Φιλόσοφος στο επάγγελμα και συγγραφέας του Σαββατοκύριακου δηλώνει ο Ουμπέρτο Eκο, ο οποίος στο τελευταίο του βιβλίο επιστρέφει σε ένα από τα αγαπημένα του μοτίβα: τις συνωμοσίες, μικρές, μεγάλες και κατά προτίμηση σκοτεινές, εκτεταμένες καταστάσεις όπου βυθίζονται ανυποψίαστοι οι ήρωές του. Ήρωες, μάλιστα, «που είναι λούζερ», όπως προσθέτει, γιατί για αυτούς έχουν γράψει οι μεγάλοι της λογοτεχνίας.

Για λούζερ, έγραφαν και ο Ομηρος (τον Εκτορα, για παράδειγμα) και ο Ντοστογέφσκι ή Φλωμπέρ με την λούζερ «Μαντάμ Μποβαρύ», εξήγησε ο Εκο σε εκδήλωση που οργάνωσε ο Guardian με αφορμή την κυκλοφορία του στη Βρετανία τελευταίου του βιβλίου «Φύλλο μηδέν». «Και εγώ αυτό κάνω» λεει ο Εκο για τους δικούς του ήρωες του και προσθέτει ότι «οι νικητές είναι βλάκες, γιατί συνήθως κερδίζουν κατά τύχη».

Αυτοί οι άνθρωποι ξεκινούν να προσεγγίσουν αυτό που αποκαλύπτεται μπροστά τους με μια υγιή υποψία που στην πορεία φτάνει να γίνεται παράνοια. Συνωμοσίες υπάρχουν και είναι αυτές που είναι επιτυχημένες και αποκαλύπτονται, όπως αυτή για τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα λέει ο Εκο. Οι μεγάλες όμως, που είναι αδύνατον να αποδείξεις ότι υπάρχουν, κυκλοφορούν στην κοινή γνώμη σαν ένα ρεύμα και τρέφουν πολλούς αφελείς, προσθέτει.

«Σαν φιλόσοφος ενδιαφέρομαι για την αλήθεια, αλλά επειδή είναι δύσκολο να αποφασίσω τι είναι αλήθεια, έχω αποφασίσει να φτάσω σε αυτήν αναλύοντας τα ψεύδη»

Στο «Φύλλο μηδέν» υπάρχει και πάλι μια τεράστια συνωμοσία, που θέλει τον Μουσουλίνι να ζει στην Αργεντινή και από εκεί πιθανόν να κατευθύνει ενέργειες όπως η απαγωγή και δολοφονία του πρωθυπουργού Αλντο Μόρο. Στο βιβλίο γίνονται αναφορές και στη Gladio, ένα μυστικό δίκτυο σε πολλές χώρες του ΝΑΤΟ για την αντίσταση έναντι σε μια υποτιθέμενη ρωσική εισβολή. Στη Gladio είχαν ρόλο και κάποιοι πρώην φασίστες, είπε.

Πώς σχετίζονται αυτά τα πραγματικά γεγονότα με τα βιβλία του; Ο Εκο εξηγεί ότι πάντα του άρεσε να αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα και καταστάσεις που μοιάζουν να τα έχει επινοήσει ο ίδιος και βρίσκει την πραγματικότητα συναρπαστική «γιατί είναι περισσότερο επινοητική από την μυθοπλασία».

«Σαν φιλόσοφος», επισήμανε, «ενδιαφέρομαι για την αλήθεια, αλλά επειδή είναι δύσκολο να αποφασίσω τι είναι αλήθεια, έχω αποφασίσει να φτάσω σε αυτήν αναλύοντας τα ψεύδη» λέει για την μέθοδό του ενώ υποστηρίζει ότι τα ψεύδη έχουν καθοριστικό ρόλο για την διαμόρφωση της κοινής γνώμης. «Γύρω στο 50% της κοινής γνώμης διαμορφώνεται από τα ψεύδη», υποστηρίζει.

Στη συζήτηση ο Εκο δήλωσε άγνοια για το «τι περιμένει ο αναγνώστης» από τα βιβλία του. Σπεύδει να δώσει σαν παράδειγμα συγγραφέα ο οποίος γράφει αυτό που περιμένει ο αναγνώστης, την Μπάρμπαρα Καρτλαντ, η οποία είχε στο ενεργητικό της εκατοντάδες αισθηματικά και τόσο σχηματικά μυθιστορήματα. Για τον Εκο, ωστόσο, το ζήτημα είναι περισσότεροι οι συγγραφείς να «φτιάξουν» τους δικούς τους αναγνώστες και, μάλιστα, να τους φτιάξουν για κάθε ιστορία, όχι να τους δίνουν αυτό που περιμένουν να διαβάσουν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News