Η ιδέα ήταν να κοπεί ο ομφάλιος λώρος που συνδέει την τραπεζική κρίση με την κρίση χρέους-ύφεσης. Η πραγματικότητα, που δημιούργησε σήμερα το Eurogroup, είναι ότι ο λώρος αυτός θα διατηρηθεί ανέπαφος.

Πριν ένα χρόνο, ο Μάριο Μόντι επέβαλε στη Σύνοδο Κορυφής την ιδέα της άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM. Η κα Μέρκελ αναγκάστηκε να δεχθεί την απαίτησή του (καθώς με τον κ. Μόντι συντάχθηκαν οι κύριοι Ραχόι και Ολάντ) αλλά προέβαλε ως όρο να προηγηθεί τραπεζική ενοποίηση. Από την επόμενη μέρα, η γερμανική πλευρά, στο όνομα της τραπεζικής ενοποίησης, κάνει ό,τι απαιτείται για να μην υπάρξει ποτέ πραγματική τραπεζική ενοποίηση, υποσκάπτοντας έτσι αποτελεσματικά την «απόφαση» περί άμεσης ανακεφαλαιοποίησης. Έως σήμερα που το Eurogroup την «αποφάσισε» με τρόπο όμως που (α) παραπέμπει οποιαδήποτε ανάμειξη του ESM στα τέλη του 2014, και (β) αποκλείει να γίνει με τρόπο που θα σταματήσει την αποδόμηση της Ευρωζώνης (ακόμα και το 2014).

Ας δούμε τι αποφάσισαν. Για τράπεζες που χρειάζονται κεφαλαιακή ενίσχυση θα ακολουθηθούν, λένε, τα εξής βήματα:

1. Το κράτος-μέλος θα δανειστεί όσα χρήματα χρειάζονται από τον ESM για να αυξηθεί το ποσοστό κεφαλαιοποίησης της τράπεζας στο 4,5%.
2. Κουρεύονται οι ομολογιούχοι και οι μέτοχοι της τράπεζας (όπως στην Κύπρο)
3. Κουρεύονται οι καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ (όπως στην Κύπρο)
4. Και πάλι το κράτος-μέλος συνεισφέρει το 20% των επί πλέον κεφαλαίων που θα χρειαστούν, με τον ESM να συνεισφέρει τα υπόλοιπα.

Τι σημαίνουν αυτά; Και γιατί αναφέρομαι στην «δολοφονία της άμεσης ανακεφαλαιοποίησης»; Δύο σημεία δεν πρέπει να μας διαφύγουν:

Η αποδόμηση της Ευρωζώνης συνεχίζεται: Τα κράτη-μέλη τα οποία δεν έχουν πτωχεύσει δεν θα χρησιμοποιήσουν την διαδικασία αυτή και οι καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ θα διασωθούν πλήρως. Τα κράτη-μέλη που αδυνατούν να δανειστούν αυτά τα ποσά και θα εξαναγκαστούν να αποδεχθούν κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100 χιλιάδων ευρώ και θα δανειστούν ένα τεράστιο ποσό για να συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση. Όπερ μεθερμηνευόμενον, από την μία τα κράτη θα βουλιάξουν κι άλλο στο χρέος ενώ, από την άλλη, εταιρείες, ασφαλιστικά γραφεία και ευκατάστατοι ιδιώτες θα μεταφέρουν τις καταθέσεις τους από την Περιφέρεια στον Πυρήνα της Ευρωζώνης, ενισχύοντας τις διαλυτικές τάσεις της νομισματικής μας ένωσης.

Η προοπτική της εκ τω υστέρων αλάφρωσης του χρέους εξαφανίζεται, επί της ουσίας, και ό,τι απομένει από αυτήν μετατρέπεται σε μηχανισμό πειθάρχησης: Το Eurogroup δεν απεφάνθη για το αν προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις θα ενταχθούν σε αυτή την διαδικασία, κάτι που εν δυνάμει θα αλάφρωνε το δημόσιο χρέος μας. Ανακοίνωσαν απλά ότι θα κοιτάξουν το θέμα κατά περίπτωση. Ο λόγος που αυτό δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας στην ελληνική πλευρά είναι διττός. Πρώτον, αν ενεργοποιηθεί μετά το 2014, είναι πολύ πιθανόν το αντίτιμο να είναι και ένα κούρεμα καταθέσεων άνω των 100 χιλιάδων ευρώ. Δεύτερον, και πιο σημαντικό, το συνολικό ποσό της ανακεφαλαιοποίησης, για την Ευρωζώνη συνολικά και διαχρονικά, δεν θα ξεπερνά τα… 60 δισ. Μια σταγόνα στον ωκεανό των κεφαλαιακών αναγκών τραπεζών της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας κλπ που το μόνο ουσιαστικό που θα κάνει είναι να λειτουργήσει ως μηχανισμός εκβιασμού: «Κάνετε ό,τι σας λέμε αν θέλετε μερικά, ελάχιστα, δισ. που έχετε ήδη δανειστεί για τις τράπεζές σας να εκπέσουν από το δημόσιο χρέος σας.»

Το ότι η Ευρώπη μόλις αποφάσισε να μην κόψει την διασύνδεση τραπεζικής κρίσης και κρίσης ύφεσης-χρέους δεν το λέω (μόνον) εγώ. Το παραδέχθηκε χθες ο κ. Όλι Ρεν, ο οποίος δεν ντράπηκε να πει πως στόχος της απόφασης του Eurogroup ήταν όχι σπάσει την διασύνδεση αυτή (όπως είχε αποφασιστεί τον Ιούνιο του 2012) αλλά να την μειώσει κάπως (to dilute it). Σαν να πεις στον κρεμασμένο ότι το σχοινί που θα τον πνίξει θα γίνει πιο λείο.

Κυριολεκτικά, πρόκειται για μια (ακόμα) μαύρη μέρα για την Ευρώπη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News