Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα σκεφτόσασταν αν σας ρωτούσε κάποιος «σου συμβαίνει να έχεις κακές μέρες;». Ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατευθείαν σκέφτηκε τις γυναίκες και την έμμηνο ρήση. «Δεν είμαι γυναίκα, οπότε δεν έχω κακές μέρες. Δεν θέλω να προσβάλλω κανέναν, αλλά έτσι είναι η φύση. Υπάρχουν συγκεκριμένοι βιολογικοί κύκλοι», απάντησε. Αρα μόνο οι γυναίκες έχουν κακές μέρες; Ή όποιος έχει κακές μέρες είναι «γυναίκα»; Και δηλαδή θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από μία γυναίκα;

Ο Ολιβερ Στόουν, όμως, δεν ζήτησε διευκρινίσεις από τον συνομιλητή του. Αυτή δεν ήταν μία συνέντευξη. Αυτή ήταν μία από τις πολλές συζητήσεις που είχε με τον ρώσο πρόεδρο από τον Ιούλιο του 2015 έως τον Φεβρουάριο του 2017 για το ντοκιμαντέρ που δημιούργησε για ένα ντοκιμαντέρ το οποίο είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει το Bloomberg προτού αρχίσει να προβάλλεται στην αμερικανική τηλεόραση στις 12 Ιουνίου.

Ο οσκαρικός σκηνοθέτης δεν ήθελε να τον στριμώξει ούτε να επαληθεύσει ή ελέγξει τις απαντήσεις του. Ηθελε απλώς να δημιουργήσει ένα ντοκιμαντέρ για έναν άνθρωπο που κυβερνά για 17 χρόνια μία από τις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου και να παρουσιάσει ένα μέρος του εαυτού ενός από τους πιο ισχυρούς και μυστικοπαθείς ηγέτες της σημερινής εποχής.

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο αμερικανός σκηνοθέτης δεν τον προκάλεσε τον ρώσο πολιτικό. Τον ρώτησε για τον νόμο που πέρασε η κυβέρνησή του το 2013, απαγορεύοντας την «γκέι προπαγάνδα» σε ανηλίκους και για τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν γενικότερα οι ομοφυλόφιλοι στο εσωτερικό της Ρωσίας. «Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός», απάντησε –λακωνικά και αναμενόμενα- ο ρώσος πρόεδρος, αντιτείνοντας ότι οι διακρίσεις σημειώνονται σε σε άλλες χώρες, μουσουλμανικές, όπου οι γκέι τιμωρούνται με θανατική ποινή.

Ο Στόουν συνέχισε τη συζήτηση ως σκηνοθέτης που κυνηγά το προσωπικό στοιχείο του ανθρώπου και όχι δημοσιογράφος που θέλει να εκθέσει έναν πολιτικό. Θα έκανε, λοιπόν, σάουερ μέσα σε ένα υποβρύχιο δίπλα σε έναν ομοφυλόφιλο; «Ε, θα προτιμούσα να μην κάνω σάουερ μαζί του. Γιατί να τον προκαλέσω; Αν και, είμαι μάστερ στο τζούντο», είπε προκλητικά ο Πούτιν.

Συζήτησαν για τη Γουόλ Στριτ, για τη στάση των ΗΠΑ, για τις σχέσεις των δύο χωρών, περπατώντας στο Κρεμλίνο ή οδηγώντας στη Μόσχα. Είδαν μαζί την ταινία – σταθμό της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου, «S.O.S. Πεντάγωνο καλεί Μόσχα» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, έδωσαν καρότα στο άλογο του Πούτιν που έχει το όνομα του ολλανδού θεωρητικού φυσικού Γιοχάνες Ντίντερικ βαν ντερ Βάαλς, συναντήθηκαν την ώρα που έκανε γυμναστική ο Πούτιν ή ακριβώς μετά τον αγώνα χόκεϊ στον πάγο.

Σε μία από τις συναντήσεις τους, η συζήτηση κατέληξε στον Εντουαρτ Σνόουντεν, τον πρώην εργαζόμενο στην NSA που ζει με άσυλο στη Ρωσία. Λογικό. Ολόκληρη ταινία γύρισε ο σκηνοθέτης («Snowden» 2016). Σε αυτό το ζήτημα, η συζήτηση ανάμεσά τους απέκτησε και δημοσιογραφική αξία. Γιατί μιλώντας στον Στόουν, ο ρώσος πρόεδρος για πρώτη φορά παρουσίασε μία διαφορετική ιστορία σχετικά με τη διαδρομή που έκανε ο Σνόουντεν από τότε που διέρρευσε σε δημοσιογράφους την αποκάλυψη για τις μαζικές παρακολουθήσεις μέχρι να φτάσει στη Ρωσία. «Η πρώτη μας επαφή έγινε στην Κίνα. Τότε αυτό που γνωρίζαμε ήταν ότι επρόκειτο για έναν άνθρωπο που ήθελε να αγωνιστεί κατά της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», σχολίασε ο Πούτιν.

Αλλά τότε, το 2013, η ρωσική εφημερίδα Kommersant είχε υποστηρίξει ότι ο Σνόουντεν είχε διαμείνει σε ρωσικό προξενείο στο Χονγκ Κονγκ πριν επιβιβαστεί σε αεροπορική πτήση για τη Μόσχα. «Ο κ. Σνόουντεν έφτασε στη Μόσχα, και αυτό δεν το περίμενε κανείς από εμάς. Ηρθε ως επιβάτης ενδιάμεσης πτήσης, οπότε δεν χρειαζόταν βίζα ή άλλα χαρτιά».

Στην ίδια συζήτηση ο ρώσος πρόεδρος επαναλαμβάνει -αυτό που υποστηρίζει και ο Σνόουντεν- ότι ο αμερικανός αναλυτής δεν έχει δώσει ποτέ πληροφορίες στη ρωσική κυβέρνηση. «Ο Σνόουντεν δεν είναι προδότης. Δεν πρόδωσε τα συμφέροντα της χώρας του. Ο,τι κάνει, το κάνει δημοσίως», τονίζει.

Ο Ολιβερ Στόουν είναι βέβαιος ότι θα δεχθεί κριτική για την προσέγγιση του ντοκιμαντέρ. «Δεν είμαι δημοσιογράφος, είμαι φιλμογράφος», σχολίασε ο ίδιος πρόσφατα, τονίζοντας ότι ακολούθησε μία διαφορετική προσέγγιση. «Είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ να κατανοήσουν την άλλη οπτική γωνία», πρόσθεσε. 

Ο σκηνοθέτης που έχει αναδείξει με ντοκιμαντέρ και τους Ούγκο Τσάβες και Φιντέλ Κάστρο, έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ρωσικά ζητήματα και για τη ρωσική εκδοχή των γεγονότων. Και στο φιλμ που γύρισε για την εξέγερση στην πλατεία Μαϊντάν της Ουκρανίας το 2014, φροντίζει να επισημάνει την εκδοχή του Κρεμλίνου, σύμφωνα με την οποία οι αναταραχές προκλήθηκαν βασικά από αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών.

Ετσι και στο ντοκιμαντέρ -το οποίο χωρίζεται σε τέσσερα μέρη- ο σκηνοθέτης συχνά αφήνει τον συνομιλητή του να κατευθύνει τον τόνο της συζήτησης. «Τον πίεσα όπου θεώρησα ότι έπρεπε να τον πιέσω. Φτάνεις σε ένα σημείο που γνωρίζεις ότι ένας άνθρωπος δεν πρόκειται να αλλάξει την προσέγγισή του. Είναι ηγέτης. Εξετάζει προσεκτικά τις καταστάσεις και έχει περάσει το μήνυμά του».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News