Σχεδόν εξαφανισμένοι στη Γερμανία για περισσότερο από έναν αιώνα, οι λύκοι ευδοκιμούν σε διάφορες περιοχές της χώρας για άλλη μια φορά – μια σπάνια ιστορία επιτυχίας, σε έναν κόσμο φθίνουσας βιοποικιλότητας. Ο αριθμός τους έχει εξαπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, με τη Γερμανία τώρα να φιλοξενεί έως και 161 αγέλες, ή περίπου 1.300 λύκους.
Οπως είναι φυσικό, η ανάκαμψη τους συνοδεύεται από επιθέσεις στα ζώα – και προκαλεί μια συναισθηματική αντιπαράθεση. Η εξάπλωση των λύκων —μέσω της Γερμανίας και στο Βέλγιο, στην Ολλανδία και πέραν αυτών— έχει γίνει ζήτημα στα υψηλότερα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post.
Το περασμένο φθινόπωρο, το θέμα άγγιξε τις ευαισθησίες της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όταν ένας λύκος σκότωσε το πόνι της, έξω από το σπίτι της, στη βορειοδυτική Γερμανία. Εγραψε αργότερα ότι το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. αναγνωρίζει «ότι η επιστροφή των λύκων και ο αυξανόμενος αριθμός τους, οδηγεί σε σύγκρουση».
Σε τοπικό επίπεδο, η σύγκρουση φέρνει τους αγρότες αντιμέτωπους με τους οικολόγους. Υποστηρικτές και και των δύο πλευρών έχουν κατηγορηθεί ότι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους – καταφύγια κυνηγών κάηκαν, ενώ λύκοι πυροβολήθηκαν και τεμαχίστηκαν παράνομα.
Στην Κάτω Σαξονία, οι άνθρωποι που απολάμβαναν μια βόλτα στο κανάλι ενός ποταμού τον περασμένο μήνα, είδαν μια πλέουσα μπλε σακούλα σκουπιδιών που περιείχε το γεμάτο σφαίρες πτώμα ενός λύκου. Το κεφάλι και η ουρά του βρέθηκαν σε μια δεύτερη σακούλα την επόμενη μέρα. Τον περασμένο Απρίλιο, ένα κομμένο κεφάλι λύκου βρέθηκε έξω από ένα τοπικό γραφείο προστασίας της φύσης.
Στη Γερμανία, η τελευταία αγέλη λύκων πιστεύεται ότι χάθηκε γύρω στο 1850, καθώς κυνηγήθηκε μέχρι εξαφανίσεως. Για γενιές παιδιών, η εμπειρία με τους λύκους περιοριζόταν στους «μεγάλους κακούς» των παραμυθιών, ή στα λούτρινα που διατίθενται στις εκθέσεις μουσείων.
Αλλά η επανένωση του 1990 στάθηκε ευοίωνη για τους λύκους. Στην Ανατολική Γερμανία, ήταν νόμιμο το κυνήγι λύκων και πυροβολούνταν συνήθως, όταν περνούσαν τα σύνορα από την Πολωνία. Στην ενωμένη Γερμανία, όμως, η προστασία του λύκου που ισχύει στη Δύση, εφαρμόστηκε σε ολόκληρη τη χώρα.
Το 2000 γεννήθηκαν οι πρώτοι άγριοι λύκοι μετά από 150 χρόνια. Οι οικολόγοι γιόρτασαν το επίτευγμα. Η ικανότητα των λύκων να διασχίζουν τεράστιες αποστάσεις για να βρουν κατάλληλο βιότοπο, σημαίνει ότι χρειάζονταν λίγη βοήθεια στο μέτωπο της συντήρησής τους. Η πρόκληση ήταν να βρεθεί ένας τρόπος για να ζήσουν δίπλα στους ανθρώπους, που κάποτε τους έδιωξαν.
Η Γερμανία δεν έχει τα εκτεταμένα εθνικά πάρκα που υποστήριξαν την επανεισαγωγή του είδους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι μικρότερη από τη Μοντάνα –όπου οι λύκοι εισήχθησαν ξανά στο Εθνικό Πάρκο Yellowstone στα μέσα της δεκαετίας του 1990, και κυνηγιούνται υπό ποσόστωση– αλλά η Γερμανία έχει 80 φορές περισσότερο πληθυσμό, και παρόμοιο αριθμό λύκων.
Καθώς ο πληθυσμός τους έχει αυξηθεί, οι επιθέσεις τους έχουν γίνει πιο συχνές. Εχουν καταγραφεί 216 επιθέσεις στην Κάτω Σαξονία μέχρι στιγμής φέτος –σκοτώνοντας 601 ζώα– σε σύγκριση με τις 174 επιθέσεις την ίδια επτάμηνη περίοδο πέρυσι. Σε όλη τη Γερμανία, 4.366 ζώα φάρμας σκοτώθηκαν από λύκους το 2022, συμπεριλαμβανομένων 30 αλόγων και τεσσάρων λάμα, σημειώνοντας αύξηση 30% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η προστασία των λύκων κατοχυρώνεται στην Ε.Ε. με νόμο, αν και πέρυσι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα μη δεσμευτικό ψήφισμα, που ζητούσε υποβάθμιση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα επέβλεπε μια τέτοια αλλαγή, διενεργεί ανάλυση αυτή την περίοδο.
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν χωριστεί σε στρατόπεδα πάνω στο θέμα, με υπουργούς Περιβάλλοντος από δώδεκα χώρες –συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας– να υποστηρίζουν την αποδυνάμωση της προστασίας, ενώ η Αυστρία, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Νορβηγία έχουν δοκιμάσει την ισχύ των υφιστάμενων προστατευτικών μέτρων, επιτρέποντας πρόσφατες σφαγές λύκων.
Προς το παρόν, η Γερμανία επιτρέπει τον πυροβολισμό ενός λύκου μόνο εάν θεωρείται ότι προκαλεί ιδιαίτερη ενόχληση για τα ζώα. Μετά από κάθε επίθεση, λαμβάνεται ένα δείγμα DNA από το νεκρό ζώο, ώστε να διαπιστωθεί ποιος λύκος ήταν υπεύθυνος για την εξόντωσή του. Εάν διαπιστωθεί ότι ένας λύκος έχει πηδήξει ηλεκτρικούς φράχτες, ή έχει ξεφύγει δύο φορές από σκύλους προστασίας, μπορεί να χορηγηθεί ειδική άδεια πυροβολισμού του.
Οι οικολόγοι υποστηρίζουν ότι υπάρχουν τρόποι για να ζουν αρμονικά ο άνθρωπος και το ζώο. Ενας τέτοιος τρόπος είναι η εγκατάσταση υψηλών ηλεκτρικών φρακτών και συστημάτων παρακολούθησης μέσω κάμερας, κατά μήκος εκτάσεων που βόσκουν άλλα ζώα. Οι φράκτες, καθώς και οι φύλακες σκύλοι για τα κοπάδια, χορηγούνται από τη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Ενώ η αυξημένη περίφραξη δεν είναι δημοφιλής πρακτική στη γερμανική κουλτούρα της φανατικής πεζοπορίας, και οι απλές αποζημιώσεις για τα νεκρά ζώα μπορεί να είναι λιγότερο ακριβές από τα 18,3 εκατομμύρια ευρώ που ξόδεψε η Γερμανία για σκύλους και περίφραξη πέρυσι, τα κυβερνητικά στοιχεία δείχνουν ότι τα μέτρα βοηθούν.
Ορισμένοι αγρότες παραπονιούνται ότι έχουν αναλάβει το βάρος και την οικονομική επιβάρυνση της συντήρησης της περίφραξης και της σίτισης επιπλέον σκύλων. Και ενώ τα κρατικά χρήματα είναι διαθέσιμα για να βοηθήσουν στην προστασία των προβάτων, δεν επεκτείνονται σε βοοειδή, ή σε άλογα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News