Μόλις 12 ημέρες χρειάστηκαν οι τζιχαντιστές από την έναρξη της επίθεσής τους στη βορειοδυτική Συρία για να καταλάβουν τη Δαμασκό και να ανατρέψουν τον Μπασάρ Αλ-Ασαντ.
Στις 27 Νοεμβρίου ξεκίνησαν την αστραπιαία επέλασή τους από την επαρχία Ιντλίμπ, το τελευταίο προπύργιο που τους είχε απομείνει μετά τον πολύχρονο και ιδιαίτερα αιματηρό εμφύλιο πόλεμο εναντίον του καθεστώτος.
Ο συριακός στρατός υποχωρούσε άτακτα μπροστά στη συμμαχία τζιχαντιστών και ανταρτών, καθώς αυτή τη φορά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν μπορούσε να σταθεί στο πλευρό του Ασαντ, όπως είχε κάνει το 2015, αλλάζοντας τότε την τροπή του πολέμου και διατηρώντας τον άλλα εννέα χρόνια στην εξουσία.
Ο σύρος πρόεδρος φέρεται να διέφυγε στη Μόσχα μαζί με την οικογένειά του, όπου έλαβε άσυλο, σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ, που επικαλούνται πηγές του Κρεμλίνου.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, η εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ (HTS), η οποία ηγείται της συμμαχίας των ανταρτών, ανακοίνωσε ότι οι δυνάμεις της εισήλθαν στη Δαμασκό.
Ο σύρος πρόεδρος εγκατέλειψε τη χώρα πριν την κατάληψη της Δαμασκού, όπως επιβεβαίωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας. Δύο ανώτεροι αξιωματικοί των συριακών ενόπλων δυνάμεων δήλωσαν στο Reuters πως ο Aσαντ επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο το οποίο αναχώρησε προς άγνωστο προορισμό και δεν υπήρχαν πληροφορίες για τυχόν προσγείωσή του.
Νωρίτερα, στρατιώτες και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας εγκατέλειψαν το αεροδρόμιο της συριακής πρωτεύουσας, όπως έγινε γνωστό από το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής της ΜΚΟ που εδρεύει στο Λονδίνο αλλά διατηρεί ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία, ανέφερε ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις έλαβαν εντολή να αποσυρθούν από το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού.
«Οι δυνάμεις μας έχουν αρχίσει να εισέρχονται στη Δαμασκό», γνωστοποίησε τα ξημερώματα μέσω Telegram η ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ Αλ Ταχρίρ. Παράλληλα ανέφερε ότι μαχητές της κατέλαβαν τη φυλακή Σεντνάγια στα περίχωρα της πρωτεύουσας, απελευθερώνοντας τους κρατούμενους. «Γιορτάζουμε μαζί με τον συριακό λαό την είδηση της απελευθέρωσης των κρατουμένων μας από τα δεσμά τους και την ανακοίνωση του τέλους της εποχής της αδικίας στη φυλακή Σεντνάγια», συμπλήρωσε.
«Οι πόρτες της φυλακής Σεντνάγια, γνωστής ως “ανθρώπινο σφαγείο”, άνοιξαν για χιλιάδες κρατούμενους», επιβεβαίωσε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Λίγη ώρα αργότερα, οι τζιχαντιστές ανακοίνωσαν ότι «η Δαμασκός είναι πλέον ελεύθερη από τα δεσμά του Μπασάρ Αλ-Ασαντ». Διαμηνύοντας πως ο «τύραννος» Ασαντ τράπηκε σε φυγή, κάλεσαν τους εκτοπισμένους στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην «ελεύθερη Συρία».
«Έπειτα από 50 χρόνια καταπίεσης υπό την εξουσία του (κόμματος) Μπάαθ και 13 χρόνια εγκλημάτων, τυραννίας και (αναγκαστικών) εκτοπισμών, (…) ανακοινώνουμε σήμερα το τέλος αυτής της σκοτεινής περιόδου και την αρχή μιας νέας εποχής για τη Συρία», ανέφεραν μέσω του Telegram.
«Η μεγάλη συριακή επανάσταση πέρασε από το στάδιο του αγώνα για την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ στον αγώνα για να οικοδομήσουμε μαζί μια Συρία που να αρμόζει στις θυσίες του λαού της», πρόσθεσε ο συνασπισμός των ανταρτών.
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν με αυτοκίνητα και πεζή σε κεντρική πλατεία της Δαμασκού φωνάζοντας «Ελευθερία», είπαν αυτόπτες μάρτυρες.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό, Χάντι Αλ Μπάχρα, δήλωσε ότι τελείωσε «η μαύρη σελίδα στην ιστορία της Συρίας».
Μάχες με τους Κούρδους
Σύροι μαχητές υποστηριζόμενοι από την Τουρκία έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους περίπου το 80% της Μανμπίτζ, στη βόρεια Συρία και είναι πολύ κοντά στη νίκη απέναντι στις κουρδικές δυνάμεις της περιοχής αυτής, ανέφερε πηγή των τουρκικών υπηρεσιών ασφαλείας.
«Η μάχη κατά του YPG/PKK είναι πολύ κοντά στη νίκη. Είναι σε εξέλιξη αεροπορικές και χερσαίες επιχειρήσεις για να πάρουν τη Μανμπίτζ από τα χέρια του YPG/PKK» είπε η πηγή αυτή.
Η YPG (Μονάδες Προστασίας του Λαού) είναι η πολιτοφυλακή των Κούρδων της Συρίας που ελέγχει τη Μανμπίτζ εδώ και χρόνια. Η Άγκυρα την θεωρεί παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK).
Μυστήριο με το αεροσκάφος «του Ασαντ»
Eνα αεροπλάνο της Syrian Air απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της Δαμασκού περίπου την ώρα που η πρωτεύουσα καταλαμβανόταν από τους αντάρτες, σύμφωνα με στοιχεία από τον ιστότοπο Flightradar.
Το αεροπλάνο πέταξε αρχικά προς τα παράλια της Συρίας, προπύργιο των Αλαουιτών του Ασαντ, αλλά στη συνέχεια έκανε μια απότομη στροφή 180 μοιρών και πέταξε για λίγα λεπτά προς την αντίθετη κατεύθυνση πριν εξαφανισθεί από τον χάρτη.
Δύο συριακές πηγές είπαν ότι υπήρχε πιθανότητα ο Ασαντ να σκοτώθηκε σε αεροπορική συντριβή, καθώς αποτελούσε μυστήριο γιατί το αεροπλάνο έκανε απότομη στροφή 180 μοιρών και εξαφανίσθηκε από το χάρτη.
«Εξαφανίσθηκε από τα ραντάρ, πιθανόν να έσβησαν το transponder, αλλά πιστεύω πως είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να καταρρίφθηκε το αεροπλάνο», είπε μία συριακή πηγή στο Reuters.
Αργότερα όμως, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος της Συρίας εγκατέλειψε τη χώρα, αφού προηγουμένωε έδωσε εντολή να υπάρξει μια «ειρηνική μεταβίβαση» της εξουσίας.
Στην ανακοίνωσή του το υπουργείο δεν διευκρίνιζε πού βρισκόταν ο Άσαντ, αλλά το βράδυ της Κυριακής, ρωσικά ΜΜΕ, επικαλούμενα πηγές του Κρεμλίνου, ανέφεραν ότι μετέβη στη Μόσχα, όπου έλαβε άσυλο μαζί με την οικογένειά του.
Η Μόσχα έχει θορυβηθεί από τις εξελίξεις στη Συρία και οι βάσεις της στο συριακό έδαφος έχουν τεθεί σε ύψιστη επιφυλακή. Επί του παρόντος πάντως δεν υπάρχει κάποια «σοβαρή απειλή» για την ασφάλεια των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων.
Η Ρωσία, σημειώνεται στην ανακοίνωση, δεν συμμετείχε σε συνομιλίες σχετικές με την παράδοση της εξουσίας, μολονότι είναι σε επαφή «με όλες τις αντιπολιτευόμενες ομάδες» στη Συρία. Παράλληλα, κάλεσε όλες τις πλευρές να αποφύγουν τη βία και να επιλύσουν ειρηνικά τα προβλήματα.
Τέλος, το υπουργείο διαβεβαίωσε ότι η Ρωσία λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια των Ρώσων που βρίσκονται στη Συρία.
Εντολή στους τζιχαντιστές να μην πειράξουν τους δημόσιους θεσμούς
Ο σύρος πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γάζι Αλ-Τζαλάλι δήλωσε έτοιμος να συνεργασθεί με κάθε νέα «ηγεσία» που θα επιλεγεί από το λαό, διευκρινίζοντας ότι θα βρίσκεται την Κυριακή στα γραφεία του στην έδρα της κυβέρνησης για κάθε διαδικασία «μεταβίβασης» της εξουσίας.
Ο ίδιος δήλωσε έτοιμος να συνεργασθεί με τους νέους ηγέτες.
«Η χώρα αυτή μπορεί να είναι μια φυσιολογική χώρα, οικοδομώντας καλές σχέσεις με τους γείτονές της και με τον κόσμο, όμως αυτό το ζήτημα θα αποφασισθεί από την οποιαδήποτε ηγεσία επιλέξει ο συριακός λαός και είμαστε έτοιμοι να συνεργασθούμε και να της προσφέρουμε κάθε διευκόλυνση», δήλωσε σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκε στον λογαριασμό του στο Facebook.
Σε συνέντευξή του στο δίκτυο Αλ Αραμπίγια, ο Τζαλάλι, ο οποίος είχε διοριστεί πρωθυπουργός από τον Ασαντ τον Σεπτέμβριο, δήλωσε πως ήρθε σε επαφή με τον επικεφαλής των τζιχαντιστών για να συζητήσουν τη διαχείριση της μεταβατικής περιόδου και πρόσθεσε πως στη Συρία πρέπει να διεξαχθούν ελεύθερες εκλογές.
Ο σύρος υπουργός Τηλεπικοινωνιών Ιγιάντ Αλ-Χατίμπ δήλωσε σε συνέντευξή του στο Αλ Αραμπίγια πως ήρθε σε επαφή με εκπρόσωπο της Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνίας. Συμφώνησαν ότι οι τηλεπικοινωνίες και το Ίντερνετ θα συνεχίσουν να λειτουργούν, δήλωσε ο Αλ-Χατίμπ.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ, ο οποίος ηγείται της επίθεσης των ανταρτών που διείσδυσαν στη συριακή πρωτεύουσα, κάλεσε τους μαχητές του να μην πλησιάσουν τους δημόσιους θεσμούς στη Δαμασκό, οι οποίοι παραμένουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι να υπάρξει «επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας».
«Προς όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις στην πόλη της Δαμασκού, απαγορεύεται πλήρως να πλησιάσετε τους δημόσιους θεσμούς, οι οποίοι θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι την επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας», σύμφωνα με ανακοίνωση του Αμπού Μοχάμαντ Αλ-Τζαουλάνι, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιεί το αληθινό του όνομα, Αχμεντ Αλ-Σάρα. «Απαγορεύονται επίσης οι πυροβολισμοί στον αέρα», πρόσθεσε στην ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε μέσω του καναλιού του συνασπισμού των ανταρτών στο Telegram.
Σύμφωνα με τους τζιχαντιστές, ο Αλ-Σάρα εισήλθε στη Δαμασκό, το απόγευμα της Κυριακής.
«Η βούλησή μας είναι σταθερή και η αποφασιστικότητά μας ακλόνητη» είπε στην ανακοίνωσή του που μεταδόθηκε από την επίσημη συριακή τηλεόραση, την οποία ελέγχουν πλέον οι αντάρτες. «Συνεχίζουμε να δρούμε με αποφασιστικότητα για να επιτύχουμε τους στόχους της επανάστασής μας», συνέχισε. «Το μέλλον είναι δικό μας και οδεύουμε προς τη νίκη», τόνισε.
HTS leader Abu Mohammad al-Jolani in the Umayyad Mosque in Damascus. pic.twitter.com/0MAJOcr0bp
— Jenan Moussa (@jenanmoussa) December 8, 2024
Λεηλάτησαν το προεδρικό μέγαρο
Δεκάδες Σύροι μπήκαν στην κατοικία του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, η οποία προηγουμένως είχε λεηλατηθεί, μετέδωσε ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
Άνδρες, γυναίκες και παιδιά περιφέρονταν στο εξαώροφο κτίριο, στις σκάλες του οποίου υπήρχαν διασκορπισμένα έγγραφα.
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, μια αίθουσα δεξιώσεων του προεδρικού μεγάρου κάηκε ολοσχερώς.
Ένας πίνακας που εικόνιζε τον Άσαντ ήταν πεσμένος στο πάτωμα, στην είσοδο του ισογείου.
Στην πλατεία Ομεϋάδων της Δαμασκού, κάποιοι γιόρταζαν την «απελευθέρωση» με πυροβολισμούς στον αέρα, ενώ ακούγονταν κραυγές «Αλλάχ Ακμπαρ» (Ο Θεός είναι μεγάλος).
«Περιμέναμε αυτήν την ημέρα εδώ και πολύ καιρό», είπε ο Άμερ Μπάτα, που μίλησε τηλεφωνικά στο AFP. «Δεν το πιστεύω ότι το ζω αυτό», πρόσθεσε, ξεσπώντας σε λυγμούς: «Ξεκινάει μια νέα ιστορία για τη Συρία».
«Η Συρία είναι δική μας, δεν ανήκει στην οικογένεια Άσαντ» φώναζαν ρυθμικά ένοπλοι άνδρες που κυκλοφορούσαν στους δρόμους της Δαμασκού, πυροβολώντας στον αέρα.
Στρατιώτες του συριακού στρατού ξεφορτώνονταν βιαστικά τις στολές τους και έφευγαν από την έδρα του γενικού επιτελείου, στην πλατεία Ομεϋάδων.
Εφοδος στην ιρανική πρεσβεία
Οι Ιρανοί διπλωμάτες που βρίσκονταν στη Δαμασκό κατάφεραν να φύγουν από την πρεσβεία τους πριν από την «επίθεση» που δέχτηκε η διπλωματική αντιπροσωπεία, μετέδωσε η αγγλόφωνη εφημερίδα Tehran Times, επικαλούμενη τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, Εσμαϊλ Μπαγαΐ.
Η ιρανική τηλεόραση μετέδωσε ότι η πρεσβεία λεηλατήθηκε, προβάλλοντας πλάνα του σαουδαραβικού δικτύου Al Arabiya.
«Αγνωστοι επιτέθηκαν στην ιρανική πρεσβεία, όπως μπορείτε να δείτε από τις εικόνες που μεταδίδουν διάφορα (ξένα) κανάλια», ανέφερε ο παρουσιαστής.
Η πρεσβεία της Ρωσίας από την πλευρά της ανέφερε ότι το προσωπικό της είναι «καλά» μετά την κατάληψη της Δαμασκού από τους αντάρτες.
Την Παρασκευή, η πρεσβεία είχε καλέσει τους ρώσους πολίτες να φύγουν από τη Συρία.
Εξάλλου το Ιράκ εκκένωσε την πρεσβεία του στη Συρία και μετέφερε το προσωπικό της στον Λίβανο, μετέδωσε το ιρακινό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, μερικές ώρες αφότου οι αντάρτες πήραν τον έλεγχο της πρωτεύουσας.
Επίσης, το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών έκανε γνωστό ότι σύροι μαχητές εισήλθαν στην κατοικία του ιταλού πρεσβευτή στην Δαμασκό. Σύμφωνα με ό,τι ανακοινώθηκε, το διπλωματικό προσωπικό της πρεσβείας και ο πρεσβευτής βρίσκονται σε ασφαλή χώρο.
Τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης πρόσθεσαν ότι η συγκεκριμένη «έφοδος» των μαχητών, αποσκοπούσε, προφανώς, στο να εξακριβωθεί αν στην κατοικία του πρεσβευτή υπήρχαν συνεργάτες του Ασαντ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News