Με τα κύματα καύσωνα και τις καταστροφικές πυρκαγιές να αυξάνονται, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας της Ελλάδας γνώριζε εξαρχής ότι η αποστολή που τον περίμενε θα ήταν ένα «εκρηκτικό μείγμα». Η μεγαλύτερη έκπληξη όμως για τον Χρήστο Στυλιανίδη ήταν τα εμπόδια που βρήκε στο διάβα του από την «διαβόητη» ελληνική γραφειοκρατία.

Με τον τρόπο αυτό προλογίζει το Politico τη συνέντευξη του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στη Νεκταρία Σταμούλη όπου, μεταξύ άλλων, μιλά για το «τέρας» της ελληνικής γραφειοκρατίας και τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση -και το κυριότερο την αλλαγή στρατηγικής-  ώστε να μην επαναληφθούν οι καταστροφές του περασμένου καλοκαιριού.

Με «εφόδιο» τη μεγάλη του εμπειρία στις Βρυξέλλες, ο Στυλιανίδης, σημειώνει το Politico, γνωρίζει πράγματα και καταστάσεις για τους γραφειοκράτες, αφού εργάστηκε στις Βρυξέλλες για πέντε χρόνια ως Επίτροπος ανθρωπιστικής βοήθειας και διαχείρισης κρίσεων.

Δέκα μήνες όμως στο πόστο του πρώτου υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, η αδράνεια-απραξία του ελληνικού συστήματος αποδεικνύεται ιδιαίτερα ενοχλητική.

«Εχοντας κατανικήσει τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, δεν περίμενα ότι θα έβρισκα περισσότερα προβλήματα με τη γραφειοκρατία της Αθήνας», παραδέχεται ο κ. Στυλιανίδης.

«Είμαι εντυπωσιασμένος με το πόσο ικανοί είναι οι Ελληνες», δηλώνει, «αλλά αυτό το εξαιρετικό δυναμικό βρίσκει δυστυχώς συχνά εμπόδια από μία άνευ προηγουμένου γραφειοκρατία».

Ο Στυλιανίδης -κύπριος υπήκοος, όπως σημειώνεται,  στον οποίο δόθηκε η τιμητική ελληνική υπηκοότητα για να αναλάβει τη θέση του υπουργού Κλιματικής Κρίσης- έχει πολλά να επιλύσει. Οι καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού στην Ελλάδα έκαψαν περισσότερα από 300.000 στρέμματα γης -όσο και η συνολική έκταση που κάηκε τα τελευταία οκτώ χρόνια- και η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο ξηρασίας και πυρκαγιών. Νωρίτερα αυτό το μήνα, 52 πυρκαγιές ξέσπασαν σε διάστημα 24 ωρών.

«Ηξερα ως άνθρωπος διαχείρισης κρίσεων ότι εισέρχομαι σε “ναρκοπέδιο”, δεν ήμουν αφελής», λέει ο ίδιος στο Politico, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι ο Πρόεδρος της Βουλής, Κώστας  Τασούλας, τον αποκαλεί χαριτολογώντας «δωρητή οργάνων».

Πλέον όμως, αυτό αλλάζει ,υπογραμμίζει, και κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση: πρόληψη, ετοιμότητα και ικανότητα ανασύνταξης ως προς τη διαχείριση των φυσικών καταστροφών. «Στόχος πια είναι να αποτρέπουμε τις φωτιές να γίνονται «megafires».

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει ήδη δαπανήσει 100 εκατομμύρια ευρώ φέτος για την εκκαθάριση και τη συντήρηση των δασικών εκτάσεων — κάτι στο οποίο βοήθησε η καλύτερη επικοινωνία μεταξύ της Δασικής Yπηρεσίας και της Πυροσβεστικής. Έχει επίσης προσλάβει περισσότερους πυροσβέστες, εκπαίδευσε περισσότερους εθελοντές, έβαλε τον Στρατό νωρίς στις επιχειρήσεις και αγόρασε περισσότερα αεροσκάφη.

Προκειμένου να αποφευχθεί η εξ αμελείας (ή εσκεμμένη) πρόκληση πυρκαγιάς, έχει απαγορευθεί η πρόσβαση σε δάση και πάρκα όταν ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι υψηλός.

Η εξόφληση της οφειλής της Ελλάδας, ύψους 8,4 εκατ. ευρώ, προς την υπηρεσία προμηθειών του ΝΑΤΟ (NATO Security and Procurement Agency / NSPA)  οδήγησε  σε σημαντική ενίσχυση του στόλου των εναέριων μέσων πυρόσβεσης σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με αποτέλεσμα η Πυροσβεστική να έχει στη διάθεσή της 15 αεροσκάφη και ελικόπτερα περισσότερα σε σχέση με το 2021 (93 έναντι 78), τα οποία θα μισθωθούν όχι απευθείας από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, αλλά μέσω διαγωνισμού στον οποίο μεσολαβεί η ΝSPA.

Υπάρχουν ωστόσο ακόμη προσκόμματα. Ο Στυλιανίδης λέει ότι πολύ συχνά, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το θολό νομικό σύστημα της χώρας για να αμφισβητήσουν τις αποφάσεις των στελεχών της Πυροσβεστικής. Αυτό τους «δένει» τα χέρια για χρόνια, σπαταλώντας πόρους και λειτουργώντας ως αντικίνητρο για άλλους «να βγάλουν το κεφάλι τους πάνω από το στηθαίο», σημειώνει χαρακτηριστικά.

«Δεν θέλω οι άνθρωποι να έχουν ατιμωρησία, αλλά τώρα έχουμε να κάνουμε με την απόλυτη ποινικοποίηση των επιχειρησιακών αποφάσεων και αυτό ακρωτηριάζει το σύστημα»,  λέει ο υπουργός.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι η έλλειψη σαφούς οριοθέτησης των ευθυνών μεταξύ των διαφόρων επιπέδων της κυβέρνησης και των φορέων, όπως τα Δασαρχεία. Η δημιουργία του υπουργείου του είναι μόνο το σημείο εκκίνησης για τις διαρθρωτικές αλλαγές που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική κλιματική ανθεκτικότητα,  τονίζει.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι πολιτικοί αντιμετωπίζουν σκληρά πολιτικά διλήμματα όταν εξισορροπούν τη δράση για το κλίμα με πιο άμεσες ανησυχίες. «Αν οδηγήσουμε προς την κατεύθυνση που θέλουμε… υπό γεωπολιτική αστάθεια, πόλεμο, ενεργειακή κρίση, πώς θα επιβιώσουν οι κοινωνίες μας; Είναι ένα δύσκολο δίλημμα, δεν είναι απλό. Η πολιτική δεν είναι απλώς ακτιβισμός», δηλώνει στο Politico ο Χρήστος Στυλιανίδης

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News