948
O Τζούλιαν Ασάνζ στο αεροδρόμιο Στάντστεντ του Λονδίνου, έτοιμος να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο | @wikileaks via X/Handout via REUTERS

Ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ελεύθερος – αλλά τι σημαίνει αυτό για τη δημοσιογραφία;

Protagon Team Protagon Team 25 Ιουνίου 2024, 09:54
O Τζούλιαν Ασάνζ στο αεροδρόμιο Στάντστεντ του Λονδίνου, έτοιμος να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο
|@wikileaks via X/Handout via REUTERS

Ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ελεύθερος – αλλά τι σημαίνει αυτό για τη δημοσιογραφία;

Protagon Team Protagon Team 25 Ιουνίου 2024, 09:54

Ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ελεύθερος. Ο άνθρωπος πίσω από το Wikileaks και τις αποκαλύψεις που πριν 14 χρόνια συγκλόνισαν και τραυμάτισαν τη διεθνή –και κυρίως την αμερικανική– διπλωματία, έφυγε από τη βρετανική φυλακή στην οποία κρατείτο τα τελευταία πέντε χρόνια, καθώς υπήρξε μια συμφωνία με τις διωκτικές αρχές: αναμένεται να δηλώσει ένοχος για παράβαση του νόμου των ΗΠΑ περί κατασκοπείας και έτσι θα μπορέσει να επιστρέψει τελικά στην πατρίδα του, την Αυστραλία.

Οπως σημείωσε ο Guardian, ο 52χρονος πια Ασάνζ συμφώνησε να δηλώσει ένοχος σε μία μόνο ποινική κατηγορία: για συνωμοσία για την απόκτηση και αποκάλυψη διαβαθμισμένων εγγράφων εθνικής άμυνας των ΗΠΑ.

Το ίδιο το Wikileaks δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο με τον ιδρυτή του να επιβιβάζεται σε πτήση στο αεροδρόμιο Στάνστεντ του Λονδίνου το βράδυ της Δευτέρας 24 Ιουνίου.

 

O πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Αντονι Αλμπανέζε, επιβεβαίωσε ότι ο Ασάνζ είχε φύγει από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Ασάνζ φέρεται να ταξιδεύει προς τη Σαϊπάν, στις Μαριάνες Νήσους, αμερικανικό έδαφος στον Ειρηνικό, όπου θα περάσει από δίκη και θα καταδικαστεί στις 9 το πρωί τοπική ώρα την Τετάρτη. Η πλευρά του Ασάνζ επέμενε και είχε θέσει ως όρο να μη μεταβεί στις ηπειρωτικές ΗΠΑ για να δικαστεί.

Σύμφωνα με τον Αλμπανέζε, ο Ασάνζ συνοδεύεται από τον ύπατο αρμοστή της Αυστραλίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Στίβεν Σμιθ.

Το έγγραφο του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης που περιγράφει τη συμφωνία με τον Ασάνζ (U.S. DEPARTMENT OF JUSTICE/Handout via REUTERS)

 

Η ποινή που θα του επιβληθεί θα συμψηφιστεί με το διάστημα της κράτησής του στη Βρετανία και ο Τζούλιαν Ασάνζ θα αφεθεί ελεύθερος να επιστρέψει στην πατρίδα του.

Η απελευθέρωση του Τζούλιαν Ασάνζ είναι μια νίκη για τον ίδιο και τους πολλούς υποστηρικτές του σε όλο τον κόσμο, αλλά όχι απαραίτητα μια σαφής νίκη για την αρχή που διέπει την υπεράσπισή του, την ελευθερία του Τύπου, όπως επεσήμανε ο Guardian.

Οι κατηγορίες για τις οποίες ο Ασάνζ αναμένεται να δηλώσει ένοχος στο πλαίσιο της συμφωνίας του με τις ΗΠΑ, και για τις οποίες θα καταδικαστεί σε φυλάκιση, προέρχονται από τον νόμο περί κατασκοπείας του 1917, για «συνωμοσία για παράνομη απόκτηση και διάδοση απόρρητων πληροφοριών που σχετίζονται με την εθνική άμυνα των Ηνωμένων Πολιτειών».

Ετσι, παρόλο που ο ιδρυτής του WikiLeaks αναμένεται να φύγει από το περιφερειακό δικαστήριο των ΗΠΑ στη Σαϊπάν μετά την ακρόαση της Τετάρτης, ο νόμος περί κατασκοπείας θα εξακολουθεί να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια των δημοσιογράφων που δημοσιεύουν ρεπορτάζ για θέματα εθνικής ασφάλειας, και όχι μόνο των Αμερικανών. Ο ίδιος ο Ασάνζ είναι Αυστραλός και όχι πολίτης των ΗΠΑ.

Οι εισαγγελείς των ΗΠΑ υποστήριξαν ότι ο Ασάνζ δεν ήταν πραγματικός δημοσιογράφος, αλλά ένας χάκερ και ακτιβιστής με τη δική του ατζέντα, που έθεσε σε κίνδυνο τις ζωές πηγών και επαφών των ΗΠΑ, επομένως ο νόμος περί κατασκοπείας μπορει στην περίπτωσή του να εφαρμοστεί χωρίς να βλάψει την ελευθερία του Τύπου.

Ωστόσο, οι υποστηρικτές του Τύπου και των πολιτικών ελευθεριών θεώρησαν ότι δεν είχε σημασία πώς ορίζει κανείς τον Ασάνζ. Τα πράγματα που κατηγορήθηκε ότι έκανε, «απόκτηση και διάδοση απόρρητων πληροφοριών», είναι αυτά που κάνουν οι δημοσιογράφοι ως επάγγελμα, έγραψε ο Guardian.

Οι αποκαλύψεις που δημοσίευσε το WikiLeaks σχετικά με τους πολέμους στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν το 2010, οι οποίες διέρρευσαν στον οργανισμό από μια αναλυτή πληροφοριών του στρατού, την Τσέλσι Μάνινγκ, έφεραν στο φως, μεταξύ άλλων, πιθανές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τον αμερικανικό στρατό σε αυτούς τους πολέμους. Δημοσιεύτηκαν από τον Guardian και άλλους ειδησεογραφικούς οργανισμούς (σσ: μεταξύ των οποίων και ΤΑ ΝΕΑ για την Ελλάδα) με το σκεπτικό ότι υπήρχε έντονο δημόσιο ενδιαφέρον για τη δημοσιοποίηση αυτών των πληροφοριών.

Οταν ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2021, η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε την επιλογή να αποσύρει τις κατηγορίες περί κατασκοπείας που είχε ασκήσει ο προκάτοχός της, η προεδρία Τραμπ. Αλλωστε, το υπουργείο Δικαιοσύνης υπό τον Μπαράκ Ομπάμα είχε επιλέξει να μην ασκήσει τη δίωξη, λόγω ανησυχιών για τις επιπτώσεις στη δημοσιογραφία.

Οι εισαγγελείς των ΗΠΑ υπό τον Μπάιντεν επέλεξαν ωστόσο να συνεχίσουν τη δίωξη που ξεκίνησε ο Τραμπ και πολέμησαν σκληρά για την έκδοση του Ασάνζ από το Ηνωμένο Βασίλειο. Είχαν την επιλογή να συνάψουν συμφωνία βάσει άλλων κατηγοριών, για παράδειγμαο Ασάνζ να δηλώσει ένοχος για το πλημμέλημα του κακού χειρισμού διαβαθμισμένων εγγράφων. Η τελική συμφωνία φέρεται να επιτεύχθηκε τον Μάρτιο με την ενθάρρυνση της αυστραλιανής κυβέρνησης. Ή θα μπορούσαν να είχαν επιλέξει μια κατηγορία συνωμοσίας για ηλεκτρονική πειρατεία, η οποία δεν θα είχε τις ίδιες συνέπειες για τη δημοσιογραφία.

Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, ο Τζο Μπάιντεν δεν ήθελε καν να μεταφερθεί ο Ασάνζ στις ΗΠΑ. Η έκδοση του Ασάνζ για να αντιμετωπίσει τη δίκη θα ήταν μια επιζήμια απόσπαση της προσοχής για τον πρόεδρο σε ένα εκλογικό έτος, αποξενώνοντας περαιτέρω τους προοδευτικούς και τους ελευθεριακούς ψηφοφόρους.

Ο Μπάιντεν είπε τον Απρίλιο ότι εξέταζε ένα αίτημα της Αυστραλίας για απόσυρση της δίωξης. Ωστόσο, το υπουργείο Δικαιοσύνης φάνηκε απρόθυμο και οι εισαγγελείς προχώρησαν, συνάπτοντας συμφωνία μόνο αφού ο Ασάνζ κέρδισε, τον περασμένο μήνα, το δικαίωμα να ασκήσει έφεση κατά της έκδοσής του στο ανώτατο δικαστήριο του Λονδίνου. Ακόμη και τότε, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ παρέμεινε σταθερό στην απόφασή του να χρησιμοποιεί κατηγορίες που εμπίπτουν στον νόμο περί κατασκοπείας.

«Αυτή η συμφωνία σημαίνει ότι ο Ασάνζ θα έχει εκτίσει πέντε χρόνια φυλάκιση για δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν καθημερινά οι δημοσιογράφοι», είπε στον Guardian o Τζαμίλ Τζαφέρ, εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Knight First Amendment στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. «Θα ρίξει μια μεγάλη σκιά στα πιο σημαντικά είδη δημοσιογραφίας, όχι μόνο σε αυτή τη χώρα αλλά σε όλον τον κόσμο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...