Ευρώπη και γρήγορες αποφάσεις είναι έννοιες ασύμβατες. Υπό αυτή την έννοια, η κατ’ αρχήν συμφωνία του καλοκαιριού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, λίγους μόλις μήνες από την επέλαση της Covid-19 στην Ευρώπη, ήταν ένας πολιτικός άθλος. Αθλος θα είναι επίσης ενδεχόμενη επίτευξη νέου πολιτικού συμβιβασμού για τις λεπτομέρειες της τελικής συμφωνίας μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου, επί γερμανικής ακόμη Προεδρίας, όπως ίσως επιδιώκει το Βερολίνο.

Ολα αυτά προκειμένου, σύμφωνα με τις αισιόδοξες εκτιμήσεις, να ξεκινήσουν οι εκταμιεύσεις από τα κράτη-μέλη κάποια στιγμή, στις αρχές του καλοκαιριού. Αφού φυσικά προηγουμένως οι χώρες θα έχουν διαβεί τον Ρουβίκωνα πολύπλοκων τεχνικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών κατάρτισης και εγκρίσεων των σχεδίων τους, αλλά και τον κάβο κοινοβουλευτικών εγκρίσεων σε δύσκολους προορισμούς όπως η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Δανία, που έχουν και ενστάσεις για το Fund αλλά και εκλογές, κάποιες από αυτές (π.χ. η Ολλανδία στα μέσα Μαρτίου).

Καλά πληροφορημένες πηγές, από εκείνες που έχουν άριστη γνώση του παρασκηνίου χωρίς να έχουν την ανάγκη να βγαίνουν απαραίτητα στο προσκήνιο, εκτιμούν πως το σίριαλ των τελευταίων ημερών με το βέτο του Όρμπαν και του πολωνού πρωθυπουργού (που μια στενοχώρια την έχει με την αποχώρηση του Τραμπ) δύσκολα θα μακροημερεύσει.

Ούτε οι οικονομίες των χωρών αυτών ούτε το πολιτικό τους επιχείρημα απέναντι στην πολιτική ορθότητα του Κράτους Δικαίου που αντιτάσσει η Ευρώπη μπορούν να αντέξουν εύκολα στο χρόνο. Είναι πιθανόν κάτι να πάρουν, κάτι να δώσουν αλλά στο τέλος κάποιοι εκτιμούν πως θα εκτονωθεί η κρίση. Αυτό φαίνεται να προεξοφλούν και οι αγορές επί του παρόντος που δεν δείχνουν να ταράζονται  πολύ από τους λεονταρισμούς της Πολωνίας και της Ουγγαρίας.

Η ιστορία όμως της Ουγγαρίας και της Πολωνίας δεν είναι ασύνδετη με έναν αληθινό κίνδυνο που θα μπορούσε να σημάνει πραγματικά καμπανάκια και στις αγορές μεσοπρόθεσμα: να κολλήσει η τελική συμφωνία στο βαρύ πυροβολικό χωρών όπως η Ολλανδία, η Δανία, η Φινλανδία, η Σουηδία, που το τελευταίο διάστημα, και προ πανδημίας, εμφανίζονται ιδιαίτερα σκεπτικές σε πολλά θέματα που έχουν να κάνουν με την ισχυροποίηση των Βρυξελλών και την εκχώρηση εξουσιών χωρίς αυστηρούς όρους.

Στο σκεπτικό αυτής της φράξιας, μεταξύ άλλων, δεν είναι ο όγκος των κονδυλίων που δεσμεύονται για τον κοινοτικό προϋπολογισμό ή πλέον και για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτά τα χρήματα θα δαπανηθούν. Προς όφελος, για παράδειγμα, μικρών Τραμπ στην Ευρώπη, τύπου Όρμπαν και των επιχειρηματικών λόμπι που αυτοί υπηρετούν ή ευνοούν, ή λαϊκιστών ηγετών ή ηγετών υπό πίεση σε μεγάλες χώρες όπως η Ιταλία, ακόμη ενδεχομένως και η Γαλλία;

Είναι ακριβώς αυτή η δυσπιστία αλλά και οι ιδιαιτερότητες της πολιτικής συγκυρίας μιας δύσκολης εποχής και στο εσωτερικό κάποιων από αυτές τις χώρες,  που μπορεί να εξελιχθεί σε μια αληθινή απειλή στον δρόμο για την αποφυγή μεγάλων καθυστερήσεων στην εκταμίευση του πακέτου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης το 2021.

Σε αυτό το σκοτεινό σκηνικό και καθώς η Ευρώπη που αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη ύφεση στη μεταπολεμική της ιστορία ελέω Covid χρειάζεται απεγνωσμένα ρευστότητα για να ανακάμψει, μερικώς μόνο, από τη φετινή ζημιά, οι αμέσως επόμενες εβδομάδες και μήνες είναι απολύτως κρίσιμοι από όλες τις απόψεις.

Το πλαίσιο αυτό καθιστά απολύτως επιτακτική ανάγκη το σχέδιο με τις προτάσεις που παρουσιάζουμε στους εταίρους για το πώς επιδιώκουμε να αξιοποιήσουμε τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης να είναι πραγματικά συγκροτημένο, αληθινά καλό και τεκμηριωμένο ως προς τα κανάλια υλοποίησής του, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια σφαλμάτων, ειδικά από εμάς. Γιατί αυτό το σχέδιο θα πάει στον αυστριακό τεχνοκράτη, στον Σουηδό, στον Δανό και πάει λέγοντας και εμείς, παρά την πρόοδο που έχουμε κάνει, εάν πραγματικά θέλουμε να γυρίσουμε σελίδα, οφείλουμε να αποδεικνύουμε διαρκώς ότι έχουμε αλλάξει.

Σε αυτή τη μάχη με τον χρόνο, ίσως η προεκλογική περίοδος στην οποία βρίσκεται η ίδια η Γερμανία αποδειχθεί μια σωτήρια εξέλιξη για όλους, με δεδομένο ότι η Μέρκελ θέλει να έχει την σφραγίδα της επιτυχίας στη διαχείριση της πανδημικής κρίσης. Για την δική της υστεροφημία. Για να κλείσει με τους καλύτερους όρους, τηρουμένων των αναλογιών, μια μακρά πολιτική πορεία γεμάτη μεγάλες κρίσεις με αποκορύφωμα την τρέχουσα.

Και επειδή, στο τέλος της ημέρας, όλα καταλήγουν στο «πουγκί», δεν ήταν έκπληξη εάν ο τελικός συμβιβασμός περιείχε και ένα στοιχείο ανταποδοτικότητας. Δίνει χρήματα η Ευρώπη, εκδίδει αθρόα χρέος για να κρατήσει στη ζωή χιλιάδες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και νοικοκυριά αλλά κάτι παίρνει πίσω για να εξασφαλίσει μίνιμουμ λογοδοσία.

Θα μπορούσα να σκεφτώ έναν πανευρωπαϊκό, μικρό και οριζόντιο φόρο.

Αλλά μέχρι τότε έχουμε μάλλον πολλά να δούμε ακόμη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News