Οι φήμες ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν έχει υπόγειες σχέσεις με ολιγάρχες της αρεσκείας του, ότι προωθεί ανθρώπους της προτίμησής του σε κρίσιμες θέσεις στον οικονομικό τομέα και ότι είναι αποδέκτης μεγάλων -τεράστιων ίσως- ποσών είτε από δωροδοκίες είτε κατάχρηση του δημόσιου χρήματος κυκλοφορούν εδώ και καιρό.

Το μυστήριο της περιουσίας του Πούτιν καλά κρατεί αν και η απάντηση του ίδιου (διά των εκπροσώπων του) είναι κοφτή, στο στιλ του: αυτά είναι μυθεύματα.

Ωστόσο για ανθρώπους που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα της θητείας του και της ρωσικής πολιτικοοικονομικής σκηνής, αυτά δεν είναι απλώς φήμες.

Ο Πούτιν «καταγίνεται όλη την ώρα με τον πλούτο» από την πρώτη στιγμή της θητείας του, είπε στην εκπομπή δημοσιογραφικής έρευνας του BBC, το Panorama, ο Σεργκέι Πουγκάτσεφ ολιγάρχης που τον βοήθησε τον Πούτιν να γίνει πρόεδρος αλλά τώρα είναι αυτοεξόριστος.

Ενα τρίγωνο εξουσίας και στη μέση ένα γιοτ

Το ρεπορτάζ του Panorama μιλά, μεταξύ άλλων, για ένα ακριβό… δωράκι που θα το έβαζαν από μισό δύο φίλοι. Είναι ένα γιοτ 57 μέτρων, το Olympia, το οποίο ο Ρώσος ολιγάρχης δώρισε στον πρόεδρο μέσω offshore ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, ιδιοκτήτης σήμερα της Τσέλσι. Το κόστος του εκτιμάται ότι είναι 25 εκατομμύρια λίρες (γύρω στα 33 εκατ. ευρώ).

Το Νοέμβριο του 2011 οι Sunday Times έφεραν στο φως λεπτομέρειες για την υπόθεση αυτής της, όπως και να το δει κανένας, τεράστιας δωρεάς και για τις επιλεκτικές σχέσεις του Πούτιν με ολιγάρχες. Εγγραφα που είχαν κατατεθεί σε δίκη δείχνουν το τρίγωνο εξουσίας και ισχύος ανάμεσα στον Πούτιν, τον Αμπράμοβιτς και τον επίσης βαθύπλουτο ολιγάρχη Μπόρις Μπερεζόφσκι.

Το δημοσίευμα της εφημερίδας ανέφερε ότι ο Αμπράμοβιτς υποσχέθηκε το γιοτ πριν από την ανάδειξη του Πούτιν στην προεδρία στο τέλος του 1999 σε μια προσπάθεια να τον επηρεάσει υπέρ του ίδιου και όχι του Μπόρις Μπερεζόφσκι.

Μαρτυρία που περιλαμβανόταν στα έγγραφα της δίκης υποστηρίζει ότι ο Αμπράμοβιτς είχε αρχικά ζητήσει από τον Μπερεζόφσκι να δώσουν το ποσό από μισό. Ο Μπερζόφσκι διαφώνησε και τότε ο Αμπράμοβιτς αποφάσισε να καταβάλει όλο το ποσό της αγοράς ο ίδιος. Εννοείται ότι και για τους δύο η αγορά ενός υπερπολυτελούς γιοτ είναι εντελώς μέσα στις οικονομικές δυνατότητες που είχαν.

Στο μπρα ντε φερ επιρροής κέρδισε ο Αμπράμοβιτς χάρη στο γιοτ. Από την ίδια στιγμή οι σχέσεις του Μπερεζόφσκι με τον Πούτιν πήραν την κατιούσα, παραδεχόταν αργότερα ο τρίτος του τριγώνου.

Εξίσου επιδεινώθηκαν και οι σχέσεις του Μπερεζόφσκι με τον πρώην προστατευόμενό του Αμπράμοβιτς. Το 2001 του ζήτησε να πουλήσει το μερίδιό του από την εταιρεία Sibneft και τον απείλησε, ότι αν δεν το κάνει και μάλιστα σε πολύ χαμηλό τίμημα, θα χρησιμοποιήσει την επιρροή του στο Κρεμλίνο για να διασφαλίσει ότι θα κατασχεθούν οι μετοχές του. Χρόνια αργότερα, όταν η υπόθεση θα έφτανε στα δικαστήρια, ο Μπερεζόφσκι θα έλεγε ότι «προδομένος και έχει εκβιαστεί» από τον πρώην συνεργάτη του. Ο Μπερεζόφσκι βρέθηκε απαγχονισμένος το 2013 αν και όχι κάτω από πολύ σαφείς συνθήκες.

Ο Πούτιν είναι επίσης γνωστό ότι είχε εντοπιστεί στο γιοτ ανοιχτά του Σότσι και τότε είχε αποκαλυφθεί ότι ανήκε σε πρώην συνεταίρο του Αμπράμοβιτς, πράγμα που ο επιχειρηματίας είχε διαψεύσει τότε, όπως και το 2011, κατά τους Sunday Times.

Το Panorama προσθέτει την μαρτυρία του Ντμίτρι Σκάργκα, πρώην επικεφαλής σε κρατική ναυπηγική επιχείρηση. Ο Σκάργκα για ένα διάστημα είχε την ευθύνη λειτουργίας του γιοτ -έκανε το λογαριασμό για τα έξοδα- και γνωρίζει ότι το σκάφος συντηρείται με κρατικούς πόρους, αν και είναι προσωπική περιουσία του προέδρου.

Με τον τρόπο των ολιγαρχών

Πέρα από αυτήν την υπόθεση, η εκπομπή του BBC ρίχνει μια ματιά στην ζωή ενός εξαιρετικά μυστικοπαθούς ανθρώπου και εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο ο Πούτιν απέκτησε την περιουσία του. Μέσα από μαρτυρίες και άλλο υλικό, ισχυρίζεται ότι ο ρώσος πρόεδρος έχει στήσει ένα περίπλοκο σύστημα για να κρύψει τις διαδρομές των χρημάτων.

Πρόεδρος και πρωθυπουργός σε μια δεκαπενταετία κατά την οποία η Ρωσία στάθηκε στα πόδια της οικονομικά, ο Πούτιν με δηλώσεις και πράξεις του κήρυξε τον πόλεμο σε ολιγάρχες που είχαν αγοράσει για ψίχουλα εργοστάσια και πλουτοπαραγωγικές πηγές. Αλλά την ίδια ώρα, ο Πούτιν έχει το δικό του τρόπο για να συγκεντρώνει χρήμα και επιρροή. Προωθεί φίλους, περιθωριοποιεί εχθρούς, ανάλογα με το ποιοι θα τον εξυπηρετήσουν καλύτερα.

Μαρτυρία του Σεργκέι Κολέσνικοφ, έμπιστου προσώπου του Πούτιν, αναφέρει ότι είχε το έργο να εξασφαλίσει χρήματα από πάμπλουτους επιχειρηματίες (ακόμα και τον Αμπράμοβιτς) για να δοθούν για την πρόνοια. Στην πραγματικότητα μέσα από σκοτεινές διαδρομές και εν αγνοία των δωρητών κατέληξαν στην κατασκευή της βίλας του προέδρου στο θέρετρο Σότσι η οποία κόστισε πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ήδη στις αρχές της περασμένης δεκαετίας.

Τα πυρά ήρθαν και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ο Πούτιν είναι διεφθαρμένος και αυτά είναι σε γνώση των ΗΠΑ «εδώ και πολλά, πολλά χρόνια», είπε στο Panorama ο Ανταμ Σούμπιν, αξιωματούχος στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.

Στο υπουργείο Οικονομικών στην Ουάσινγκτον υπάρχουν στοιχεία που συνδέουν τον Ρώσο πρόεδρο με τον Γενάντι Τιμτσένκο, έναν από τους μεγιστάνες του πετρελαίου, ιδιοκτήτη της Gunvor: μιλούν για προμήθειες και πρόσβαση στους πόρους της εταιρείας.

Για τον Πουγκάτσεφ, ολιγάρχη που τον βοήθησε να γίνει πρόεδρος, ο Πούτιν δεν έκρυβε ότι θα ήθελε να φύγει από την πολιτική πλούσιος

Ενώ ο Σούμπιν απέφυγε να μιλήσει για το ύψος της περιουσίας του ρώσου προέδρου, κάποιες εικασίες που έχουν γίνει κατά καιρούς μιλούν για ποσά που θα τον τοποθετούσαν άνετα στην πρώτη δεκάδα των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο.

Οπως τις καταγράφει η Telegraph: 40 δισ. δολάρια από τρεις ενεργειακές εταιρείες σύμφωνα με ρώσο πολιτικό σχολιαστή· το ίδιο ποσό εκτίμησε και η CIA το 2007· απροσδιόριστο ποσό περιουσίας που προήλθε από τον ενεργειακό τομέα, σύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ το 2014. Στο εξωπραγματικό ποσό των 200 δισ. δολαρίων που θα τον έκανε δύο και πλέον φορές πιο πλούσιο από τον πλουσιότερο άνθρωπο, τον Μπιλ Γκέιτς, ανεβάσε την περιουσία του ένας μάνατζερ σε hedge fund.

Τυπικά, βέβαια, η προεδρική αποζημίωση του είναι γύρω στα 100.000 ευρώ το χρόνο. Το 2014 δήλωνε ιδιοκτήτης τριών ρωσικών αυτοκινήτων, ενός διαμερίσματος 77 τετραγωνικών, μεριδίου σε θέση στάθμευσης και ενός χωραφιού.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News