Η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να τιμήσει τον αρμενικής καταγωγής αντιστασιακό Μισάκ Μανουσιάν, τοποθετώντας τον στο Πάνθεον των γάλλων ηρώων, ήταν ιστορική. Ογδόντα χρόνια μετά την εκτέλεση του Μανουσιάν, μαζί με άλλους 22 αντιστασιακούς, από τους Ναζί, ο Μακρόν στο πρόσωπό του αναγνωρίζει –έστω και καθυστερημένα– τους ξένους και τους κομμουνιστές που πολέμησαν τους γερμανούς κατακτητές.

Η τελετή, όμως, η οποία πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης στο Παρίσι, πυροδότησε διένεξη μεταξύ του Μακρόν και του ακροδεξιού κόμματος Εθνική Συσπείρωση, με επίκεντρο τους δεσμούς του κόμματος των Λεπέν (του διαβόητου Ζαν Μαρί, αλλά και της διαδόχου του, σημερινής διεκδικήτριας της προεδρίας, Μαρίν) με όσους συνεργάστηκαν με τη χιτλερική Γερμανία.

Η Μαρίν Λεπέν όμως ήταν παρούσα στο Πάνθεον, αψηφώντας την έκκληση του προέδρου Μακρόν να μείνει μακριά από την τελετή «στο πνεύμα της ευπρέπειας και του σεβασμού της Iστορίας». Ο Μακρόν αναφερόταν φυσικά στους πρώην συνεργάτες και συμπαθούντες των Ναζί που το 1972 βοήθησαν τον Ζαν-Μαρί Λεπέν, πατέρα της Μαρίν, να ιδρύσει το κόμμα, το οποίο ονομαζόταν Εθνικό Μέτωπο μέχρι το 2018.

Οι μνήμες της Κατοχής του 1940-44 έριξαν βαριά σκιά πάνω από το Πάνθεον καθώς ο Μακρόν αναγνώριζε τον Μανουσιάν και τα ξένα μέλη της Αντίστασης –συμπεριλαμβανομένων Πολωνών, Ούγγρων, Ιταλών, Ισπανών και Ρουμάνων μαχητών– που συμμετείχαν στις πράξεις δολιοφθοράς και δολοφονίες Ναζί.

Τα λείψανα του Μανουσιάν και της συζύγου του Μελινέ, επίσης μέλους της Αντίστασης, η οποία πέθανε το 1989, μεταφέρθηκαν στην οδό Σουφλό από στρατιώτες της Λεγεώνας των Ξένων ύστερα από τελετές στο Μοντ Βαλεριέν, το φρούριο στα δυτικά προάστια όπου ο Μανουσιάν και οι σύντροφοί του εκτελέστηκαν από τους Ναζί. Μετά την ανάγνωση σημειώσεων του Μανουσιάν και παραστάσεις από παιδικές χορωδίες και χορευτές, η πομπή κατευθύνθηκε στο Πάνθεον, όπως  περιέγραψαν οι Τimes.

Ο Μανουσιάν, ο οποίος έφτασε στη Γαλλία σε ηλικία 19 ετών και ήταν 37 ετών όταν συνελήφθη από τη γαλλική αστυνομία, ενσάρκωσε τις «καθολικές αξίες» της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφότητας, είπε ο Μακρόν. «Το αίμα που χύθηκε για τη Γαλλία είχε ίδιο χρώμα σε όλους».

Ενώ ο πρόεδρος Ντε Γκολ είχε βάλει τον Ζαν Μουλέν, τον ηγέτη της εθνικής Αντίστασης, στο Πάνθεον το 1964, ο πρόεδρος Ολάντ είχε αρνηθεί το 2014 τα αιτήματα των ακτιβιστών να αναγνωριστούν και ο Μανουσιάν με την ομάδα του.

Το «Affiche Rouge», η προπαγανδιστική «κόκκινη αφίσα» που δημιουργήθηκε από την προδοτική κυβέρνηση του Βισί στη Γαλλία για να δαιμονοποιήσει την ομάδα του Μανουσιάν ως εγκληματική συμμορία, παρουσιάστηκε επίσης στην τελετή στο Πάνθεον.

Ο Ντενίς Πεσανσκί, ιστορικός που πρωτοστάτησε στις προσπάθειες για την αναγνώριση του Μανουσιάν, είπε ότι η εκστρατεία των Ναζί και των συνεργατών τους «στόχευε να τους παρουσιάσει ως δολοφόνους, αλλά τελικά τους έκανε ήρωες». Ο Μανουσιάν, τον οποίο επέλεξε ο Μακρόν για να συμβολίσει όλη την ξένη Αντίσταση, ήταν ποιητής και είχε μάθει γαλλικά σε ορφανοτροφείο στο Λίβανο.

Σε ένα γράμμα που έγραψε στη σύζυγό του, λίγες ώρες πριν από την εκτέλεσή του, στις 21 Φεβρουαρίου 1944, έγραψε: «Κοιτώντας τον ήλιο και την όμορφη φύση που έχω αγαπήσει τόσο πολύ,  αποχαιρετώ τη ζωή και όλους εσάς». Και πρόσθεσε: «Είμαι βέβαιος ότι ο γαλλικός λαός και όλοι οι αγωνιστές για την ελευθερία θα τιμήσουν τη μνήμη μας. Τη στιγμή του θανάτου μου, δηλώνω ότι δεν τρέφω μίσος εναντίον του γερμανικού λαού».

Πριν από την τελετή, ο Μακρόν είπε ότι η τοποθέτηση του Μανουσιάν στο Πάνθεον είναι «ένας τρόπος να διασφαλιστεί η αναγνώριση όλων των μορφών αντίστασης, συμπεριλαμβανομένων μερικών που έχουν ξεχαστεί εδώ και πολύ καιρό». Με την αναγνώριση του Μανουσιάν είναι η τέταρτη φορά που ο Μακρόν ασκεί το προεδρικό του προνόμιο να τοποθετήσει κάποιον στο Πάνθεον. Τις προηγούμενες τρεις απένειμε θέσεις στον συγγραφέα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου Μορίς Ζενεβουά, τη φεμινίστρια και πολιτικό Σιμόν Βέιλ, και την αμερικανικής καταγωγής μαύρη τραγουδίστρια και πράκτορα της Αντίστασης που έγινε γαλλίδα πολίτης πριν από τον πόλεμο Ζοζεφίν Μπέικερ.

Η επιλογή του Μανουσιάν προκάλεσε επιθέσεις από την αριστερή αντιπολίτευση, η οποία ισχυρίζεται ότι ο Μακρόν προσπαθεί να κερδίσει την εύνοια των αριστερών μετά την υιοθέτηση σκληρών νέων μέτρων για τη μετανάστευση.

Η έκκληση του γάλλου προέδρου προς την Λεπέν να μείνει μακριά από την τελετή προκάλεσε επιφυλάξεις στο δικό του στρατόπεδο. Η Λεπέν έχει τερματίσει δύο φορές δεύτερη έναντι του Μακρόν στις προεδρικές εκλογές και το κόμμα της προβλέπεται να σαρώσει στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο.

Η Λεπέν είπε ότι η στάση του Μακρόν, που εκφράστηκε σε συνέντευξη στην εφημερίδα L’Humanité, του Κομμουνιστικού Κόμματος, ήταν εξωφρενική. Ο Τζορντάν Μπαρντελά, ο πρόεδρος του κόμματος, είπε ότι ο Μακρόν «χρησιμοποιεί στιγμές που θα πρέπει να φέρουν εθνική ενότητα για να πυροδοτήσει μάχες και να βάλει τους Γάλλους τον έναν εναντίον του άλλου».

Η εφημερίδα Le Monde έγραψε ότι ο Μακρόν είχε δίκιο που προσπάθησε να κρατήσει τη Λεπέν μακριά από την τελετή. «Το κόμμα της είναι ο κληρονόμος των Γάλλων που κυνήγησαν και πρόδωσαν την Αντίσταση, που συνέδεσαν τις λέξεις “ξένος”, “Εβραίοι” και “έγκλημα”. Η ευπρέπεια και ο σεβασμός θα έπρεπε τους κρατήσουν μακριά από την τελετή».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News