Με συγκίνηση τα media όλου του κόσμου αποχαιρέτησαν τον άνθρωπο που την άνοιξη του 1986, όπως και άλλοι συνάδελφοί του, είχε πετάξει ως εθελοντής με το ελικόπτερό του πάνω από τον φλεγόμενο αντιδραστήρα του Τσερνόμπιλ και είχε ρίξει τα κατάλληλα υλικά ώστε να σβήσει η πυρκαγιά και να σταματήσει η έκλυση της ραδιενέργειας. Ο Νικολάι Αντόσκιν, ο ηρωικός σοβιετικός-ρώσος αεροπόρος που γλίτωσε τότε από τη ραδιενέργεια, πέθανε στις 17 Ιανουαρίου από τον κορονοϊό.

Εκείνες οι πτήσεις που ακολούθησαν την έκρηξη του αντιδραστήρα στο Τσερνόμπιλ, στις 26 Απριλίου του 1986, ήταν εθελοντικές. Οσοι πέταξαν πάνω από το σημείο είχαν απόλυτη επίγνωση ότι η σωματοψυχική κατάστασή τους δεν θα είναι ποτέ πια η ίδια –όπως και δεν ήταν, για τους επιζήσαντες-, ότι η ραδιενέργεια αργά ή γρήγορα θα τους σκοτώσει. Μάλιστα στο χρονικό διάστημα που έχει περάσει από τότε πολλοί πιλότοι πέθαναν, ορισμένοι δε και επιτόπου, σε δυστυχήματα πάνω από τον λάκκο του αντιδραστήρα.

Ως αξιωματικός της σοβιετικής αεροπορίας διαλεγμένος από το Κρεμλίνο και με διαταγή για «εκκαθάριση» της περιοχής του πυρηνικού ατυχήματος, ο Αντόσκιν ευνοήθηκε από την τύχη: σε αυτόν ανήκε η τιμή να απευθυνθεί στους πιλότους των ελικοπτέρων, στους πυροσβέστες και στους στρατιώτες λίγο πριν από την ανάληψη της δράσης. Τους μίλησε με τα παρακάτω λόγια, που πλέον έχουν περάσει στην Ιστορία: «Ανδρες, πρέπει να απαλλαγούμε από τις τεράστιες συνέπειες αυτής της καταστροφής. Ολοι σας είστε εθελοντές, αλλά αν κάποιος τώρα, την τελευταία ώρα, δεν επιθυμεί να συνεχίσει, τον παρακαλώ να εγκαταλείψει την ομάδα. Εχετε ένα λεπτό για να αποφασίσετε. Κανείς δεν θα σας κατηγορήσει, διότι πρόκειται για τη ζωή σας».

Ο Αντόσκιν δεν ζήτησε από τους υπολοίπους να κάνουν κάτι που ο ίδιος δεν θα τολμούσε να κάνει ποτέ. Αυτός πρώτος έδωσε το καλό παράδειγμα, το παράδειγμα του στρατιωτικού ηγέτη, αν και αργότερα δήλωσε ότι τότε ήταν κατατρομοκρατημένος – και φυσιολογικότατα. Τις επόμενες εβδομάδες 28 από τους άνδρες του πλήρωσαν με τη ζωή τους τη γενναία απόφασή τους να μείνουν στο πλευρό του και να παλέψουν με το θηρίο της ραδιενέργειας. Η επιχείρηση υπερπτήσεων ακριβώς στο σημείο του αντιδραστήρα περιελάμβανε 4.000 αποστολές για ρίψεις σάκων με βόριο, άμμο και άργιλο. Και όλα αυτά καθώς το ραδιενεργό νέφος είχε φθάσει μέχρι τη Σκανδιναβία, ενώ και οι νεφώσεις και οι βροχές είχαν φέρει το καίσιο μέχρι τα Βαλκάνια (και στην Ελλάδα, φυσικά).

Πάνω από το πιο καυτό καζάνι της Κόλασης η δουλειά των πληρωμάτων των ελικοπτέρων, εκτός από ηρωισμό, απαιτούσε και ικανότητες: έπρεπε οι πιλότοι να συγκρατούν τα σκάφη τους, αυτά να αιωρούνται πάνω από τον αντιδραστήρα για λίγα δευτερόλεπτα, σε καθ’ ύψος απόσταση 200 μέτρων από τον πυρήνα του, εκεί όπου η θερμοκρασία υπερέβαινε τους 180 βαθμούς Κελσίου, έπρεπε και οι φαντάροι να δένονται με λουριά και να σκύβουν στο κενό από τη μεσαία πόρτα ώστε να ρίχνουν κάθε φορά έξι σάκους με υλικά, βάρους 100 κιλών έκαστος – αληθινό έπος! Εγιναν όλα αυτά, όπως και ένα τρομερό δυστύχημα επιτόπου, όταν ένα από τα ελικόπτερα συνετρίβη σε κάποιον γερανό πάνω από τον αντιδραστήρα. Το πλήρωμά του σκοτώθηκε αμέσως.

Στο Τσερνόμπιλ απελευθερώθηκε ακτινοβολία χίλιες φορές πιο ισχυρή από τη θανατηφόρα δόση της ραδιενέργειας! Αμέσως είχε γίνει κατανοητό ότι πολλοί δεν θα κατάφερναν να επιβιώσουν. Και οι πιλότοι βέβαια μαζί με αυτούς, αφού καθημερινώς εξετίθεντο στον μολυσμένο καπνό και στην ακτινοβολία. Η αποτελεσματικότητα των συνεργείων τής από αέρος «εκκαθάρισης» ήταν πάντως εξαιρετική: μέχρι τις 5 Μαΐου «τα επίπεδα ακτινοβολίας μειώθηκαν χίλιες φορές» έχει πει ο ίδιος ο Αντόσκιν. «Αυτό το γεγονός μάς επέτρεψε να εισχωρήσουμε στον πυρηνικό σταθμό και να αρχίσουμε την απενεργοποίηση των εγκαταστάσεων. Τότε ανέλαβαν δράση οι φαντάροι. Οι απλοί πεζικάριοι ήταν οι μεγάλοι ήρωες»…

Επειτα από το Τσερνόμπιλ, ορισμένα από τα ελικόπτερα που έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις κατάσβεσης της πυρκαγιάς και περιορισμού της ραδιενέργειας βρέθηκαν τόσο ραδιενεργά που έπρεπε να ταφούν, όπως και έγινε. Ο Αντόσκιν διατάχθηκε να εγκαταλείψει την περιοχή στις 6 Μαΐου και για τη δική του ασφάλεια, αφού είχε χάσει ήδη έντεκα κιλά. Επαινέθηκε από τις σοβιετικές αρχές για το σθένος του και για το γεγονός ότι κατάφερε να σώσει τις ζωές χιλιάδων πολιτών. Μάλιστα ανακηρύχθηκε «Ηρωας της Σοβιετικής Ενωσης» – ένα μετάλλιο που έφερε με καμάρι στο στήθος του. Παρέμεινε δύο χρόνια στο στρατιωτικό νοσοκομείο, προτού επιστρέψει στη θέση του και υπηρετήσει για άλλα είκοσι χρόνια. Υπέφερε κατά διαστήματα ο άνθρωπος και ήταν αναγκασμένος να λαμβάνει οκτώ χάπια τρεις φορές την ημέρα. Γενικώς από την υπόθεση του Τσερνόμπιλ επηρεάστηκε μακροπρόθεσμα η υγεία 600.000 Σοβιετικών, δηλαδή Ουκρανών και Ρώσων.

Ο Νικολάι Αντόσκιν είχε γεννηθεί το 1942 σε αγροτική οικογένεια, ο πατέρας του είχε πολεμήσει στον Β’ΠΠ και ο ίδιος από μικρός ήθελε να γίνει πιλότος. Το όνειρό του έγινε πραγματικότητα το 1961. Διέπρεψε στην καριέρα του, και το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ τον βρήκε διοικητή στην Πολεμική Αεροπορία της περιφερείας του Κιέβου. Ως πολίτης είχε πλούσια ενδιαφέροντα, καλλιτεχνικά ιδίως, ήταν παντρεμένος με την οικονομολόγο και νομικό Τατιάνα Σεργκίεβνα και πατέρας ενός τέκνου που είναι σήμερα ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών. Πολιτικά, στήριξε τον Πούτιν. Το σχολείο στη γενέτειρά του, που είναι ένα μικρό χωριό, έχει λάβει το όνομά του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News