Επικρατεί η αίσθηση μιας νέας εποχής για την ολλανδική πολιτική σκηνή, με τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της επόμενης εβδομάδας. Οχι μόνο επειδή ένα κόμμα που δημιουργήθηκε μόλις πριν από τρεις μήνες βρίσκεται στην κορυφή των δημοσκοπήσεων, αλλά και γιατί η Χώρα της Τουλίπας ενδέχεται να υποδεχτεί την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της.

Υστερα από 13 χρόνια στην πρωθυπουργία, ο Μαρκ Ρούτε αποχωρεί και οι εκλογές της 22ας Νοεμβρίου, που προκλήθηκαν από την κατάρρευση της κυβέρνησής του, θα τελεστούν εν μέσω ενός συμπλέγματος εγχώριων κρίσεων: από το υψηλό κόστος ζωής και την έλλειψη στέγασης μέχρι την υγειονομική περίθαλψη και την κλιματική αλλαγή.

Το BBC αναφέρει σε ρεπορτάζ του πως, παρότι έχουν περάσει μόλις δύο χρόνια από τις τελευταίες κάλπες, πολλοί από τους ηγέτες που είναι υποψήφιοι είναι νέοι και άφθαρτοι, συμπεριλαμβανομένων των δύο πρωτοπόρων στις δημοσκοπήσεις.

Η 46χρονη Ντιλάν Γεσιλγκόζ, νέα επικεφαλής του κεντροδεξιού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος VVD του Ρούτε και κόρη τούρκων προσφύγων, θεωρείται πλέον ευρέως ότι θα ηγηθεί της χώρας της. Την ίδια στιγμή, ο 49χρονος Πίτερ Ομτζίκτ βιώνει ένα κύμα δημοτικότητας στην ολλανδική πολιτική σκηνή, με το νέο κεντρώο κόμμα του, Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο, να αναδεικνύεται από το πουθενά ως το φαβορί των εκλογών. Αλλά μέχρι στιγμής δεν δείχνει ιδιαίτερα πρόθυμος να αναλάβει την πρωθυπουργία.

Αυτό που κάνει αυτές τις εκλογές εξαιρετικά απρόβλεπτες είναι το σημαντικό ποσοστό των αμφιταλαντευόμενων ψηφοφόρων, που θα αποφασίσουν ποια από τα 26 κόμματα που συμμετέχουν θα καλύψουν τις 150 έδρες του ολλανδικού Κοινοβουλίου. Υπάρχει ένα ελάχιστο όριο εισόδου και οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι θα μπορούσαν να μπουν έως και 17 κόμματα. Ο τελευταίος συνασπισμός χρειάστηκε εννέα μήνες για να σχηματιστεί και διήρκεσε λιγότερο από δύο χρόνια.

Κάποτε την αποκαλούσαν «πίτμπουλ με ψηλά τακούνια» λόγω της ανόητης πολιτικής της, αλλά η Ντιλάν Γεσιλγκόζ διεξήγαγε μια κομψή εκστρατεία αφότου ανέλαβε αρχηγός του VVD. Χαρακτηριστικό είναι ένα βίντεο προώθησης της υποψηφιότητάς της που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δείχνει τη μονομαχία της με τον πρωταθλητή του kickboxing βαρέων βαρών Ρίκο Βερχόφεν.

Ως υπουργός Δικαιοσύνης θεωρήθηκε σκληρή διαπραγματεύτρια και ισχυρή στην επικοινωνία, ενώ το φύλο της δεν έπαιξε κανένα ρόλο στην προεκλογική καμπάνια της. Υπουργοποιήθηκε στην τελευταία κυβέρνηση Ρούτε και θεωρείται πιο σκληροπυρηνική από τον προκάτοχό της.

Η Γεσιλγκόζ απευθύνει έκκληση στους ψηφοφόρους με το σύνθημα «Στο πλευρό σου», υποσχόμενη ανανέωση, παρά το γεγονός ότι το κόμμα της βρίσκεται στην εξουσία για περισσότερο από μια δεκαετία – ενώ εξακολουθεί να παραμένει προσηλωμένη σε ένα φιλελεύθερο-συντηρητικό μήνυμα που έχει ακόμα απήχηση στους ολλανδούς πολίτες.

Η νεαρή υποψήφια ήρθε στην Ολλανδία ως επτάχρονη κουρδικής καταγωγής τουρκάλα πρόσφυγας, ωστόσο έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή στα ζητήματα μετανάστευσης, δεσμευόμενη να εισαγάγει ένα σύστημα ασύλου δύο επιπέδων, να ακυρώσει τις άδειες μόνιμης διαμονής και να ελέγξει καλύτερα όλες τις μορφές μετανάστευσης.

Σε αντίθεση με τον προκάτοχό της στο VVD, η Γεσιλγκόζ δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον αντιμεταναστευτικό λαϊκιστή ηγέτη Γκέερτ Βίλτερς, του οποίου το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) απολαμβάνει την τέταρτη θέση στις δημοσκοπήσεις, σημειώνοντας ανοδική τάση.

Κανείς δεν φανταζόταν τον Πίτερ Ομτζίκτ ως αρχηγό κόμματος. Και όμως, τις τελευταίες εβδομάδες η δημοτικότητά του βρίσκεται στα ύψη. Ο ίδιος είχε διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο το 2019 στην αποκάλυψη ενός σκανδάλου κοινωνικής πρόνοιας, με περισσότερες από 20.000 οικογένειες να χαρακτηρίζονται λανθασμένα ως απατεώνες και να στερούνται το επίδομα τέκνου.

Το σκάνδαλο εκείνο έριξε τελικά την τρίτη κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Ρούτε, το 2021. Μήνες αργότερα, ο Ομτζίκτ εγκατέλειψε τους Χριστιανοδημοκράτες και πήρε αρκετούς μήνες άδεια από την εργασία του λόγω εξάντλησης, πριν ιδρύσει το κεντρώο Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο.

Μέχρι στιγμής, η φιλοδοξία του περιοριζόταν στα πίσω έδρανα του ολλανδικού Κοινοβουλίου, αλλά δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να γίνει πρωθυπουργός. «Η κεντρική μου προτίμηση είναι να παραμείνω στη Βουλή ως απλός βουλευτής» ομολογεί. Και όμως, είναι ο πολιτικός που θέτει την ατζέντα αυτών των εκλογών.

Τα δύο θέματα που αυτός προτάσσει έχουν αναχθεί στα μη αναμενόμενα τσιτάτα της προεκλογικής εκστρατείας: η βελτίωση της κοινωνικοοικονομικής ασφάλειας (bestaanszekerheid) των ολλανδικών νοικοκυριών και η αλλαγή της κουλτούρας διαχείρισης της πολιτικής (bestuurscultuur).

Καθώς πληθαίνουν οι εικασίες για έναν συνασπισμό που θα αποτελείται από τέσσερα κεντρώα και δεξιά κόμματα, ο Ομτζίκτ τονίζει διαρκώς ότι αποκλείει συνεργασία με τον λαϊκιστή ηγέτη Γκέερτ Βίλντερς του ακροδεξιού Κόμματος για την Ελευθερία, επειδή «ως κόμμα μπορείς να σχηματίσεις μόνο μια κυβέρνηση που εμμένει στα κλασικά, θεμελιώδη δικαιώματα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News