Δύο περιφερειακές εκλογικές αναμετρήσεις που θα διεξαχθούν την Κυριακή στην ανατολική Γερμανία προαναγγέλλονται καταστροφικές για τον Ολαφ Σολτς, με την Ακροδεξιά έτοιμη να να επωφεληθεί από την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση από σύρο μετανάστη και το τριπλό φονικό στο Ζόλινγκεν.

Το ενδιαφέρον των αναλυτών επικεντρώνεται αναπόφευκτα στην πορεία του ακροδεξιού εθνικιστικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο προβλέπεται να κερδίσει περίπου το 30% των ψήφων και στη Σαξονία και στη Θουριγγία, το σημαντικότερο επίτευγμά του μέχρι σήμερα.

Δίπλα στους υποστηρικτές του AfD, ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική πλειοψηφία του εκλογικού σώματος «που έχει βαρεθεί να στιγματίζεται από την κομμουνιστική ιστορία της περιοχής του, και απλά θέλει κάποιον να λύσει τα πρακτικά του προβλήματα», σημειώνουν οι Times.

«Η μεγάλη εικόνα είναι ότι σε όλη την Ευρώπη έχουμε ακροδεξιά εξτρεμιστικά κόμματα που είτε έχουν έρθει στην εξουσία είτε είναι πολύ ισχυρά σε διάφορες χώρες» λέει η Κατρίν Γκέρινγκ-Εκαρντ, βουλευτής των Πρασίνων και αντιπρόεδρος της Μπούντεσταγκ από τη Θουριγγία.

«Πολλοί άνθρωποι παντού έχουν την αίσθηση ότι δεν έχουν αντοχή απέναντι στις διάφορες κρίσεις που μας επηρεάζουν πραγματικά, και μερικές από αυτές τις κρίσεις τις εκμεταλλεύονται οι λαϊκιστές» συνεχίζει.

Η δημοτικότητα της Ακροδεξιάς στην εργατική τάξη και τους ψηφοφόρους της γενιάς Χ, στην ανατολική Γερμανία οφείλεται και στην κατάρρευση του άλλοτε στέρεου κεντρώου χώρου: στη Θουριγγία και τα τρία κόμματα του συνασπισμού που κυβερνά τη Γερμανία κινδυνεύουν με εκλογικό αφανισμό.

Ορισμένες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από το ήμισυ του εκλογικού σώματος θα ψηφίσει αντικαθεστωτικά σχήματα.

Οι Σοσιαλδημοκράτες του καγκελάριου Ολαφ Σολτς, οι οποίοι ιδρύθηκαν στη Σαξονία πριν από 160 χρόνια, ενδέχεται να χάσουν και τις τελευταίες έδρες που τους έχουν απομείνει στο Κοινοβούλιο του κρατιδίου.

Οι ψηφοφόροι δεν θέλουν πια να τους αντιμετωπίζουν σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας και είναι απογοητευμένοι από το status quo, όπως ακριβώς συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στις ΗΠΑ – γεγονός που συντέλεσε στην άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ και άλλων λαϊκιστών.

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της Σάρα Βάγκενκνεχτ, πρώην μέλος του σοσιαλιστικού κυβερνώντος κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας από την Ιένα, που δημιούργησε ένα δικό της πολιτικό όχημα από το μηδέν, χωρίς σχεδόν καθόλου χρήματα ή υποδομές και με ελάχιστους υποψήφιους για να γεμίσουν τα ψηφοδέλτιά της, ανέφεραν οι Times.

Πλέον, η Συμμαχία που φέρει το όνομα της της (BSW), η οποία συνδυάζει δεξιές κοινωνικές πολιτικές με αριστερές οικονομικές πολιτικές και μια διαλλακτική προσέγγιση προς τη Ρωσία, έχει ήδη φτάσει περίπου το 20% των ψήφων στη Θουριγγία και το 15% στη Σαξονία. Το εντυπωσιακό είναι ότι έχει προσελκύσει υποστήριξη από όλα τα τμήματα του πολιτικού φάσματος.

«Πρέπει να καταλάβετε ότι στη Θουριγγία δεν υπάρχουν ισχυρές κομματικές αφοσιώσεις. Υπάρχουν πολύ λίγοι πιστοί σε ένα κόμμα, “κλασικοί” ψηφοφόροι. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε εκλογική αναμέτρηση πρέπει να αγωνίζεσαι εκ νέου για την εύνοια των ψηφοφόρων σου» δηλώνει η Κάτια Βολφ, επικεφαλής υποψήφια του BSW στο κρατίδιο.

Κανείς δεν προσποιείται ότι η ιδιόμορφη ιστορία της ανατολικής Γερμανίας δεν έχει σημασία. Από το 1949 έως το 1989 η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (ΛΔΓ) ήταν ένα εκκεντρικό δορυφορικό κράτος της Σοβιετικής Ενωσης, χωρισμένο από τη Δυτική Γερμανία όχι μόνο με ένα τείχος, αλλά και με ιδεολογία και ένα τεράστιο χάσμα στο βιοτικό επίπεδο.

Μετά την επανένωση, το 1990, η σύγκλιση του κατά κεφαλήν εισοδήματος ήταν αξιοσημείωτη, αλλά τα σύνορα του Ψυχρού Πολέμου είναι ακόμη ορατά στους χάρτες που καταγράφουν πολλά άλλα είδη δεδομένων, από τη συχνότητα της πολιτικής βίας (υψηλότερη στα ανατολικά) έως τη στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ (πιο επικριτική) και τη Ρωσία (πιο αδελφική).

Ωστόσο, ο Μάνες Βαϊσκίρχερ, πολιτικός επιστήμονας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Δρέσδης, υποστηρίζει ότι η «εξωτικοποίηση» της ανατολικής Γερμανίας τείνει προς την υπερβολή.

Αν μη τι άλλο, υποστηρίζει, είναι πιο κοντά σε έναν προάγγελο του πολιτικού μέλλοντος της Γερμανίας: πιο ασταθές, πιο κατακερματισμένο, πιο ανοιχτό σε ριζοσπαστικά κόμματα και λιγότερο προσκολλημένο στα παλιά κεντροαριστερά και κεντροδεξιά κόμματα που κάποτε κυριαρχούσαν στο μεταπολεμικό τοπίο. Με άλλα λόγια «μοιάζει περισσότερο με την υπόλοιπη Ευρώπη».

«Η Γερμανία διέρχεται έναν “εξευρωπαϊσμό” με την έννοια της αυξανόμενης εκλογικής αστάθειας και της ανόδου της Ακροδεξιάς» λέει χαρακτηριστικά.

Ο Βόλφγκανγκ Μέρκελ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο ερευνητικό κέντρο κοινωνικών επιστημών WZB στο Βερολίνο, συμφωνεί σε γενικές γραμμές. «Εδώ στη Γερμανία έχουμε τη συνήθεια να συγκρίνουμε μόνο την ανατολική Γερμανία με τη δυτική» λέει.

«Αλλά αν κοιτάξουμε τη Γαλλία, την Αυστρία, την Ιταλία, ή ακόμη και μερικές φορές τις σκανδιναβικές χώρες, υπάρχουν δεξιά λαϊκιστικά κόμματα που έχουν ήδη βρεθεί στην κυβέρνηση σε περισσότερα από 12 ευρωπαϊκά κράτη, σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετές φορές. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ανατολική Γερμανία μοιάζει περισσότερο με την ευρωπαϊκή τάση.

»Αυτή η αστάθεια είναι μια κοινωνική διαδικασία ατομικοποίησης, κατακερματισμού σε ομάδες και απώλειας της κοινωνικής συνοχής: αυτό συμβαίνει λίγο-πολύ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τώρα. Και έχουμε και κάτι άλλο: τα μεγάλα κόμματα που συσπείρωναν πολλούς ψηφοφόρους από διαφορετικούς χώρους δύσκολα υπάρχουν πια» τόνισε μιλώντας στους Times.

Αν η ανατολική Γερμανία βρίσκεται πιο βαθιά σε αυτή τη διαδικασία από ό,τι η δυτική πλευρά της χώρας, υποστηρίζει ο Μέρκελ, αυτό οφείλεται εν μέρει σε ιστορικούς λόγους. Στη δυτική Γερμανία, για παράδειγμα, τα ταμπού κατά της Ακροδεξιάς παραμένουν γενικά ισχυρότερα λόγω της αργής και επώδυνης αναμέτρησης με το παρελθόν που έλαβε χώρα το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.

Ενα άλλο μέρος της απάντησης, ωστόσο, είναι εμφανές σε κάθε προεκλογική συγκέντρωση στη Θουριγγία.

Τα παράπονα που διατυπώνουν οι ψηφοφόροι για την κυρίαρχη πολιτική –η παραμέληση των αγροτικών περιοχών, η κατάρρευση των δημόσιων υπηρεσιών, η έντονη δυσκολία πλήρωσης κενών θέσεων– δεν έχουν στην πραγματικότητα καμία ιδιαίτερη σχέση με τον 20ό αιώνα.

Είναι λίγο-πολύ τα ίδια συμπτώματα των παραμελημένων, ερημωμένων και διαρθρωτικά μειονεκτικών περιοχών που θα συναντούσε κανείς στις αντίστοιχες περιοχές της Γαλλίας, της Βρετανίας ή και των ΗΠΑ.

«Εδώ στην ύπαιθρο είναι πιο δύσκολο να πας στη δουλειά σου – οι άνθρωποι έχουν την αίσθηση ότι, εντάξει, ίσως να μην είσαι εντελώς ξεχασμένος, αλλά ταυτόχρονα δεν σου φέρονται με τρόπο που να σου επιτρέπει να έχεις το μερίδιό σου από αυτά που οι άλλοι θεωρούν δεδομένα: από την ιατρική περίθαλψη μέχρι τις δημόσιες συγκοινωνίες» εξηγεί η Γκέρινγκ-Εκαρντ.

Ο Μπόντο Ράμελο, ο αριστερός πρόεδρος της Θουριγγίας, δίνει τη δική του εξήγηση για το φαινόμενο: «Αιτία είναι η σχέση Ανατολής-Δύσης, ο τρόπος με τον οποίο ακόμη και σήμερα οι άνθρωποι στη Δύση απλώς δεν θέλουν να μιλούν για τη βιωμένη πραγματικότητα της Ανατολής. Γι’ αυτό λέω πάντα ότι από οικονομικής άποψης έχουμε αναπτυχθεί θαυμάσια μετά την επανένωση. Αλλά ψυχολογικά δεν έχουμε εξελιχθεί».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News