Η απόπειρα της προηγούμενης κυβέρνησης να φορτώσει «σε εξωγενείς και έκτακτους παράγοντες» τις τεράστιες ζημιές της ΔΕΗ για το 2018, που θα επαναληφθούν και φέτος αν δεν εφαρμοστούν άμεσα μέτρα, καταρρίπτεται από κάποιους άλλους αριθμούς. Τους αριθμούς που δείχνουν την «λειτουργική υγεία» της επιχείρησης και που τα τελευταία χρόνια ακολουθούν την ίδια καθοδική πορεία με τα οικονομικά μεγέθη. Αποκαλύπτοντας μια εικόνα πλήρους διάλυσης  η οποία επιδεινώνεται ημέρα με την ημέρα σε όλους τους τομείς: από την εξυπηρέτηση πελατών και την ποιότητα ηλεκτροδότησης μέχρι τη λειτουργία των παμπάλαιων λιγνιτικών μονάδων. Και επιβεβαιώνοντας τον νέο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη όταν μιλάει για την ανάγκη εκτάκτου σχεδίου διάσωσης της επιχείρησης.

Τα συγκεκριμένα στοιχεία, σε συνδυασμό με τις τεράστιες καθυστερήσεις στην προώθηση άλλων κρίσιμων έργων, εξηγούν γιατί η Κρήτη κινδυνεύει να μείνει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα την επόμενη διετία. Εξηγούν, επίσης, τα τεράστια προβλήματα με τις νέες συνδέσεις, τις καθυστερήσεις στην αποκατάσταση βλαβών, κ.α. Δικαιώνουν όσους υποστηρίζουν εδώ και μήνες, μεταξύ των οποίων και τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση, πως η ΔΕΗ οδηγείται σε κατάρρευση όχι εξαιτίας «εξωγενών παραγόντων», όπως υποστήριζε η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά εξαιτίας καταστροφικών στρατηγικών επιλογών.

Ο νέος υπουργός παρέλαβε μία ωρολογιακή βόμβα, έτοιμη να εκραγεί, την ίδια στιγμή που καλείται να συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλα κρίσιμα ζητήματα όπως το ευρύτερο πλαίσιο απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, το άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, οι ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις (ΔΕΠΑ, Ελληνικά Πετρέλαια), κ.λπ.

Τα στοιχεία για την ποιότητα της ηλεκτροδότησης είναι απογοητευτικά. Δείχνουν πως ο ΔΕΔΔΗΕ, η θυγατρική της ΔΕΗ στη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας μέσης και χαμηλής τάσης (δηλαδή προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, πλην των μεγάλων βιομηχανιών), είχε αφεθεί στην τύχη του!

Οι επενδύσεις στο δίκτυο μεταφοράς μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια στο μισό, παρά το γεγονός πως μεγάλο τμήμα του θεωρείται πεπαλαιωμένο: από περίπου 304 εκατ. ευρώ ετησίως, που ήταν το 2012, περιορίστηκαν πέρυσι σε μόλις 150 εκατ. ευρώ. Ο περιορισμός των επενδύσεων αποτυπώθηκε στον μέσο χρόνο εξυπηρέτησης των νέων πελατών της ΔΕΗ ο οποίος υπερδιπλασιάστηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα και έφτασε τις 34 ημέρες το 2018 από 16 ημέρες το 2012.

Η ταχύτητα με την οποία κινούνταν η ΔΕΗ στο σπιράλ του θανάτου αυξήθηκε την τελευταία διετία, όταν στην προηγούμενη κυβέρνηση σφύριζαν αδιάφορα και μιλούσαν για «έκτακτα» περιστατικά! Μέσα σε μια χρονιά, δηλαδή κατά το δωδεκάμηνο του 2018, αυξήθηκε κατά 21% η μέση διάρκεια των διακοπών ρεύματος και έφτασε τα 119 λεπτά ανά πελάτη ετησίως, από 98 λεπτά. Την ίδια χρονική περίοδο αυξήθηκε και η συχνότητα των διακοπών ηλεκτροδότησης σε 1,6 ανά πελάτη από 1,5 ανά πελάτη ετησίως.

Ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές ελλείψεις υλικών που επιδεινώνουν περαιτέρω την κατάσταση. Δεν του λείπουν μόνο οι κολώνες, θέμα που συζητείται τις τελευταίες ημέρες μετά από δηλώσεις του κ. Χατζηδάκη. Του λείπουν και άλλα υλικά που είναι απαραίτητα για να γίνουν επισκευές στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας όπως μετρητές, ασφάλειες, καλώδια παροχών, κ.λπ. Ετσι η χώρα μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μια καταστροφή (όπως η πρόσφατη θεομηνία στην Χαλκιδική) και να μην υπάρχει εξοπλισμός για την αποκατάσταση των βλαβών!

Η κατάντια του ΔΕΔΔΗΕ αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις αιτήσεις για νυχτερινό ρεύμα αφού δεν διαθέτει τα αντίστοιχα ρολόγια (μετρητές) με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά να περιμένουν επί μήνες. Την εικόνα απαξίωσης συμπληρώνουν οι ελλείψεις ειδικευμένου  τεχνικού προσωπικού καθώς ο ΔΕΔΔΗΕ, μια εταιρεία με προσωπικό που φτάνει τις 6.500, διαθέτει μόλις 2.142 τεχνίτες για 7.500.000 παροχές ηλεκτρικού ρεύματος.

Είναι λογικό, λοιπόν, να πυκνώνουν οι διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος (η τελευταία μόλις σήμερα στις 11.35 στην Αθήνα),και τα μπλακ άουτ. Φέτος, στις 25 Φεβρουαρίου έγινε μπλακ άουτ στα Χανιά και ένα μήνα αργότερα, στις 21 Μαρτίου, υπήρξε γενική διακοπή ηλεκτροδότησης σε ολόκληρη την Κρήτη. Προ ημερών, στις 4 Ιουλίου, έγινε νέο μπλακ άουτ στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Πέρυσι, στις 23 Απριλίου ο ΔΕΔΔΗΕ αναγκάστηκε να προχωρήσει σε εκ περιτροπής διακοπές ρεύματος στην Κρήτη. Λίγες ημέρες μετά, στις 10 και 11 Μαΐου 2018, υπήρξε εκτεταμένη διακοπή στη Θεσσαλονίκη. Ακολούθησε, τον Ιούνιο, το πρόβλημα με την 4η μονάδα της Καρδιάς που βγήκε εκτός λειτουργίας, ενώ τον Αύγουστο έμεινε χωρίς ρεύμα η Ύδρα και τον περασμένο Νοέμβριο η Ρόδος.

Πουλάει ρεύμα σε τιμές κάτω του κόστους

Τον παραλογισμό συμπληρώνει ένα άλλο σημείο της συμφωνίας με τους θεσμούς. Προβλέπεται πως η ΔΕΗ πρέπει να διαθέτει υποχρεωτικά μέρος της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της στους ιδιώτες προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω δημοπρασιών ώστε να ανοίξει η αγορά λιανικής πώλησης.

Η εμπειρία δείχνει πως η αγορά λιανικής δεν άνοιξε αλλά οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, όπως ονομάζονται, οδήγησαν στο να διαθέτει η ΔΕΗ το σύνολο της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής (και ακόμα περισσότερο ενίοτε!) σε τιμές που, σύμφωνα με τη διοίκησή της, είναι κάτω του κόστους. Η ίδια αυτή διοίκηση διατείνεται, λες και είναι απλός παρατηρητής, ότι οι ζημιές από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ έφτασαν τα 150 εκατ. ευρώ για το 2018.

Οπως υποστηρίζουν στελέχη της αγοράς ενέργειας, το ηλεκτρικό ρεύμα από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, αντί να πωληθεί στους έλληνες καταναλωτές, εξάγεται. Στην ουσία η καταχρεωμένη και ζημιογόνα ΔΕΗ επιδοτεί με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια τους καταναλωτές των γειτονικών χωρών. Είναι χαρακτηριστικό πως το 2018 οι εξαγωγές μέσω των βόρειων ηλεκτρικών διασυνδέσεων της χώρας αυξήθηκαν κατά 75%!

Εξαιτίας του γεγονότος πως η ΔΕΗ έχει μικρό μερίδιο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και μεγάλο μερίδιο στην λιανική αγορά, αλλά και εξαιτίας των ΝΟΜΕ, υπάρχουν χρονικές στιγμές όπου οι εισαγωγές ρεύματος έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην κάλυψη των αναγκών της ελληνικής αγοράς. Για παράδειγμα, τον Μάιο του 2019 η μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας για την χώρα ήταν οι εισαγωγές, που κάλυψαν το 26% των αναγκών, ενώ ακολουθούν οι μονάδες φυσικού αερίου με 24%, οι λιγνιτικές μονάδες με 19%, κ.λπ.

Πρόκειται για άλλον έναν παραλογισμό, μια μεγάλη αστοχία, που καλείται να επαναδιαπραγματευθεί η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ. Μόνο που, όπως δείχνουν και οι δυσάρεστοι αριθμοί, ο κ. Χατζηδάκης έχει εξαιρετικά περιορισμένο χρόνο στη διάθεσή του ώστε να αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση της ΔΕΗ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News