Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου επικρατούσε προβληματισμός. Το πολυπληθές ακροατήριο ήταν σιωπηλό. Παρόντες πολλοί, ανάμεσά τους βουλευτές, η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού, ο δήμαρχος, αντιδήμαρχοι, ο προϊστάμενος της Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισμού Δωδεκανήσου, ο αντιπρόεδρος και ο ταμίας της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου, καθηγητές της ΑΣΤΕΡ, ο πρόεδρος των εστιατόρων, εκπρόσωποι τοπικών φορέων και παραγωγικών τάξεων, σπουδαστές τουριστικών σχολών.

Όλοι ήταν εκεί για να ακούσουν τα αποτελέσματα της έρευνας ποιότητας που εκπόνησε ο Σύλλογος Διευθυντών Ξενοδοχείων Ρόδου, για τις παρεχόμενες υπηρεσίες στον τουρισμό του νησιού, σε συνεργασία με το American College of Thessaloniki (ACT), μέλος του Κολεγίου Aνατόλια.

Τα αποτελέσματα ήταν διαφωτιστικά, αν και δεν ξάφνιασαν στην πλειονότητά τους. Αποτύπωσαν και ως στατιστικές ενδείξεις, χαρακτηριστικά που λίγο έως πολύ ήταν γνωστά από καιρό. «Όλα τα προβλήματα, να μην κρυβόμαστε, τα βλέπουμε, αλλά τώρα τα βλέπουμε και από επιστημονική άποψη», είπε ο δήμαρχος Ρόδου Φώτης Χατζηδιάκος. Ο ίδιος, απολογητικός για κάποια ευρήματα, τόνισε ότι το 2016 και το 2017, για οκτώ και επτά μήνες αντίστοιχα, «δεν μπορέσαμε να δημοπρατήσουμε ούτε ένα έργο, εξαιτίας μιας νομοθεσίας». Και σημειώνοντας ότι αυτή την πρωτοβουλία «θα έπρεπε να την είχε πάρει ο Δήμος, θεσμικοί φορείς, κλπ.», πρόσθεσε ότι στους στόχους του 2018 και του 2019 «θα συμπεριληφθούν αυτά που θα προκύψουν από την έρευνα».

Λίγο αργότερα θα ακούγαμε για ελλείψεις στην καθαριότητα, στις συγκοινωνίες και θα διαπιστώναμε την περιορισμένη κατανάλωση από τους ξένους τουρίστες, οι οποίοι κατά κύριο λόγο επιλέγουν οργανωμένα πακέτα διακοπών. Απόρροια των υπηρεσιών; Του τουριστικού μοντέλου; Αφορμή για να αλλάξει κάτι.

«Το εργαλείο που λέγεται «ποιότητα» είναι το καλύτερο στοιχείο που θα βοηθήσει τον προορισμό να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά του», υπογράμμισε η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Μαριέττα Παπαβασιλείου. Η ίδια πρόσθεσε ότι και εφέτος «είναι μια σεζόν πολύ θετική, με αύξηση στην αρχή και στο τέλος της» και σημείωσε την ανάγκη «να αλλάξουμε την εικόνα που έχουν οι πελάτες για εμάς, για να φέρουμε έναν καλύτερο, πιο ποιοτικό τουρισμό».

Το 2017 το αεροδρόμιο της Ρόδου κατέγραψε 2,178 εκατ. διεθνείς αφίξεις. «Η ποσότητα αλλάζει την ποιότητα της αγνότητας», παρατήρησε ο επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου Βάσος Μηναΐδης. «Η ποιότητα είναι επιβεβλημένη πια. Αλλιώς θα μας αναγκάζουν να πουλάμε τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων με τιμές τριών αστέρων».

Η ποιότητα «δημιουργεί ζήτηση. Η ζήτηση, την καλή τιμή. Η καλή τιμή την πιο μικρή διαφημιστική δαπάνη» είπε, παίρνοντας τον λόγο, ο πρόεδρος του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Ρόδου Γιώργος Ματσίγκος. Κάνοντας μια πρώτη εκτίμηση για τη σεζόν, σημείωσε ότι «τα μηνύματα είναι θετικά με τις πωλήσεις να είναι στο 15% – 20%. Όμως θα πρέπει να μετράμε τα slots που επιβεβαιώθηκαν. Και εκεί η αύξηση είναι πάνω από 5%. Εμείς χρειαζόμαστε πάνω από 8% – 10% αύξηση στην εισερχόμενη κίνηση για να έχουν τα ξενοδοχεία την ίδια πληρότητα με πέρυσι. Αυτό γιατί έχουμε 6.000 καινούριες κλίνες επίσημα και άλλες 4.000 κλίνες ανεπίσημα», είπε, εννοώντας όσες μισθώνονται μέσω Airbnb. Και εστίασε στην ανάγκη να βελτιωθούν οι υποδομές, το αεροδρόμιο, η εξυπηρέτηση πελατών και αεροπλάνων.

Οι προκρατήσεις λοιπόν δείχνουν αύξηση, όμως όπως σημείωσαν τουριστικοί παράγοντες του νησιού, την τελευταία εβδομάδα ο ρυθμός τους έχει μειωθεί, λόγω και της αύξησης της ζήτησης για Τουρκία. Οι ίδιοι συνδύασαν με αυτό την πρόσφατη ανακοίνωση του προγράμματος συνδιαφήμισης που κάνει και εφέτος ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ) με την TUI, ύψους 1,8 εκατ. ευρώ.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τα μέσα Ιουλίου έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2017, μια και η όλη διαδικασία οργανώθηκε για πρώτη φορά. Το δείγμα των ερωτηματολογίων ξεπέρασε τις 3.000 σε εθνικότητες κυρίως Βρετανών, Γερμανών και Ρώσων, αναλογικά περισσότερων απ’ ό,τι στο μείγμα τουριστών της Ρόδου. Συμμετείχαν 40 ξενοδοχεία του νησιού, καθώς και τα τρία μεγαλύτερα τουριστικά γραφεία. Τα ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν στο τουριστικό λεωφορείο που μετέφερε τους ξένους επισκέπτες στο αεροδρόμιο για την αναχώρησή τους.

Τα συμπεράσματα που παρουσίασαν ο υπεύθυνος Προγραμμάτων Τουρισμού του ACT Ανέστης Αναστασίου και ο διευθυντής του Business School του ACT δρ Νικόλαος Χουρβουλιάδης, συνοψίζονται στα εξής: δύο στους τρεις έρχονται για πρώτη φορά στη Ρόδο (Γερμανοί 73%, Βρετανοί 69%, Ρώσοι 71%). Ένας στους τρεις, αντίστοιχα, είναι επαναλαμβανόμενος επισκέπτης.

Η μέση διαμονή κυμαίνεται στις 9,75 ημέρες. Περισσότερες ημέρες μένουν οι Ρώσοι (11,07). Γενικότερα οι τουρίστες μένουν λιγότερο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.

Για τη Ρόδο το 34% έμαθαν από το Ίντερνετ και 27% από Tour Operators. Κριτήριο επιλογής με 23% είναι οι παραλίες και οι φυσικές ομορφιές και 18% τα σχόλια στο Ίντερνετ. Στους Ρώσους πάλι, το πρώτο κριτήριο (34%) είναι οι Tour Operators. Στο δείγμα, 44% των τουριστών έμειναν σε all inclusive και 34% σε half board. Όσο εντείνεται η σεζόν το all inclusive αυξάνεται σε ποσοστό, ενώ οι Ρώσοι έχουν πιο έντονα την τάση.

Τα πακέτα διακοπών άνω και κάτω των 1.000 ευρώ είναι μοιρασμένα σε Βρετανούς και Γερμανούς. Οι Ρώσοι παίρνουν πιο φθηνά (περισσότερα κάτω των 1.000 ευρώ), παρ’ ό,τι μένουν περισσότερες hμέρες.

Από τα ευρήματα προκύπτει ότι η Ρόδος δεν κατάφερε να πιάσει υψηλότερες τιμές στην κορύφωση της σεζόν. Τον Ιούλιο του 2017 τα πακέτα άνω των 1.000 ευρώ ήταν 53%, ενώ τον Αύγουστο μειώθηκαν σε 48%. Μια ένδειξη που επιβεβαίωσε τα αυξημένα early bookings πέρυσι. Αντίστοιχα, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο τα πακέτα διακοπών πάνω από 1.000 ευρώ ήταν 41% και 45%.

Αποτυπώθηκε και το ότι οι τουρίστες δεν ξοδεύουν εκτός ξενοδοχείου. Πάνω από 70% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σε μια δεκαήμερη διαμονή δαπάνησαν λιγότερα από 400 ευρώ συνολικά. Δηλαδή έως 40 ευρώ την ημέρα. Οι Γερμανοί ξόδεψαν τα λιγότερα, ενώ οι Ρώσοι τα περισσότερα, έχοντας ωστόσο επιλέξει φθηνότερα πακέτα. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε ότι οι πελάτες all inclusive και half board ξόδεψαν τα ίδια ποσά.

Σε ό,τι αφορά την ικανοποίηση, η βαθμολογία ήταν υψηλότερη για την εμπειρία εντός ξενοδοχείου, παρά εκτός.

Οι παραλίες, η φύση, η ιστορία και ο πολιτισμός αποτελούν καθοριστικούς λόγους επιλογής. Το νησί όμως συγκέντρωσε τα χαμηλότερα σκορ. Στις παραλίες η εικόνα δεν είναι ικανοποιητική (βαθμολογία 7,44 στα 10), ενώ πιο χαμηλά είναι η συγκοινωνία (6,72) και η καθαριότητα (6,5).

Από την άλλη, περίπου το ένα τρίτο των τουριστών δεν επισκέφθηκαν τη Μεσαιωνική πόλη (70% την επισκέφθηκαν), αλλά και τη νέα (73% πήγαν). Μεταξύ των εθνικοτήτων, οι Βρετανοί συγκεντρώνουν το υψηλότερο ποσοστό (31%) όσων δεν επισκέπτονται την παλιά πόλη. «Μένουν στο Faliraki island», σχολίασε κάποιος.

Παρ’ όλα αυτά οι τουρίστες δήλωσαν ότι οι προσδοκίες τους από τον προορισμό καλύφθηκαν (βαθμολογία 7,8) και θα τον συστήσουν. Πιο χαμηλά ακολουθεί η θετική απάντηση ότι ξανάρθουν.

Στις διάφορες παρατηρήσεις τους ξεχωρίζουν η επιθυμία για περισσότερες ελληνικές γεύσεις στα ξενοδοχεία, καλύτερο Wi-Fi, περισσότερες ξαπλώστρες και βελτίωση σε καθαριότητα, δημόσια συγκοινωνία και αεροδρόμιο.

Τα συμπεράσματα της έρευνας ακούστηκαν με προσοχή. Ακολούθησαν τοποθετήσεις και διάλογος, εστιάζοντας αρχικά κυρίως στα διαδικαστικά της έρευνας. Συζητήθηκε η ακρίβειά της με τον προβληματισμό ότι ξεκίνησε σχεδόν από τα μέσα στη σεζόν. Αλλά και για την ανάγκη μεγαλύτερης συμμετοχής ξενοδοχείων και καταλυμάτων (ενοικιαζόμενα και Airbnb), ώστε να διευρυνθεί το δείγμα και να περιλαμβάνει ίσως και όσους ταξιδεύουν μεμονωμένα στη Ρόδο.

Έγιναν και επισημάνσεις. Για την απουσία (και σήμερα) ιστότοπου του προορισμού, παρουσίας και φωνής στα σχόλια που γίνονται στις μηχανές αξιολόγησης, για το κλείσιμο του ΠΡΟΤΟΥΡ, για την κατάργηση του Δημοτικού Φόρου Δωδεκανήσου. Γι’ αυτόν διαφώνησαν ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Μεσαιωνικής πόλης Τέρης Χατζηιωάννου και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου Γιάννης Πάππους. Ο τελευταίος υπογράμμισε ότι ήταν ένα «χαράτσι» που δεν αξιοποιήθηκε ποτέ αναπτυξιακά και ανακοίνωσε ότι το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου έχει καταθέσει πλήρη φάκελο στον Αναπτυξιακό για δημιουργία Οργανισμού Διαχείρισης του Προορισμού (DMO), με προϋπολογισμό 4,3 εκατ. ευρώ.

Ακούστηκε και γκρίνια για το πού οφείλονται αυτά τα αποτελέσματα. Ορισμένοι άσκησαν κριτική για την ασυνεννοησία των φορέων και μίλησαν για συνέργειες και συνεργασία. «Οι φορείς αυτονομούνται για να καρπωθεί ο καθένας το μερίδιό του», ακούστηκε. Υπάρχουν «πέντε διευθύνσεις τουρισμού» από αντίστοιχους φορείς, είπε ο προϊστάμενος της Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισμού Δωδεκανήσου Αγαπητός Ξάνθης, τονίζοντας τη διάσπαση στη χάραξη τουριστικής πολιτικής στην περιοχή.

Ακούστηκαν και άλλες θέσεις. Όπως το «να σχεδιάσουμε τους στόχους της επόμενης δεκαετίας», «να ενισχυθεί η διαφήμιση», ότι «αν ζητήσουμε πάνω από 1.000 ευρώ στο πακέτο από τους πελάτες μας, θα τους χάσουμε», αλλά και ότι «από την 1η Νοεμβρίου έως τις 31 Μαρτίου η Ρόδος δεν έχει σύνδεση με την Ευρώπη».

Τόσα χρόνια «πάμε στον αυτόματο και πάμε μια χαρά. Μη λέτε τίποτα. Πού οφείλεται; Στο ό,τι είμαστε ευλογημένος τόπος. Για τα υπόλοιπα φταίει πρώτα το ανθρώπινο δυναμικό. Δεν υπάρχει πια μεράκι. Πού είναι η ταυτότητά μας;», αναρωτήθηκε, λίγο πριν από το τέλος ένας ξενοδοχοϋπάλληλος.

Τέσσερις ώρες αργότερα, η αίθουσα είχε σχεδόν αδειάσει, μετά και το ενδιάμεσο διάλειμμα.

Ήταν πια μεσημέρι.

Υ.Γ. (1)

Περπατώντας στα ημιφωτισμένα στενά της μοναδικής στην Ευρώπη κατοικημένης Μεσαιωνικής πόλης, όπου αυτή την εποχή κυκλοφορούν μόνο οι κάτοικοί της, ξεναγηθήκαμε στον Δρόμο των Ιπποτών. Ακούσαμε λοιπόν ότι τα κτίρια κατά μήκος του συγκεκριμένου εμβληματικού δρόμου έχουν παραχωρηθεί από το υπουργείο Πολιτισμού ως επί το πλείστον  σε αρχαιολόγους, οι οποίοι και διαμένουν εκεί με χαμηλό μίσθωμα μαζί με τις οικογένειές τους. Κάποια άλλα είναι αποθήκες του υπουργείου το οποίο διαχειρίζεται περίπου 300 ακίνητα στην παλιά πόλη της Ρόδου.

Υ.Γ. (2)

Στο πλαίσιο του προβληματισμού για την ενίσχυση της τουριστικής κίνησης, της ποιότητας των τουριστών στο νησί, αλλά και της σύνδεσης του πολιτισμού με τον τουρισμό, ακούστηκε και η πρόταση να «επιστρατευθεί» ο Κολοσσός της Ρόδου.

Υ.Γ. (3)

Στον δρόμο Ρόδου – Ιαλυσού, για το αεροδρόμιο, περάσαμε από τη γέφυρα της Κρεμαστής, κατασκευή των ιταλικών κατοχικών δυνάμεων. Εκεί στα τέλη του 2013 εξαιτίας μιας νεροποντής πνίγηκαν δύο άνθρωποι. Η απόφαση για την επισκευή και διαπλάτυνσή της εγκρίθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News