Η ικανότητα των ανθρώπων να αναγνωρίζουν μέσω μνήμης πρόσωπα που γνώρισαν πριν από πολλά χρόνια –σε μια συγκέντρωση παλιών συμμαθητών ή σε έναν γάμο μακρινών συγγενών– είναι ένα πολύ χρήσιμο χαρακτηριστικό που, όπως δείχνει η επιστήμη, δεν αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο της ανθρωπότητας.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι χιμπαντζήδες μπορούν να ανακαλέσουν τόσο συγγενείς τους όσο και συνομηλίκους τους με τους οποίους πέρασαν μαζί χρόνο στο παρελθόν, ακόμα κι αν δεν έχουν ιδωθεί για δεκαετίες. Επιπλέον, αυτή η αναγνώριση φαίνεται να επηρεάζεται από το αν είχαν καλές σχέσεις ή όχι, αναφέρει ρεπορτάζ του Guardian.

«Αυτά τα αποτελέσματα αντιπροσωπεύουν μερικές από τις πιο μακροπρόθεσμες αναμνήσεις που έχουν ιχνηλατηθεί ποτέ σε μη ανθρώπινα ζώα. Είναι επίσης μια από τις πρώτες μελέτες που δείχνουν ότι οι μνήμες των πιθήκων μπορεί να διαμορφωθούν από τις κοινωνικές τους σχέσεις» λέει η η πρώτη συγγραφέας της έρευνας, δρ Λόρα Λιούις, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϊ.

Η Λιούις προσθέτει ότι μέχρι τώρα η μεγαλύτερη γνωστή μνήμη σε ζώα είχε παρατηρηθεί στα δελφίνια, τα οποία μπορούν να θυμούνται τις φωνές άλλων δελφινιών για 20 χρόνια, ενώ οι χιμπαντζήδες θυμούνται τις φωνές προηγούμενων συντρόφων της ομάδας τους για έως και πεντέμισι χρόνια.

Γράφοντας στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, η Λιούις και οι συνεργάτες της αναφέρουν πως έκαναν την ανακάλυψή τους δείχνοντας διαδοχικές φωτογραφίες άλλων μελών του είδους τους σε 26 χιμπαντζήδες. Τους έδειχναν δύο εικόνες τη φορά – η μία ήταν ενός χιμπαντζή που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ και η η δεύτερη ενός πρώην συντρόφου της ομάδας τους που είχε πεθάνει ή μεταφερθεί αλλού, τουλάχιστον εννέα μήνες νωρίτερα.

Οι ερευνητές παρακολουθούσαν το βλέμμα των πιθήκων. Οι χιμπαντζήδες περνούσαν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας τις φωτογραφίες των πρώην συντρόφων της ομάδας τους παρά εκείνες των αγνώστων. Τα ευρήματα ήταν πιο ισχυρά ανάμεσα στους 12 πιθήκους του καταφυγίου Κουμαμότο στην Ιαπωνία, οι οποίοι είναι πιο συνηθισμένοι σε πειράματα παρακολούθησης ματιών μπροστά σε οθόνες.

«Στην πιο ακραία περίπτωση που καταγράψαμε, η [χιμπαντζής του είδους] μπονόμπο Λουίζ δεν είχε δει την αδερφή της Λορέτα, ούτε τον ανιψιό της Εριν, για πάνω από 26 χρόνια τη στιγμή των τεστ» έγραψε η ομάδα. «Το εντυπωσιακό ήταν ότι επέδειξε μια ισχυρή διάθεση παρατήρησης, τόσο προς την εικόνα της Λορέτα όσο και προς εκείνη του Εριν».

Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν επίσης ότι οι πίθηκοι πέρασαν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας τους πρώην συντρόφους τους όποτε η σχέση τους ήταν περισσότερο θετική παρά αρνητική. «Οι θετικές σχέσεις που έχουν οι πίθηκοι με άλλους του είδους τους χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι περνούν περισσότερο χρόνο μαζί και περιποιούνται ο ένας τον άλλον. Ενδέχεται, λοιπόν, αυτές οι σχέσεις να είναι πιο σημαντικές για τους πιθήκους, ακόμα και μετά από χρόνια χωρισμού» συμπεραίνει η Λιούις στον Guardian.

Συμπληρώνει ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη για να κατανοηθεί γιατί αυτός ο τύπος μακροπρόθεσμης μνήμης μπορεί να φέρει εξελικτικά οφέλη στους πιθήκους. Η Λιούις πιστεύει ότι μια παράμετρος θα μπορούσε να είναι πως όταν τα θηλυκά φθάνουν στην αναπαραγωγική ηλικία, εγκαταλείπουν τις ομάδες στις οποίες γεννήθηκαν για να ενταχθούν σε γειτονικές ομάδες, κυρίως για να αποφευχθεί η ενδογαμία.

«Με αυτόν τον τρόπο, δεν αποκλείεται η μακροπρόθεσμη μνήμη των χιμπαντζήδων σε σχέση με τους γνωστούς τους να βοηθά σε αυτούς τους τύπους κοινωνικής δυναμικής, όπου οι πίθηκοι δεν βλέπουν γνωστούς και συγγενείς για μεγάλες χρονικές περιόδους» καταλήγει η Λιούις.

Ο δρ Κρίστοφερ Κρουπένιε, από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins, ένας άλλος συγγραφέας της έρευνας, λέει ότι, ενώ τα πειράματα έδειξαν πως οι πίθηκοι είχαν την ίδια επιτυχία αναγνωρίζοντας συγγενείς όσο και μη συγγενείς, αυτό μπορεί να οφείλεται στο μέγεθος του δείγματος ή να αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι σχέσεις εκτός οικογένειας έχουν επίσης σημασία για εκείνους – υποδεικνύοντας ισχυρούς δεσμούς ή ακόμη και συμμαχίες μεταξύ μη συγγενών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News