Πριν από λίγες εβδομάδες θα ακουγόταν αδιανόητο ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα απέλυε τον τότε υπουργό Αμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού, έναν από τους πλέον μακροχρόνιους συνεργάτες του. Και όμως, το έκανε. Ακολούθως, πιστός στην παράδοση της ρωσικής ανώτατης ηγεσίας (με πρώτο διδάξαντα τον Στάλιν), παρέδωσε στα χέρια της ρωσικής υπηρεσίας ασφαλείας FSB έναν αναπληρωτή υπουργό και διαφόρους επικεφαλής τμημάτων. Πλέον είναι ξεκάθαρο ότι προβαίνει σε ευρεία «εκκαθάριση» στο υπουργείο Αμυνας, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian.

Ο Αντρέι Μπελούσοφ, ο τεχνοκράτης οικονομολόγος που διορίστηκε ως αντικαταστάτης του Σοϊγκού, έχει εντολή να μειώσει τη διαφθορά στο υπουργείο Αμυνας και να εξορθολογήσει τη στρατιωτική παραγωγή για έναν μακροχρόνιο πόλεμο κατά της Ουκρανίας που θα μπορούσε να κριθεί σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή αυτή.

Ωστόσο, πρώην αξιωματούχοι του Κρεμλίνου, πρώην αξιωματικοί του στρατού και ξένοι παρατηρητές είπαν ότι η αποχώρηση του Σοϊγκού επέτρεψε στην FSB, τη ρωσική υπηρεσία ασφαλείας που είναι υπεύθυνη για το εσωτερικό της χώρας, να προβεί σε μαζικές διώξεις ισχυρών αξιωματούχων του υπουργείου, σε μια μάχη εξουσίας που θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία πολεμά στην Ουκρανία.

«Το FSB έμπηξε τα νύχια του στο υπουργείο Αμυνας και στο γενικό επιτελείο», είπε στον Guardian ο λοχαγός Τζον Φόρμαν, πρώην στρατιωτικός ακόλουθος του Ηνωμένου Βασιλείου στη Μόσχα, ο οποίος πρόσθεσε ότι κατά την άποψή του οι συλλήψεις θα συνεχιστούν, αφού «η υπομονή του Πούτιν έχει επιτέλους εξαντληθεί».

«Ο Σοϊγκού και ο Γερασίμοφ λειτουργούσαν ως ανάχωμα, αλλά τώρα ο Πούτιν αποφάσισε ότι έπρεπε να κάνει κάτι», είπε. «Ο Σοϊγκού κράτησε την FSB σε μεγάλο βαθμό μακριά από το υπουργείο καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του, υπήρξαν πολύ λίγες συλλήψεις. Μόλις η FSB σε πιάσει στα χέρια της, όμως, κανείς δεν ξέρει πόσο μακριά θα φτάσει».

Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, ο Σοϊγκού και ο Γερσασίμοφ δέχθηκαν πυρά για τις αποτυχίες του στρατού και την αδυναμία τους να εξαλείψουν τη διάχυτη διαφθορά στις ένοπλες δυνάμεις. Το περασμένο καλοκαίρι, αυτή η δυσαρέσκεια έφτασε στο αποκορύφωμά της όταν ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο ιδρυτής της παραστρατιωτικής ομάδας Βάγκνερ, ξεκίνησε μια ανεπιτυχή εξέγερση εναντίον της ηγεσίας του στρατού και του ίδιου του Πούτιν.

Οι διακυβερνητικές αντιπαλότητες είναι βαθιές στη Ρωσία και η απομάκρυνση του Σοϊγκού μπορεί να έδωσε στους ανακριτές της FSB την ευκαιρία να αναζητήσουν προαγωγές και επαίνους, συλλαμβάνοντας όσο περισσότερους υψηλόβαθμους αξιωματούχους μπορούν.

«Είναι όνειρο ζωής οποιουδήποτε μέλους των υπηρεσιών ασφαλείας να βάλει έναν αναπληρωτή υπουργό Αμυνας στη φυλακή», είπε στον Guardian ένας πρώην αξιωματούχος του Κρεμλίνου. «Παίρνεις νέες επωμίδες για αυτό, προαγωγή, βραβεία. Μπορείς να γίνεις διάσημος αν το πετύχεις».

Σε περίπτωση διώξεων υψηλού επιπέδου, πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος, ο Πούτιν πιθανότατα θα ενημερωνόταν πριν ζητηθεί η σύλληψη. Ωστόσο, εξήγησε, είναι απίθανο οι διώξεις αυτές να ξεκίνησαν από το ίδιο το Κρεμλίνο.

Σε διάστημα ενός μήνα, τέσσερις κορυφαίοι αξιωματούχοι συνελήφθησαν με κατηγορίες διαφθοράς, σηματοδοτώντας την πιο σημαντική καταστολή στο υπουργείο Αμυνας εδώ και χρόνια. Η εκκαθάριση ξεκίνησε στις 23 Απριλίου με τη σύλληψη-σοκ του βετεράνου υφυπουργού Αμυνας Τιμούρ Ιβάνοφ για δωροδοκία. Το Κρεμλίνο, παρ’ όλα αυτά, αρνήθηκε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας προβαίνουν σε μαζικές διώξεις.

«Η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι συνεχής δουλειά», είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στους δημοσιογράφους πριν από λίγες ημέρες. «Δεν είναι μια ξαφνική εκστρατεία».

Ο Ιβάνοφ ήταν μακροχρόνιος προστατευόμενος του Σεργκέι Σοϊγκού. Η κράτησή του πιστεύεται ότι έθεσε τις βάσεις για την απόλυση του Σοϊγκού, ο οποίος στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον Μπελούσοφ.

Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, έγιναν και άλλες συλλήψεις. Μεταξύ αυτών που κρατούνται είναι ο Γιούρι Κουζνέτσοφ, επικεφαλής του τμήματος προσωπικού του υπουργείου, και ο Βαντίμ Σαμάριν, ο επικεφαλής του τμήματος επικοινωνιών του ρωσικού γενικού επιτελείου. Ωρες μετά τη σύλληψη του Σαμάριν την 23η Μαΐου, η FSB ανέφερε επίσης ότι συνέλαβε έναν άλλο αξιωματούχο του υπουργείου Αμυνας – τον Βλαντίμιρ Βερτελέτσκι, ο οποίος ήταν επικεφαλής τμήματος αμυντικών προμηθειών του υπουργείου.

Ενώ το Κρεμλίνο ανακοίνωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι ο ανώτατος στρατιωτικός της Ρωσίας, ο Βαλέρι Γερασίμοφ, αρχηγός του γενικού επιτελείου, θα διατηρήσει τη θέση του, η σύλληψη του Σαμάριν, άμεσου αναπληρωτή του Γερασίμοφ, θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη θέση του στρατηγού στη στρατιωτική ιεραρχία. «Η πιθανότητα απόλυσης του Γερασίμοφ έχει αυξηθεί. Θα ποντάριζα τα πάντα σε αυτό», είπε ο Φόρμαν.

Πρώην αξιωματούχος της Αμυνας είπε στον Guardian ότι οι συλλήψεις έδειξαν ότι η ισορροπία δυνάμεων έχει ανατραπεί υπέρ των υπηρεσιών ασφαλείας της Ρωσίας.

«Το τμήμα επιχειρήσεων αντικατασκοπείας της FSB (1ο τμήμα) γίνεται όλο και πιο ισχυρό. Αυτήν τη στιγμή κρατούν όλα τα χαρτιά», είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος στο παρελθόν συνεργάστηκε στενά με τον Ιβάνοφ και τον Σοϊγκού. «Δεν είναι ότι η άφιξη του Μπελούσοφ οδήγησε στις εκκαθαρίσεις, αλλά ήταν η αποχώρηση του Σοϊγκού που επέτρεψε τις συλλήψεις», συνέχισε ο αξιωματούχος.

Οι ρώσοι εισαγγελείς έχουν επίσης στραφεί εναντίον ενός ανώτερου στρατιωτικού, γνωστού για την κριτική που έχει ασκήσει στον Σοϊγκού και τον Γκερασίμοφ.

Ο ταγματάρχης Ιβάν Ποπόφ, ο οποίος διοικούσε την 58η Δύναμη Συνδυασμένων Οπλων, είπε το περασμένο καλοκαίρι ότι απολύθηκε αφότου ανέφερε προβλήματα στο πεδίο της μάχης, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης πυρομαχικών και θανάτους και τραυματισμούς από τις ουκρανικές επιθέσεις. Ο Ποπόφ, για τον οποίο τα ρωσικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι κατηγορήθηκε για κλοπή μετάλλου αξίας 100 εκατ. ρουβλίων (περίπου ενός εκατ. ευρώ), συνελήφθη πριν από λίγες ημέρες και προφυλακίστηκε.

Ο Γκλεμπ Ιρίσοφ, πρώην υποσμηναγός της ρωσικής αεροπορίας που αποστρατεύθηκε το 2020, είπε ότι είχε μιλήσει με μια πηγή της FSB πριν από τις συλλήψεις, η οποία του αποκάλυψε ότι η εκκαθάριση στο υπουργείο Αμυνας θα γίνει κυρίως λόγω των αποτυχιών στην Ουκρανία.

«Υπό τον Σεργκέι Σοϊγκού, το υπουργείο Αμυνας διοικήθηκε σε μεγάλο βαθμό από το προσωπικό του δίκτυο», είπε ο Ιρίσοφ. «Από ανώτερους διοικητές μέχρι το κατώτερο επιτελείο, οι βασικές θέσεις καλύφθηκαν με ανθρώπους που επέλεξε προσωπικά ο Σοϊγκού, φίλους του ή φίλους φίλων του. Δημιούργησε μάλιστα πολλές θέσεις ειδικά για τους ανθρώπους του».

Σε αυτούς τους ανθρώπους περιλαμβάνεται μια φερόμενη ερωμένη του Σεργκέι Σοϊγκού, η οποία ήταν επικεφαλής εταιρειών που κέρδισαν εκατομμύρια ευρώ από συμβόλαια με το υπουργείο Αμυνας.

Ο Ιρίσοφ είπε ότι υπάρχουν τρομερές ελλείψεις στον ρωσικό στρατό και εν μέρει είναι αποτέλεσμα διαφθοράς υπό τον Σοϊγκού.

«Η συνολική ποιότητα του στρατού υπέφερε επειδή τα κεφάλαια υπεξαιρέθηκαν συστηματικά», κατέληξε. «Πολλές φορές οι στρατιωτικές ασκήσεις έγιναν μόνο στα χαρτιά, καθώς τα χρήματα που διατέθηκαν για αυτές εξαντλήθηκαν αλλού».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News