Αν έχετε την παραμικρή αγωνία, για το αν θα καταλήξει η Ελλάδα σε μία νέα συμφωνία με τους Ευρωπαίους για το χρέος, το παίρνω επάνω μου και σας καθησυχάζω από τώρα. Η πιθανότητα να εγκλωβιστούμε σε μια στείρα διαπραγμάτευση και να βρεθούμε ξαφνικά προ συνολικού αδιεξόδου, είναι απειροελάχιστη. Το ίδιο ακριβώς πίστευα και χθες, που δεν είχα καθαρή εικόνα για το τι θα βάλει στο τραπέζι ο Βαρουφάκης στο τετ α τετ με τον Γιούνκερ (μη γελιέστε – ΑΥΤΟ είναι το κρισιμότερο ραντεβού, γιατί εκεί θα συνομιλήσει θεσμικά με την Ευρώπη η νέα ελληνική κυβέρνηση), το ίδιο πιστεύω ακόμη περισσότερο τώρα, που έχω μια γενική αίσθηση για τις ιδέες, τους «ευφημισμούς και εργαλεία χρηματοπιστωτικής μηχανικής», που κομίζει ο υπουργός Οικονομικών σχετικά με τη διαχείριση ομολόγων.

Από τη στιγμή που η ελληνική πλευρά βάζει πέντε σκέψεις στο τραπέζι, η Ευρώπη θα τις εξετάσει σοβαρά (ενδεχομένως πιο σοβαρά κι από εμάς τους ίδιους), θα τις αξιολογήσει και θα επανέλθει με μία συγκροτημένη απάντηση. Θυμηθείτε: η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση οικοδομήθηκε επάνω στην «κουλτούρα του συμβιβασμού». Δημιουργήθηκε για να εκλείψουν πόλεμοι και πολύ σκληρότερες συγκρούσεις, από αυτή για το ελληνικό χρέος. Για να αποτραπούν στο μέλλον συγκρούσεις με τεράστιο ιστορικό βάθος, όπως αυτές που άφησαν πίσω τους οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι. Και σε αυτό έχω να καταθέσω και τη μικρή προσωπική μου εμπειρία, αφού βρέθηκα να ξενυχτάω μερικές φορές έξω από τις κλειστές πόρτες συνόδων κορυφής της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ για τον πόλεμο της πρώην Γιουγκοσλαβίας, για το Ευρω-σύνταγμα, για τη μοιρασιά τεράστιων κονδυλίων της ΚΑΠ, και πάει λέγοντας.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, υπήρξαν στιγμές σκληρών συγκρούσεων ανάμεσα σε «μεγάλους παίκτες» της Ευρώπης – και όχι με μικρότερες χώρες, όπως είναι η Ελλάδα, που ασφαλώς παίζει το ρόλο της και έχει σημασία για την παγκόσμια οικονομία σήμερα, αλλά σίγουρα δεν είναι «ισοβαρής» με τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία ή την Ιταλία…

Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, υπήρξαν στιγμές που αισθανόσουν ότι τα χάσματα είναι πολύ μεγάλα για να γεφυρωθούν. Κι όμως. Η διαπραγμάτευση έφτασε στα άκρα, ακούστηκαν φωνές και χτύπησαν χέρια στα τραπέζια, αλλά τελικά η κουλτούρα του συμβιβασμού λειτούργησε!

Το ίδιο θα γίνει και τώρα. Είναι μία άλλη ιστορία, αν η λύση που θα προκύψει, θα αποδειχθεί σοφότερη, αποτελεσματικότερη και καλύτερη για την Ελλάδα και για την ίδια την Ευρώπη. Στην περίπτωση της Κύπρου, για παράδειγμα, ίσως ήταν χειρότερη η δεύτερη από την αρχική πρόταση και λύση. Δεν είμαστε εδώ για να παριστάνουμε τις Κασσάνδρες και προσωπικά ελπίζω ειλικρινά για το καλύτερο για όλους μας. Απλώς, δεν βλέπω επί του παρόντος εγγυήσεις για το πώς θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση και είμαι υποχρεωμένος να λάβω υπόψιν την κόπωση και στην κοινωνία και στην κοινή γνώμη κάθε χώρας ξεχωριστά – δεν έχουμε την αποκλειστικότητα σε αυτό εμείς οι Έλληνες, όπως θέλουν να πιστεύουν αφελώς μερικοί-μερικοί. Λιγότερο ή περισσότερο, η πίεση τους έχει εκνευρίσει όλους. Η ικανότητα του διαπραγματευτή έγκειται σε αυτό ακριβώς: να εκτιμήσει σωστά τις αντιδράσεις του συνομιλητή του. Να έχει τα αντανακλαστικά, ώστε να ελιχθεί όπου και όποτε είναι απαραίτητο. Να μην πει «όχι», τη στιγμή που θα ανοίξει ένα παράθυρο ευκαιρίας και θα μπει η καλύτερη αντιπρόταση στο τραπέζι. Το αποτέλεσμα εδώ είμαστε και θα το κρίνουμε στο τέλος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News