Ο αθλητής όσο και αν το προσπαθεί δεν μπορεί να αποκοπεί από τον κόσμο γύρω του, πόσο μάλλον όταν η κοινωνία στη χώρα του είναι σε αναβρασμό.

Σε ηλικία 20 ετών, το 1968, ο μεγάλος αστέρας του NBA Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ κλήθηκε να απαντήσει –όπως και άλλοι συναθλητές του- σε ένα μεγάλο δίλημμα: να πάρουν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού ή να τους μποϊκοτάρουν επικαλούμενοι τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής;

Το πώς και το γιατί κατέληξε στην απόφαση να μη συμμετάσχει στην κορυφαία διοργάνωση εξηγεί σήμερα στον Guardian. Οι Αφροαμερικανοί, γράφει, δεν έχουν να θυμούνται πολλά από το «καλοκαίρι της αγάπης», του 1967, όταν δεκάδες χιλιάδες νέοι διαδήλωναν κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, του καταναλωτισμού και κατά των κυβερνήσεων που δεν ήταν όσο ειλικρινείς θα έπρεπε. Το δικό τους καλοκαίρι στις ΗΠΑ ήταν «μακρύ και καυτό» με ταραχές, επεισόδια και εμπρησμούς σε πόλεις όπως το Ντιτρόιτ και η Νέα Υόρκη.

• Διαβάστε: Ο λευκός άνδρας σε εκείνη την εικόνα

Η επόμενη χρονιά, το 1968, ήταν για μεγάλο μέρος της Δύσης και φυσικά και για τους Αφροαμερικανούς μια χρονιά γενικευμένης αναστάτωσης.

Τα γεγονότα που τη χαρακτήρισαν ήταν πραγματικά πολλά. Οπως εμβληματική ήταν και μία φωτογραφία που έδειχνε δύο αμερικανούς αθλητές, τον Τόμας Σμιθ και τον Τζον Κάρλος, να σηκώνουν τη γροθιά τους -ντυμένη με μαύρο γάντι– πάνω στο βάθρο των μεταλλείων, την ώρα που βραβεύονταν, τη στιγμή της ανάκρουσης του αμερικανικού εθνικού ύμνου.

Ο Τζαμπάρ και οι συναθλητές του είχαν όλοι αυτό το δίλημμα και δεν μπορούσαν να αγνοήσουν την πραγματικότητα του καυτού 1968.

Από τη μία πλευρά η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς ήταν ευκαιρία ζωής για τους νεαρούς αθλητές. Καθώς τότε οι ολυμπιακές ομάδες μπάσκετ περιορίζονταν σε μη επαγγελματίες (οι κανονισμοί άλλαξαν το 1992) η συμμετοχή θα τους έκανε ευρύτερα γνωστούς, αν μην τι άλλο στη χώρα τους.

Ο Τζαμπάρ και οι συμπαίκτες του συγκεντρώθηκαν για να πάρουν την απόφασή τους μαζί με τον καθηγητή Κοινωνιολογίας Χάρι Εντουαρντς που τους προέτρεψε να μποϊκοτάρουν τους Αγώνες.

Συζήτησαν την αναταραχή στις πόλεις, την καταπίεση των Αφροαμερικανών και φυσικά τον πόλεμο στο Βιετνάμ, που μαινόταν. Πολλοί αφροαμερικανοί στρατιώτες ήταν εξάλλου συνομήλικοί τους και υφίσταντο και μέσα στον στρατό διακρίσεις.

Τελικά η απόφαση ήταν να συμμετάσχουν, διότι το ομαδικό μποϊκοτάζ δεν ήταν απάντηση.

Αλλά ο ίδιος, γράφει σήμερα ο Τζαμπάρ, δεν μπορούσε να δει πώς θα ήταν δυνατόν να αγωνιστεί μέσα στο κλίμα ρατσισμού της εποχής. Θα ήταν υποκριτικό, λέει, και απείχε καθώς προτίμησε να πάει στη Νέα Υόρκη για να διδάξει μπάσκετ σε παιδιά.

Οπισθοδρόμηση στον Λευκό Οίκο

Η κίνηση των Σμιθ και Κάρλος «ακούστηκε σε όλον τον κόσμο και δίχασε τους ανθρώπους πάνω στη βάση των πολιτικών πεποιθήσεων και όχι της φυλής», γράφει ο μπασκετμπολίστας. Συντηρητικοί λευκοί και μαύροι ένιωσαν αηδιασμένοι, οι φιλελεύθεροι μαύροι και οι λευκοί πανηγύρισαν.

«Εμένα έκανε την καρδιά μου να πετάξει. Η κατακραυγή απέδειξε ότι είχαν δίκιο» γράφει σήμερα. Από τη μία οι δύσκολες συνθήκες και από την άλλη όσοι ανησύχησαν ότι η κίνηση των αθλητών κατέστρεψε τους Αγώνες.

«Δυστυχώς, ύστερα από 50 χρόνια αντιμετωπίζουμε τις ίδιες ντροπιαστικές αλήθειες και γινόμαστε μάρτυρες στις ίδιες ντροπιαστικές αντιδράσεις» καταλήγει ο Τζαμπάρ.

Φέρνει το παράδειγμα του Κόλιν Καπέρνικ, του Λε Μπρον Τζέιμς και του Στίβεν Κάρι, οι οποίοι μιλούν για πολιτικά ζητήματα και πάλι αντιμετωπίζουν την ίδια εχθρότητα από όσους κερδίζουν από τις φυλετικές ανισότητες. Ολοι αυτοί «έχουν μια φωνή στον Λευκό Οίκο υπό την πιο ανέντιμη, ρατσιστική και αντιδραστική προεδρία της σύγχρονης ιστορίας».

«Περιμένουμε όλοι μία ημέρα που δεν θα χρειάζεται ένας αθλητής να σηκώνει τη γροθιά του ή να γονατίζει. Ωστόσο οι περισσότεροι θα θέλαμε να έλθει αυτή η ημέρα γιατί δεν θα υπάρχει ανάγκη για τέτοιες ενέργειες και οι ΗΠΑ θα έχουν επιτέλους δεσμευτεί να ακολουθήσουν το Σύνταγμά τους» γράφει ο Τζαμπάρ και καταλήγει με νόημα:«Ως εκείνη την ημέρα, ξέρετε…».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News