεβίτ τόνισε: «Η φαντασία της δεν γνωρίζει όρια. Ο σπουδαίος Φερούτσιο Μπουζόνι αποκάλεσε κάποτε τη μουσική “ηχηρό αέρα”. Νομίζω ότι η Μαρίνα έχει μια παρόμοια ιδέα για το τι είναι τέχνη. Είναι το βασίλειο της εμπειρίας. Δεν είναι κάτι που μπορείς να κατέχεις. Είναι κάτι που πρέπει να βιώσεις. Η Μαρίνα είναι μια από τους μεγαλύτερους δημιουργούς τέτοιων πεδίων και νιώθω ευλογημένος που έχω την ευκαιρία να δουλέψω μαζί της».
Οσο για τον Ερίκ Σατί, κανείς δεν ξέρει ακριβώς γιατί ο εκκεντρικός γάλλος συνθέτης έγραψε αυτές τις οδηγίες στην παρτιτούρα πριν από 130, και πλέον, χρόνια. Είναι χαρακτηριστικές για τον συνθέτη, στον οποίο άρεσε να γράφει κοροϊδευτικές οδηγίες, λέγοντας στους πιανίστες, για παράδειγμα, να παίζουν τα κομμάτια του «με πολλή αρρώστα» ή «ελαφριά σαν αυγό»…
Ο Σατί έγραψε το «Vexations» το 1893, αφού χώρισε με την Σουζάν Βαλαντόν, η οποία ήταν ζωγράφος και μοντέλο των Τουλούζ-Λοτρέκ και Ρενουάρ. Γνωρίστηκαν σε ένα καμπαρέ της Μονμάρτης και ο έρωτάς τους υπήρξε θυελλώδης. Ηταν η πρώτη και μοναδική γνωστή σχέση του Σατί και όταν η Βαλαντόν τη διέλυσε μετά από έξι μήνες, ο συνθέτης βίωσε βαθύτατο πόνο και εγκατάλειψη. Συνέχισε να ζει στην απομόνωση και την εξαθλίωση, και για 30 χρόνια, κανείς δεν πάτησε το πόδι του στο σπίτι του στο Παρίσι, αν και είχε στενή φιλία με τον συνάδελφό του συνθέτη του Κλοντ Ντεμπισί.
Το γαλλικό κατεστημένο τον απέφευγε θεωρώντας τον τσαρλατάνο, ωστόσο ο πρωτοποριακός πειραματισμός του επηρέασε βαθιά τους καλλιτέχνες και τους συνθέτες ολόκληρου του 20ού αιώνα. Μάλιστα, το πρόγραμμα του μπαλέτου του «Parade» (1917), το οποίο έγραψε ο Σατί για γραφομηχανές, σειρήνες και έλικες αεροπλάνων, και παρουσιάστηκε με κοστούμια που σχεδίασε ο Πάμπλο Πικάσο, περιέχει αυτό που θεωρείται ότι είναι η πρώτη χρήση της λέξης «σουρεαλισμός».
Ο Ερίκ Σατί είναι επίσης γνωστός ως ο εμπνευστής και δημιουργός του «muzak», του πρώτου μουσικού φόντου στον κόσμο, και η γραφή του επηρέασε καλλιτέχνες από τον Μπράιαν Ενο έως τον Λουντοβίκο Εϊνάουντι ακόμη και τον δημιουργό ηλεκτρονικής μουσικής Aphex Twin. Το έργο του, δε,«Vexations» θεωρείται από ορισμένους ως το πρώτο παράδειγμα εννοιολογικής τέχνης.
Το θέαμα θα είναι μέρος του «Multitudes», ενός «ηλεκτρισμένου» νέου φεστιβάλ στο Southbank Center του Λονδίνου, το οποίο θα χρησιμοποιήσει νέες μορφές και καθηλωτικές εμπειρίες για να παρασύρει το νεανικό κοινό στον κόσμο της κλασικής μουσικής.
Ο Μπολ δήλωσε: «Οι προσδοκίες του κοινού αλλάζουν και είναι ευθύνη οργανισμών όπως ο δικός μας να αλλάξουν επίσης, να αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες τους και να μην εμμένουν απλώς στις παλιές παραδόσεις».
Τα εισιτήρια θα κοστίζουν 100 λίρες για όλη την παράσταση. Διατίθενται επίσης εισιτήρια για σταθερά ωριαία χρονικά διαστήματα προς 30 λίρες. Οι κάτοχοι αυτών των εισιτηρίων θα μπορούν να παραμείνουν στο αμφιθέατρο μόλις τελειώσει ο χρόνος τους. Ωστόσο, δεν θα τους επιτρέπεται η επανείσοδος εάν, για παράδειγμα, βγουν για ένα διάλειμμα στην τουαλέτα…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
Γράψτε σχόλιο στο: Παγκόσμια πρώτη: Ο Ιγκόρ Λεβίτ θα παίξει Σατί non stop για 22 ώρες
Παρακαλούμε, εισάγετε σχόλια μόνο σχετικά με το θέμα. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο ή με περιεχόμενο που έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες και τους όρους χρήσης του protagon.gr δεν θα δημοσιεύονται.Το email σας δεν θα εμφανίζεται.