Τον Μάρτιο του 2020 το ιστορικό νοσοκομείο «Σωτηρία» βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της πανδημίας του Covid-19. Λίγα χρόνια νωρίτερα, η κατεδάφιση ενός τοίχου λόγω διαρροής αποκάλυψε τα ίχνη μιας προηγούμενης πανδημίας, μιας ιστορίας σε επανάληψη. Πίσω από τον τοίχο, βρέθηκαν στοιβαγμένες δεκάδες βαλίτσες που περιείχαν προσωπικά αντικείμενα ασθενών που νοσηλεύτηκαν στο «Σωτηρία» περισσότερα από 30 χρόνια πριν, από το 1945 έως το 1975, όταν η φυματίωση μάστιζε τη χώρα. Εκατοντάδες από αυτούς πέθαναν εκεί. Κανείς ποτέ δεν αναζήτησε τη σορό ή τα υπάρχοντά τους.

Το ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου «Αζήτητοι» ακολουθεί τα ίχνη που άφησαν πίσω τους οι αζήτητοι αυτοί νεκροί του «Σωτηρία» -επιστολές, φωτογραφίες, έγγραφα, μικροαντικείμενα. Μέσα από τις επιστολές που αντάλλασσαν με τους συγγενείς τους, το αρχειακό υλικό, την αναζήτηση ζώντων απογόνων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και συναντήσεις με γιατρούς και νοσηλευτές σήμερα, η ταινία αποκαλύπτει για πρώτη φορά μετά από ογδόντα χρόνια μια άγνωστη, συγκλονιστική ιστορία πόνου και τραύματος, αλλά και αγάπης, ελπίδας και σθένους στην μεταπολεμική Ελλάδα.

Το ντοκιμαντέρ είναι μια παραγωγή της DOC3 Productions σε συμπαραγωγή της Anemon και της ΕΡΤ. Υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο διαγωνιστικό τμήμα του 26^ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, όπου κέρδισε το Βραβείο Κοινού, ενώ προβλήθηκε επίσης στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ ΑΓΩΝ, αποσπώντας το Βραβείο Κοινού και το Βραβείο Σεναρίου.

Και τώρα εγκαινιάζει τη νέα σεζόν του CineDoc.

Η σκηνοθέτιδα Μαριάννα Οικονόμου σημειώνει:

«Μέσα από την τυχαία ανακάλυψη των προσωπικών αντικειμένων εκατοντάδων ασθενών που πέθαναν στο νοσοκομείο Σωτηρία από φυματίωση και που δεν αναζητήθηκαν ποτέ, ούτε τα αντικείμενα, αλλά ούτε και οι σοροί τους, έχουμε για πρώτη φορά μια οπτική και άμεση παρακαταθήκη των βιωμάτων των ίδιων των ασθενών και των συγγενών τους κατά την διάρκεια μιας μελανής μεταπολεμικής εποχής στην Ελλάδα.

»Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με τις επιστολές και τα προσωπικά τους αντικείμενα, ήξερα ότι οι πρωταγωνιστές της ταινίας θα είναι οι ίδιοι οι νεκροί, οι οποίοι μετά από 80 χρόνια θα αποκτούσαν και πάλι ταυτότητα και φωνή για να πουν την ιστορία τους. Διαβάζοντας την αλληλογραφία με τις οικογένειές τους στα χωριά και τα νησιά της Ελλάδας, δημιουργήθηκε αναπόφευκτα η ανάγκη να αναζητήσουμε ζώντες συγγενείς. Οι συγγενείς αυτοί θα έρχονταν για πρώτη φορά αντιμέτωποι με την αλήθεια και μια δύσκολη μνήμη. Στόχος μου είναι αυτό το ντοκιμαντέρ να αποτελέσει έναν μικρό φόρο τιμής στους εκατοντάδες αζήτητους νεκρούς του Σωτηρία, των οποίων η ύπαρξη χάθηκε μέσα στην λήθη και η ιστορία τους καλύφθηκε από ένα πέπλο σιωπής για πολλές δεκαετίες. 

»Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τη διοίκηση του Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» και την επιτροπή του «Μουσείου της Σωτηρίας», τους-ις συμμετέχοντες-ουσες Ασημίνα Γρηγορίου, Φώτη Βλαστό, Μιχάλη Τουμπή, Λίτσα Διαμαντίδου, Γιώτα Τζουανοπούλου, Νίκη Τσιλιγκίρογλου, αλλά και τους συγγενείς των ασθενών για τη συμβολή τους στη υλοποίηση του ντοκιμαντέρ».

Πρόγραμμα Προβολών

Η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ θα πραγματοποιηθεί στις 19 Σεπτεμβρίου στον ΔΑΝΑΟ παρουσία της σκηνοθέτιδας και των συντελεστών, ενώ θα ακολουθήσουν θεματικές προβολές με ειδικούς καλεσμένους από την ιατρική και πανεπιστημιακή κοινότητα. Στη συνέχεια, η ταινία θα ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα και θα προβληθεί στο βασικό δίκτυο του CineDoc σε Αθήνα, Βόλο, Θεσσαλονίκη και Ρέθυμνο. Θα ακολουθήσουν επιπλέον προβολές, λεπτομέρειες για τις οποίες θα ανακοινωθούν σύντομα.

Οι προβολές πραγματοποιούνται με την υποστήριξη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. 

ΑΘΗΝΑ – Κινηματογράφος Δαναός

Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου, 20.00

Παρουσία της σκηνοθέτιδας και των συντελεστών.

Την εκδήλωση θα προλογίσουν οι Σωκράτης Μητσιάδης, Διοικητής και Πρόεδρος ΔΣ «Σωτηρία», Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Δ/ντης 2ης Πνευμονολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν. «Αττικόν» και Χαράλαμπος Μόσχος, Μέλος ΔΣ Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας – Υπεύθυνος Μονάδας Προληπτικού Ελέγχου & Κοινωνικών δράσεων, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Αντιφυματικό Τμήμα-Μονάδα Ανθεκτικής Φυματίωσης ΝΝΘΑ “η Σωτηρία”.

Παρασκευή 20/9, 20:00

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριάννα Οικονόμου και τον Κωνσταντίνο Γουργουλιάνη, Καθηγητή Πνευμονολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Διευθυντή Πνευμονολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Σάββατο 21/9, 00

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριάννα Οικονόμου και τη Χαρά Καραμανωλάκη, Ψυχίατρο και Ψυχαναλύτρια.

Κυριακή 22/9, 20:00

Δευτέρα 23/9, 20:00

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριάννα Οικονόμου και τον Τάσο Σακελλαρόπουλο, Ιστορικό, Υπεύθυνο Ιστορικών Αρχείων Μουσείου Μπενάκη.

 Τρίτη 24/9, 20:00

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριάννα Οικονόμου και τον Γιάννη Στογιαννίδη, Ιστορικό, Επίκουρο Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

 Τετάρτη 25/9

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριάννα Οικονόμου και τον Φώτη Βλαστό, συγγραφέα.

ΒΟΛΟΣ – Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας Βόλου

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου, 20.00

ΡΕΘΥΜΝΟ – Χώρος Πολιτισμού “Σημείο”

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου, 20.00

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – Λιμάνι (Αποθήκη 1, Αίθουσα «Σταύρος Τορνές»)

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου, 19.00

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News