Βρισκόταν στο βήμα ενός επιχειρηματικού συνεδρίου στην Καλιφόρνια, όταν του ζητήθηκε να τοποθετηθεί σχετικά με τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους θανάτους χιλιάδων μεταναστών στα γήπεδα και τις υποδομές που κατασκευάζονται στο Κατάρ εν όψει του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου που -στα τέλη του 2022- θα φιλοξενηθεί στον αραβικό κόσμο και σε μουσουλμανική χώρα. Μάλλον, την περίμενε αυτή την ερώτηση ο Τζιάνι Ινφαντίνο, στο έδαφος της χώρας (ΗΠΑ) που ήταν φαβορί για την ανάληψη της διοργάνωσης προτού το Εμιράτο ανατρέψει όλες τις προβλέψεις. Η απάντησή του, όμως, ήταν εντελώς απρόσμενη.

«Οι γονείς μου μετανάστευσαν από την Ιταλία στην Ελβετία. Οταν δίνεις δουλειά σε κάποιον, ακόμη και σε σκληρές συνθήκες, του προσφέρεις, παράλληλα, αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια», τόνισε ο πρόεδρος της FIFA, φέρνοντας στη μνήμη εκείνο το «Arbeit macht frei» («Η εργασία απελευθερώνει») που έγραφαν οι Ναζί έξω από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Για τους 6.500 θανάτους που έχουν καταγγελθεί, ισχυρίστηκε ότι «θα μπορούσαν να έχουν πεθάνει 6.000 άνθρωποι και σε άλλες δουλειές – η FIFA δεν είναι αστυνομία του Κόσμου, ή υπεύθυνη για ό,τι συμβαίνει σε αυτόν».

Ο κυνισμός του 52χρονου ιταλοελβετού παράγοντα προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, ιδίως στα social media, μόλις λίγες μέρες μετά τις «σοκαριστικές» αποκαλύψεις του πατέρα και του θείου ενός 28χρονου εργάτη από το Νεπάλ, του Σαντζίμπ Ράγια, που έχασε τη ζωή του στα εργοτάξια του Κατάρ από καρδιακή ανεπάρκεια: «Δούλεψε μέχρι θανάτου για ένα ριάλ (0,26 ευρώ) την ώρα. Εργαζόταν στις κατασκευές δρόμων, 12 ώρες την ημέρα, στους 40 βαθμούς Κελσίου. Πριν φύγει (από το Νεπάλ) ήμασταν φτωχοί, τώρα έχουμε καταστραφεί. Είναι νεκρός. Θα μας δώσει κάποια αποζημίωση η FIFA; Δεν νομίζω. Εχουν αίμα στα χέρια τους».

Εκείνο το χιονισμένο -στη Ζυρίχη- απόγευμα του Δεκεμβρίου του 2010, που ανακοινώθηκε η ανάθεση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022 στο Κατάρ, η FIFA δεν μπορούσε να φανταστεί σε ποια κόλαση έστελνε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, κυρίως από την Ινδία, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, τη Σρι Λάνκα, τις Φιλιππίνες και την Κένυα. Γνώριζε, όμως, ή όφειλε να γνωρίζει, ότι το Εμιράτο ήταν ένα απέραντο θέατρο παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: των γυναικών, της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, της ελεύθερης έκφρασης, κ.λπ. Και αποφάσισε ότι οι ζωές των λίγων και «ασήμαντων» δεν έπρεπε να εμποδίσουν τα μεγαλεπήβολα σχέδιά της για ένα «φαραωνικό» Παγκόσμιο Κύπελλο, που θα ανοίξει ακόμη περισσότερο την όρεξη των Κροίσων της περιοχής για επενδύσεις στο ποδόσφαιρο.

Είχε και αργότερα τις ευκαιρίες της να… σώσει την ψυχή της. Οι αποκαλύψεις για τα εργοτάξια – κολαστήρια στο Κατάρ είχαν αρχίσει, ήδη, από το 2015. Επικαλούμενος στοιχεία παγκόσμιων οργανισμών και ΜΚΟ, ο Guardian έγραφε τότε ότι οι νεκροί εργάτες είχαν ξεπεράσει τους 1.200. Αλλά η FIFA, που θα μπορούσε να παρέμβει, απειλώντας τους Καταριανούς με ανάκληση της ανάθεσης του Μουντιάλ, ούτε που ενδιαφέρθηκε να διερευνήσει, πώς γίνεται να πεθαίνουν 12 νέοι άνθρωποι την εβδομάδα, κατά μέσον όρο.

Ακόμη και όταν οι καταγγελίες έγιναν «χιονοστιβάδα», και τα θύματα ξεπέρασαν τα 6.500, η παγκόσμια συνομοσπονδία ποδοσφαίρου συνέχισε το… κρυφτούλι της. Τον περασμένο Ιανουάριο ο Ινφαντίνο εκθείαζε τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις που συντελούνται στη χώρα, οι οποίες «ωφέλησαν δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους σε ολόκληρο το Κατάρ». Και απέφυγε, για ακόμη μια φορά, να διαψεύσει το αφήγημα της Οργανωτικής Επιτροπής, η οποία τον Δεκέμβριο του 2021, σε συνέντευξη Τύπου προς τα ξένα Μέσα, ισχυρίστηκε ότι στα έργα για το Παγκόσμιο Κύπελλο έχουν χάσει τη ζωή τους μόλις τρεις εργάτες.

Πριν από, περίπου, τέσσερις μήνες ο κυβερνήτης του ποδοσφαίρου είχε προκαλέσει, και πάλι, έντονες αντιδράσεις με μια (τουλάχιστον) ατυχέστατη τοποθέτησή του σε συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς προσπαθούσε να πείσει για την αναγκαιότητα ενός Μουντιάλ κάθε δυο χρόνια (αντί για τέσσερα). Είχε πει, μεταξύ άλλων: «Κατανοώ ότι στην Ευρώπη το Παγκόσμιο Κύπελλο λαμβάνει χώρα… δύο φορές την εβδομάδα, επειδή οι καλύτεροι παίκτες αγωνίζονται εκεί. Αλλά σε ό,τι αφορά τον υπόλοιπο κόσμο, που δεν βλέπει τους καλύτερους παίκτες, που δεν συμμετέχει στις καλύτερες διοργανώσεις, πρέπει να σκεφτούμε ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι απλώς, ένα άθλημα. Δίνει ευκαιρίες σε ομάδες και χώρες, ελπίδα και χαρά. Πρέπει να συμπεριλάβουμε ολόκληρο τον Κόσμο. Να δώσουμε ελπίδα στους Αφρικανούς, για παράδειγμα, ώστε να μη χρειάζεται να διασχίσουν τη Μεσόγειο για μια καλύτερη ζωή…». Αδιανόητο! Ακόμη και ένα «γκόλντεν μπόι» των 2,9 εκατ. ευρώ το χρόνο (τόσες ήταν οι αποδοχές του το 2021) δεν μπορεί να πιστεύει, πραγματικά, ότι υπάρχουν άνθρωποι που, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους, μεταναστεύουν στην Ευρώπη για να βλέπουν μπάλα υψηλού επιπέδου.

Βεβαίως, δεν ευθύνεται μόνον ο Ινφαντίνο για τη χαλαρή κοινωνική συνείδηση του ποδοσφαίρου. Ούτε μόνον η FIFA. Ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, για παράδειγμα, αποδέχτηκε -σύμφωνα με τη Sun- το ρόλο του «πρεσβευτή» του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Κατάρ, έναντι 150 εκατομμυρίων λιρών. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τον πρώην αρχηγό της εθνικής Αγγλίας να μιλήσει ανοιχτά για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Εμιράτο, αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα το πράξει.

Φταίμε κι εμείς, έστω λιγότερο απ’ όλους. Λίγοι από κοντά και πολλοί από τις τηλεοράσεις μας, θα απολαύσουμε το Παγκόσμιο Κύπελλο όπως τα προηγούμενα, θα ενθουσιαστούμε από την πρωτοφανή εμπειρία που θα μας προσφέρει, θα φωνάξουμε, θα χειροκροτήσουμε, θα ξεχάσουμε. Δεν θα υπάρχει τίποτα, για να μας θυμίζει τις… αμαρτίες των διοργανωτών. Σύμφωνα με την Daily Mail, το Κατάρ έχει ειδοποιήσει τους μετανάστες – εργαζόμενους να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα μέχρι τον Αύγουστο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News