Ο φεμινισμός και η πορνογραφία είχαν κάποτε μια δύσκολη σχέση – ή, μάλλον, καθόλου σχέση. Η γυναίκα σαν αντικείμενο ηδονής, φωτογραφημένη ή βιντεοσκοπημένη με τρόπο που μόνο διεγείρει την επιθυμία του άνδρα, ήταν εικόνα που εξόργιζε τις φεμινίστριες. Το πορνό δύσκολα έφτανε να διασχίσει τα όρια της τέχνης.

Τα χρόνια πέρασαν και οι αντιλήψεις άλλαξαν. Οι γυναίκες θέλουν πλέον να είναι sex positive, δεν δυσανασχετούν με την πορνογραφία, είναι μάλιστα και το κατεξοχήν κοινό μιας γυναικοκεντρικής, φροντισμένης παραγωγής πορνογραφικού υλικού.

Υπήρχε φεμινιστική ερωτική τέχνη; Ναι, λέει η Guardian. Υπάρχει και εκτίθεται αυτό τον καιρό στο Ντάλας του Τέξας, παρουσιάζοντας στο κοινό τέσσερις γυναίκες που, αντίθετα με το φεμινιστικό ρεύμα της εποχής τους γύρω στη δεκαετία του ’60 και του ’70 δημιούργησαν ερωτική τέχνη, που μάλλον αγνοήθηκε στην εποχή της – ακόμα ίσως και σήμερα.

«Ο φεμινισμός του μαύρου πρόβατου, η τέχνη της πολιτικής του σεξ» τιτλοφορείται, λοιπόν, η έκθεση στο Dallas Contemporary που (ξανα)συστήνει στο κοινό το έργο της Τζόαν Σέμελ, της Ανίτα Στέκελ, της Μπέτι Τόμκινς και της Κόσεϊ Φάνι Τούτι.

Αφορμή για την επιμελήτρια Αλισον Τζίντζερας, ήταν η διαπίστωση που έκανε στην έρευνά της ότι το έργο του Τζεφ Κουνς –και ειδικά η σειρά των γλυπτών Made in Heaven που απεικονίζουν τον ίδιο με την τότε σύζυγό του Ιλόνα Στάλερ (τη γνωστή Τσιτσιολίνα)- είναι επηρεασμένο από το έργο των φεμινιστριών.

Τα έργα, οι πηγές έμπνευσης, ακόμα και οι τίτλοι των σειρών για τις τέσσερις καλλιτέχνιδες δείχνουν και μιλούν ανοιχτά για σεξ.

Είναι, για την Σέμελ, τα (ετερόφυλα) ζευγάρια που κάνουν σεξ. Για την Στέκελ οι γυμνές τεράστιου μεγέθους γυναίκες δίπλα στους εμφανώς (λόγω σχήματος) φαλλόμορφους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης

Πίνακες βασίζονται σε εικόνες από πορνοπεριοδικά και με το μάτι του καλλιτέχνη να ζουμάρει στα γεννητικά όργανα και στη διείσδυση έδωσε η Τόμκινς. Και μια έκθεση που λεγόταν «Πορνογραφία» με ανάλογο περιεχόμενο για την Τούτι, που συχνά πόζαρε η ίδια για τις δημιουργίες της.

Η Guardian επισημαίνει ότι σήμερα τα έργα δεν μπορούν να προκαλέσουν τη δυσφορία -οργή ίσως- που θα έφερναν σε μια φεμινίστρια της δεκαετίας του ’60. Αλλά αυτό δεν τα κάνει αδιάφορα για τη δική μας εποχή.

Κατά μία έννοια ήταν μπροστά από την εποχή τους, προσθέτει η Τζίντζερας, αν σκεφτούμε πόσο εύκολο είναι να βρούμε με δυο-τρία κλικ όση πορνογραφία θέλουμε. Άλλες εποχές από τότε που η Τόμκινς για τους Fuck Paintings έπρεπε να καταφύγει σε παράνομα για την εποχή  πορνοπεριοδικά και να αντιμετωπίσει την δυσαρέσκεια των φεμινιστριών ομοτέχνων της.

Ωστόσο, η Τζίντζερας αισθάνεται κάπως άβολα με την ταμπέλα «φεμινιστικός». Λέει στην Guardian ότι «δεν μπορεί να έχει εφαρμογή στις προκλήσεις της γενιάς μας». Και συνεχίζει: «η γενιά μου διδάχτηκε από ανθρώπους που ήταν μέρος του δεύτερου κύματος του φεμινισμού και στο κίνημα υπήρξε ακαμψία», μία τάση, όπως εξηγεί, του «είναι ΟΚ να πεις αυτό· μην πεις το άλλο».

Τώρα πια τα λέμε ανοιχτά όλα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News