Θύελλα διαμαρτυριών από την ΕΕ, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων ξεσήκωσε η σύλληψη ενός δημοσιογράφου, υποστηρικτή της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία, σε πτήση της Ryanair, από την Αθήνα στο Βίλνιους, την οποία ανάγκασε να προσγειωθεί στο Μινσκ, ο λευκορώσος πρόεδρος, Αλεξάντερ Λουκασένκο.

Στο αεροπλάνο επέβαιναν 171 άτομα από 12 χώρες, ανάμεσά τους και 11 έλληνες πολίτες.

Ο Λουκασένκο έστειλε ένα μαχητικό αεροσκάφος MiG-29 για να αναγκάσει το Boeing 737 της Ryanair να προσγειωθεί στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας.

Ανδρες των δυνάμεων ασφαλείας συνέλαβαν τον ακτιβιστή δημοσιογράφο Ρόμαν Προτάσεβιτς, το όνομα του οποίου βρισκόταν σε κατάλογο καταζητουμένων μετά τις μαζικές διαδηλώσεις πέρυσι έπειτα από εκλογές τις οποίες ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι κέρδισε με μεγάλη διαφορά.

Το αεροπλάνο, που πετούσε πάνω από τη Λευκορωσία σε μια πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους, είχε σχεδόν φθάσει στη Λιθουανία όταν άλλαξε κατεύθυνση και συνοδεία μαχητικού οδηγήθηκε στο Μινσκ εν μέσω πληροφοριών ότι στο αεροσκάφος υπήρχαν εκρηκτικά, τα οποία όμως, δεν βρέθηκαν.

Σύμφωνα με δημοσιογράφους της Λευκορωσίας, πράκτορες της λευκορωσικής KGB επέβαιναν στο αεροπλάνο. Οταν το αεροπλάνο μπήκε στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, οι αξιωματικοί της KGB προκάλεσαν έναν διαπληκτισμό με το προσωπικό της Ryanair.

Εκπρόσωπος της υπηρεσίας αεροδρομίων της Λιθουανίας ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι ως πρώτη εξήγηση για την αναγκαστική προσγείωση αναφέρθηκε ότι υπήρξε μια διαμάχη μεταξύ επιβατών και μελών του πληρώματος. Το αεροπλάνο είχε προγραμματιστεί να προσγειωθεί στο Βίλνιους στις 14:00 ώρα Ελλάδας.

Το τμήμα για τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη Λευκορωσία ανέφερε επίσης πως ο Προτάσεβιτς συνελήφθη αλλά στη συνέχεια διέγραψε τη δήλωση.

Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρική προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων.

Η αντιπολιτευόμενη πολιτικός Σβετλάνα Τιχανόβσκαγια, η κύρια αντίπαλος του Λουκασένκο στις τελευταίες εκλογές, δήλωσε πως οι λευκορωσικές αρχές «έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών που επέβαιναν στο αεροσκάφος και του συνόλου της πολιτικής αεροπορίας προκειμένου να τιμωρήσουν τον άνθρωπο που ήταν ένας από τους υπευθύνους του μεγαλύτερου ανεξάρτητου καναλιού της Λευκορωσίας στο Telegram».

Οργισμένη αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη

Η κίνηση του λευκορώσου προέδρου προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη, μέσω ανάρτησής του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Συγκεκριμένα, ο Πρωθυπουργός ανέφερε στην ανάρτησή του στο Twitter:

«Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά».

The forced landing of a commercial plane to detain a journalist is an unprecedented, shocking act. We demand all passengers’ immediate release. Tomorrow’s #EUCO must address the need to step up pressure on Belarus. Enough is enough.

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 23, 2021

Ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ

Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας, υπογραμμίζει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.

«Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη», σημειώνει.

«Καλούμε για την άμεση απελευθέρωση του αεροσκάφους και του συνόλου των επιβαινόντων προκειμένου να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους.

Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του λευκορώσου ακτιβιστή Roman Protasevich, ο οποίος απειλείται με τη θανατική ποινή», τονίζει και προσθέτει:

«Ο κ. Protasevich ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Sviatlana Tsikhanouskaya, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα.

Για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής».

«Θεωρούμε ότι παρόμοιες πρακτικές, οι οποίες παραπέμπουν σε άλλες εποχές και που δεν αρμόζουν σε κανένα πολιτισμένο κράτος, δεν θα πρέπει να μείνουν αναπάντητες.

Η ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στενό συντονισμό με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ και αναμένει ότι το ζήτημα αυτό θα εξετασθεί ενδελεχώς κατά το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», καταλήγει.

Ο Νίκος Δένδιας είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον λιθουανό υπουργό Εξωτερικών Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις.

Ο Λαντσμπέργκις ενημέρωσε τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών για τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ και για τις προσπάθειες που καταβάλλει η λιθουανική πλευρά για τη μεταφορά των επιβατών στο Βίλνιους, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο Twitter.

«Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη για την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών και ότι θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις προσπάθειες τους και στο πλαίσιο της ΕΕ».

FM @NikosDendias spoke by phone w/ #Lithuania FM @GLandsbergis, who informed him on the conditions under which the Ryanair aircraft was forced to land in Minsk and on the Lithuanian side's efforts to transport passengers to Vilnius (1/2) pic.twitter.com/msMFhjlIVd

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 23, 2021

Θύελλα αντιδράσεων

H ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης εξέφρασε την ανησυχία της για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους και κάλεσε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες της πτήσης.

Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τόνισε: «Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της. Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη».

Από την πλευρά της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες.

Ο ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, τόνισε με ανάρτησή του στο Twitter ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από την πτήση της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους. «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο. Θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και των αεροσκαφών. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους αμέσως».

Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα απαίτησε η Λευκορωσία να απελευθερώσει τον Προτάσεβιτς.

Η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί με τη βία, ανέφερε ο πρόεδρος σε δήλωσή του. «Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί», ανέφερε ο λιθουανός πρόεδρος.

Υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι θα συζητήσει το θέμα τη Δευτέρα, στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, στις Βρυξέλλες.

Η προεδρική σύμβουλος Αστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη.

Οπως είπε, οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.

Τουσκ: «Ο Λουκασένκο αποτελεί απειλή για την διεθνή ασφάλεια»

Tην άμεση και σκληρή αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών ζητεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο φέρεται να διέταξε την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ και τη σύλληψη του ακτιβιστή Ραμάν Προτασέβιτς.

«Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια» ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι «η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».

Η Γερμανία ζήτησε από τη Λευκορωσία να δώσει «αμέσως» εξηγήσεις. «Χρειαζόμαστε μια άμεση εξήγηση από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης, που βρισκόταν εντός της ΕΕ, και τη φερόμενη σύλληψη ενός δημοσιογράφου», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίγκελ Μπέργκερ.

«Κρατική τρομοκρατία» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι τη σύλληψη του Προτάσεβιτς.  «Καταδικάζω με τον εντονότερο τρόπο τη σύλληψη του Ρόμαν Προτάσεβιτς από τις αρχές της Λευκορωσίας, μετά την εκτροπή μιας επιβατικής πτήσης της Ryanair. Αυτό το πράγμα είναι εγκληματική, κρατική τρομοκρατία», έγραψε στο Twitter. Ο Μοραβιέτσκι πρόσθεσε ότι ζήτησε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να συζητηθεί τη Δευτέρα, στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, η επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News