Φοράει έναν μαύρο σκούφο κατεβασμένο μέχρι χαμηλά στα αυτιά. Κατάμαυρα ρούχα, με τη χρυσή βέρα στο χέρι του να λαμπυρίζει. Χαϊδεύει διαρκώς τα γένια του. Μικροκαμωμένος, τον κοιτάς δεύτερη φορά για να τον ταυτίσεις με τον γίγαντα που έχεις δει ξανά και ξανά να δαμάζει τη σκηνή δημιουργώντας με το σώμα του ολόκληρα σύμπαντα και αφυπνίζοντας τη μνήμη με ιστορικές αφηγήσεις σωματοποιημένες. Ακριβώς έτσι. Αλλωστε, όπως κάθεται απέναντι από τους δημοσιογράφους στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ο Ακραμ Καν μιλάει για την ιστορία, τη χειραγώγησή της, τον τρόπο με τον οποίο είναι γραμμένη πάντα από τη σκοπιά των νικητών κρύβοντας αλήθειες και κάποια στιγμή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «το ανθρώπινο σώμα είναι το μεγαλύτερο αρχείο».

Οκ, είναι ένας ζωντανός θρύλος της σύγχρονης σκηνής χορού, είναι σχεδόν 43 ετών, και κάθεται μπροστά μας, στην Αθήνα, τη στιγμή που κλείνει ένα τεράστιο κεφάλαιο της καριέρας του, ως χορευτής σε μεγάλα σόλο.  Παραδέχεται τη φθορά του σώματος. Με τη γαλήνια επίγνωση αυτού του τέλους. Και μας μιλάει με μια αφηγηματική δεινότητα μοναδική, σε ρουφάει, θυμίζει σπουδαίους εμπνευσμένους πανεπιστημιακούς δασκάλους ή φιλοσόφους. Και όμως «το σώμα μου είναι η φωνή μου. Μεγάλωσα και πήγα σχολείο σε ένα ιδιαίτερα ακαδημαϊκό περιβάλλον και ένιωθα/νιώθω, ότι όταν μιλάω δεν με ακούν οι άλλοι. Όταν χορεύω όμως, ακούν αυτό που έχει να πει το σώμα μου». Το σώμα που νιώθει τώρα ότι τον εγκαταλείπει, κυρίως μετά την αποκαλυπτική εμπειρία που είχε χορογραφώντας «Ζιζέλ» στο Εθνικό Μπαλέτο της Αγγλίας. «Χορογραφώντας όλα αυτά τα νέα παιδιά κατάλαβα ότι δεν πρέπει να συνεχίσω να χορεύω .Τα σώματά των νέων χορευτών είναι όμως η πηγή έμπνευσής μου για το νέο μου όραμα».

Ο Προμηθέας, ο Ξένος, Εμείς

Στο «Χenos» θα αφηγηθεί την ιστορία ενός ινδού στρατιώτη που βρέθηκε στα χαρακώματα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. «Ξέρατε ότι ένα εκατομμύριο Ινδοί στρατιώτες πολέμησαν για τις δυτικές δυνάμεις; Και πολλοί ακόμα ξένοι βρέθηκαν στα χαρακώματα. Κάτι που η ιστορία αποσιωπεί». Ο πολεμιστής που υποδύεται, ήταν χορευτής πριν βρεθεί στα χαρακώματα. «Βλέπουμε το ταξίδι του σώματός του που καταλήγει θραυσματισμένο». Στα χαρακώματα  διεξάγεται όλο τον έργο με τον Ακραμ να παλεύει με τεράστια σχοινιά που όπως εξηγεί «παραπέμπουν στα καλώδια που άπλωναν οι Ινδοί στο μέτωπο για να είναι εφικτή η επικοινωνία. Αυτή ήταν η υπηρεσία που είχαν στο μέτωπο. Και όμως ήταν τόσο χαοτικός αυτός ο πόλεμος που συχνά οι γραμμές μπερδεύονταν. Παραπέμπουν όμως και στον Προμηθέα, που ήταν δεμένος στον βράχο του».

Ναι, ο Προμηθέας είναι ο «οδηγός» σε αυτή τη χορογραφία «ο ινδός στρατιώτης που υποδύομαι έχει απορροφήσει πλήρως τον Προμηθέα. Ηταν ο αέναος πολεμιστής ο Προμηθέας, αυτός που έδωσε στον άνθρωπο τον πολιτισμό και τη γνώση και θυσιάστηκε για αυτό. Ηξερε ότι είναι καταραμένος. Μπορούσε να κάνει προβλέψεις: έριξε μια ματιά στο μέλλον του και είδε ότι είναι καταδικασμένος. Όπως εμείς». Μας υπενθυμίζει την πρόσφατη είδηση ότι στην Κίνα κλωνοποίησαν έναν πίθηκο και παρατηρεί: «Αντικαταστήσαμε τον Προμηθέα με τον εαυτό μας. Τώρα είμαστε εμείς οι ίδιοι θεοί, μπορούμε ακόμα και να κλωνοποιήσουμε τον εαυτό μας.»

Η ξενοφοβία, ως φόβος του άλλου είναι πάντα παρούσα στην ιστορία μας. «Είναι όπως η γρίπη, πριν ξεσπάσει υπάρχει ένα σύμπτωμα. Αυτό έγινε και με τους δυο πολέμους και αυτούς που πρόκειται να έρθουν. Τα συμπτώματα είναι τα ίδια: ξενοφοβία και μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών».

Στην εποχή των I, του Εγώ

Μιλά συχνά αυτά τα περίπου 60 λεπτά για τα παιδιά του, με μια βαθιά αίσθηση ευθύνης. Μέρος της δουλειάς του, της έρευνας για την πραγματική ιστορία που ενσωματώνει στην χορογραφία του γίνεται για να μπορεί να πει την αλήθεια στα παιδιά του. «Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας –είναι η νέα θρησκεία. Βλέπω τα παιδιά μου με τις ηλεκτρονικές ταμπλέτες μπροστά τους, να απορροφούν πληροφορίες ενώ τα σώματά τους γίνονται άχρηστα. Η ηλεκτρονική νοημοσύνη έχει αντικαταστήσει τη σοφία», λέει.

Η νέα γενιά είναι η γενιά του i, λέει αναφερόμενος στο «Εγώ» μέσω της χρήσης σύγχρονων τεχνολογικών μέσω και gadget όπως i phones, i pads, I max. «Δεν υπάρχει το εμείς, υπάρχει μόνο το εγώ». Και όλα αυτά ενώ ξεμείναμε από μύθους «πρέπει να φτιάξουμε τους νέους μύθους μας, ελπίζω να το κάνει αυτό η νέα γενιά. Οποιον μύθο δημιουργούμε τώρα, σε ένα χρόνο είναι ήδη παρελθόν. Δεν αναφέρομαι μόνο στην αρχαιοελληνική μυθολογία αλλά και σε σύγχρονους μύθους όπως είναι ο καπιταλισμός, ο ιμπεριαλισμός. Τίποτα από αυτά δεν λειτουργεί. Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο. Χωρίς μύθους».

Χορογραφώντας το «Xenos» ήταν απολύτως συνειδητοποιημένος, πριν καν αρχίσει: ετοιμάζει το τελευταίο έργο  με τον ίδιο να χορεύει σε μεγάλη διάρκεια στη σκηνή. «Το τελευταίο μου μεγάλο σόλο. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή ήταν λιγότερο κινητική και έντονη η χορογραφία, καθόμουν συχνά. Ωσπου  ο διευθυντής της σκηνής  έβγαλε όλες τις καρέκλες από την σκηνή – ω, ήταν αδυσώπητος! Και έτσι δεν είναι μια χορογραφία που κάθομαι. Καθόλου», λέει γελώντας.

Μαγδαληνή και Τερέζα Μέι

Η Ιστορία όπως γράφεται από την πλευρά των ισχυρών. Η ιστορία όπως γράφεται από την πλευρά των ανδρών. «Πάντα οι άντρες είναι οι κυρίαρχοι. Δείτε την ελληνική μυθολογία για παράδειγμα. Μιλάμε για το Κουτί της Πανδώρας –ναι έπρεπε να είναι γυναίκα! Και επίσης, γιατί φταίει η Μαγδαληνή και όχι ο Ιησούς;». Το χιούμορ του βιτριολικό μέσα από την βαθιά ευγένεια του και τη διάθεσή του να απαντήσει σε όλα. «Όμως ναι,  υπήρχε μια γυναίκα που φταίει. Η Τερέζα Μέι!» συνεχίζει. Και δεν έχει καμία αμφιβολία ότι «το Βrexit οφείλεται στην ξενοφοβία».

Οσο για την επιλογή του να κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στην Αθήνα, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση «στην αρχή ήμουν ενθουσιασμένος, τώρα έντρομος. Γιατί το κάνω; Το έργο πιστεύω ότι ακόμα διαμορφώνεται. Είμαι έτοιμος; Μήπως θα ήταν καλύτερα να το δείξω πρώτα σε κάποιο μικρό κοινό, σε ένα χωριό, αντί για την Αθήνα ή το Λονδίνο;» λέει γελώντας. Για να κλείσει λέγοντας «έχω την επίγνωση ότι η Ελλάδα είχε τους μεγαλύτερους αφηγητές του ανθρώπινου είδους». Και αυτός όμως ένα κορυφαίος αφηγητής είναι. Ενας Story Teller. Χωρίς λέξεις αλλά με το πιο πληθωρικό σωματικό και κινητικό λεξιλόγιο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News