Δεκαοχτώ μήνες αφότου κατέκτησε το Ελιζέ, με στόχο να αναμορφώσει συθέμελα όχι μόνον την πατρίδα του αλλά ολόκληρη την Ευρώπη, ο κοσμοπολίτης πρόεδρος της Γαλλίας, πέρα από τη δυσαρέσκεια εκατομμυρίων συμπατριωτών του και την αδιαφορία των περισσότερων Ευρωπαίων προς το πρόσωπό του, καλείται να αντιμετωπίσει και την κριτική που του ασκούν αρθρογράφοι μεγάλων διεθνών εφημερίδων που θεωρητικά τον στηρίζουν.

Ο Μπεν Χολ, για παράδειγμα, των Financial Times σημειώνει καυστικά πως παρότι ο Εμανουέλ Μακρόν, κατά την επίσκεψή του την περασμένη Κυριακή στο γερμανικό κοινοβούλιο με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, επισήμανε την ανάγκη η Γαλλία και η Γερμανία να ξεπεράσουν «τα ταμπού και τις παλιές συνήθειες» με στόχο την οικοδόμηση μιας πιο ισχυρής Ευρώπης, όταν το ζήτημα αφορά την μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, φαίνεται πως τα γερμανικά ταμπού είναι βαθιά ριζωμένα. Και εξηγεί το γιατί.

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας το Παρίσι γιόρτασε μια μικρή νίκη όταν το Βερολίνο συνυπέγραψε ένα προσχέδιο των Γάλλων για έναν νέο κοινό προϋπολογισμό των 19 χωρών-μελών της Ευρωζώνης.

Η αρχική ιδέα του Μακρόν εστίαζε στη δημιουργία ενός υπερταμείου, τα αποθέματα του οποίου θα ανέρχονταν σε «αρκετές ποσοστιαίες μονάδες» επί του ευρωπαϊκού ΑΕΠ , όπως είχε δηλώσει ο ίδιος, και θα αξιοποιούνταν για τη σταθεροποίηση χωρών σε οικονομική κρίση αλλά και για τη χρηματοδότηση εθνικών πολιτικών με αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ευρώπη, είτε επρόκειτο για την αρωγή των χωρών που υποδέχονται πρόσφυγες και μετανάστες είτε για τη χρηματοδότηση μέρους των ιδιαίτερα υψηλών αμυντικών δαπανών της Γαλλίας. Το ταμείο αυτό επρόκειτο επίσης να είναι αυτόνομο ενώ τα έσοδά του θα προέρχονταν από κάποια μορφή φορολογίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Ωστόσο οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν την περασμένη Δευτέρα στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν ξεκαθαρίζουν κανένα από τα παραπάνω στοιχεία. Καταρχάς γιατί δεν ορίστηκε κανένα αρχικό ονομαστικό ποσό ενώ τα όποια χρήματα θα χρησιμοποιούνται μόνο για μεσοπρόθεσμες επενδύσεις στους τομείς έρευνας και ανάπτυξης, καινοτομίας και ανθρώπινου δυναμικού με στόχο την προώθηση της ανταγωνιστικότητας και την οικονομική σύγκλιση μεταξύ των χωρών-μελών της ευρωζώνης. Δεύτερον, γιατί η αξιοποίηση των πόρων για τη σταθεροποίηση (αλλά όχι τη διάσωση) οικονομιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα προβλέπεται μόνον υπό συνθήκες. Τρίτον, και κυριότερο, γιατί η σύστασή του θα αποτελέσει μέρος των διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ευρωζώνης ενώ θα χρηματοδοτηθεί κατά κύριο λόγο από τα εθνικά ταμεία των κρατών-μελών και όχι από τα έσοδα ενός πανευρωπαϊκού φορολογικού συστήματος το οποίο προς το παρόν δεν υπάρχει.

«Οι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών διερωτώνται γιατί χρειάζονται ακόμη έναν προϋπολογισμό για επενδύσεις, πέρα από τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 1,135 τρισ. ευρώ, το αποκαλούμενο σχέδιο Γιούνκερ ύψους 315 δισεκατομμυρίων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων», επισημαίνει ο Μπεν Χολ, υπενθυμίζοντας ότι ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών Βόπκε Χούκστρα δεν παρέλειψε να δηλώσει πως «η ανάγκη ενός τέτοιου προϋπολογισμού είναι λιγότερο από πειστική». Με αυτή την άποψη συμφωνεί και ο βρετανός δημοσιογράφος, υποστηρίζοντας ότι η ευρωζώνη χρειάζεται περισσότερο ένα πανευρωπαϊκό σύστημα διασφάλισης των τραπεζικών καταθέσεων παρά τον προϋπολογισμό του Μακρόν. Το οποίο, ωστόσο, ακόμα δεν υπάρχει λόγω της ισχυρής αντίστασης των Γερμανών.

Το Παρίσι υποστηρίζει ότι το σχέδιο του για τον προϋπολογισμό αποτελεί μόνον την αρχή, ότι ξεκίνησε μια διαδικασία συνομιλιών και σταδιακών βελτιώσεων που θα μπορούσαν να έχουν μια θετική κατάληξη. Ειδικά εάν την Άνγκελα Μέρκελ στην ηγεσία του CDU διαδεχθεί o Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος κατά τη διάρκεια του μήνα δήλωσε ότι «η Γερμανία φέρει μεγαλύτερη ευθύνη για την ευρωπαϊκή συνεργασία», δεδομένων των τεράστιων ωφελειών που αποκόμισε από το ευρώ.

Αλλά για να μπορέσει ο Μακρόν να επικεντρωθεί στις προσπάθειές του για μια νέα Ευρώπη, θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσει τα ιδιαίτερα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει στη Γαλλία. Αρκετοί διεθνείς αναλυτές υποστηρίζουν πως οι μαζικές διαδηλώσεις και πορείες διαμαρτυρίας των Κίτρινων Γιλέκων που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου 17-18 Νοε. με τη συμμετοχή περισσότερων από 250.000 ανθρώπων που διαμαρτύρονταν κατά της πρόθεσης της κυβέρνησης να αυξήσει τους φόρους επί των καυσίμων, αποτελούν την μεγαλύτερη πολιτική απειλή που καλείται να ξεπεράσει ο γάλλος πρόεδρος από τότε που ανέλαβε την προεδρία.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η συντακτική ομάδα της Wall Street Journal, θεωρώντας πως οι εν λόγω διαμαρτυρίες είναι πιο επικίνδυνες και από τις απεργίες των εργαζομένων στους σιδηροδρόμους και από τις κινητοποιήσεις κατά των εργασιακών μεταρρυθμίσεων. Κυρίως γιατί είναι εκτενέστερες και με πιο ποικιλόμορφο το πλήθος που συμμετέχει σε αυτές, με πάρα πολλούς από τους διαμαρτυρόμενους να είναι μέλη της μεσαίας τάξης που διαμένουν είτε στην επαρχία είτε εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων.

Οι περισσότεροι από αυτούς πέρυσι δεν ψήφισαν τον Μακρόν και η πρόθεσή του να αυξήσει τη φορολογία επί των καυσίμων επιδεινώνει τη γνώμη που έχουν για τον πρόεδρό τους. Θεωρούν πως «ο πρωτευουσιάνος Μακρόν και οι πλούσιοι φίλοι του στο Παρίσι», αναφέρει χαρακτηριστικά η νεοϋορκέζικη εφημερίδα, «δεν αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είναι το αυτοκίνητο για τους απλούς ανθρώπους που ζουν σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από τις δημόσιες συγκοινωνίες». Την ίδια ώρα το 75% των Γάλλων υποστηρίζει τις κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων.

Η αύξηση της φορολογίας επί των καυσίμων δεν αφορά ούτε την ανάπτυξη ούτε την τόνωση των κρατικών εσόδων. Ο Μακρόν επιθυμεί απλά τον περιορισμό της χρήσης του αυτοκινήτου για περιβαλλοντικούς σκοπούς. Αλλά η «ακριβή πράσινη ευαισθησία» δεν είναι ο λόγος για τον οποίο τον ψήφισαν οι Γάλλοι. Αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα θα δυσκολευτεί περισσότερο να πείσει του συμπατριώτες του για την ανάγκη των σημαντικών δομικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης και της μεταρρύθμισης του συστήματος συνταξιοδότησης.

Προς το παρόν ο Μακρόν δεν δείχνει έτοιμος να υποχωρήσει αλλά κανένας δεν γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν οι κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων. Oλοι, όμως, γνωρίζουν ότι τον Μάιο θα διεξαχθούν οι ευρωεκλογές και σίγουρα ο γάλλος πρόεδρος δεν είναι σε θέση να ρισκάρει το όποιο πολιτικό κεφάλαιο εξακολουθεί να διαθέτει για να εκφράσει τις περιβαλλοντικές του ανησυχίες. «Τα Κίτρινα Γιλέκα προειδοποιούν τον Μακρόν να κάνει αυτό για το οποίο τον ψήφισαν οι Γάλλοι – να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να ενισχύσει τη γαλλική οικονομία», καταλήγει η WSJ. Ώστε να αποπειραθεί εκ νέου στη συνέχεια να αναμορφώσει και την Ευρώπη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News