«Δεν αλλάζουν όλα όσα αναγνωρίζουμε, για να αλλάξει κάτι όμως, πρέπει να το αναγνωρίσουμε». Με αυτά τα λόγια του συγγραφέα Τζέιμς Μπόλντουιν, η διευθύντρια του Guardian, Κάθριν Βάινερ, κλείνει το ιστορικό άρθρο της με το οποίο αναγνωρίζει την ευθύνη των ιδρυτών του στο εμπόριο σκλάβων και δεσμεύεται ότι το έγκριτο βρετανικό Μέσο θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να επανορθώσει.

Η σημερινή διοίκηση και η ιδιοκτησία του Guardian, το Scott Trust, θα μπορούσε να κάνει τα στραβά μάτια. Ή, έστω, να κλείσει το θέμα ησύχως. Επέλεξε τον άλλον δρόμο όμως, τον πιο δύσκολο. Με το μακροσκελές άρθρο της, η Βάινερ εξηγεί πώς ήλθαν στην επιφάνεια οι αποκαλύψεις για το σκοτεινό παρελθόν της εφημερίδας, η οποία γεννήθηκε στο Μάντσεστερ το 1821.

Ο ιδρυτής του Manchester Guardian (όπως ήταν τότε ο τίτλος της εφημερίδας), ο δημοσιογράφος Τζον Εντουαρντ Τέιλορ και οι εννέα από τους 11 ανθρώπους που τον υποστήριξαν οικονομικά είχαν άμεσους δεσμούς με το εμπόριο σκλάβων, καθώς αντλούσαν τους πόρους τους από την κλωστοϋφαντουργία και το εμπόριο βάμβακος.

Ιστορικοί και ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Νότιγχαμ και του Χαλ ανακάλυψαν λογιστικά βιβλία που αποδεικνύουν ότι τουλάχιστον 215.000 λίρες από τη χρηματοδότηση της εφημερίδας προήλθαν από δραστηριότητες συνδεδεμένες με το εμπόριο σκλάβων.

Ενας από τους χρηματοδότες του Τέιλορ διατηρούσε φυτεία ζάχαρης στην Τζαμάικα και ήταν ο ίδιος ιδιοκτήτης σκλάβων.

Η εφημερίδα όχι απλώς δημοσίευσε τα ευρήματα, σε ένα άρθρο με τίτλο «Η έκθεση για την κληρονομιά της σκλαβιάς του Scott Trust», αλλά αποφάσισε να επανορθώσει, ανακοινώνοντας ένα δεκαετές πρόγραμμα κόστους 10 εκατομμυρίων λιρών, με το οποίο θα βοηθηθούν οι κοινότητες των απογόνων των σκλάβων.

«Τι σημαίνει να είσαι ένας προοδευτικός οργανισμός που γεννήθηκε με τα κέρδη της ανθρώπινης υποδούλωσης;», αναρωτιέται το Scott Trust σε ανακοίνωσή του και η Βάινερ επαναλαμβάνει την ίδια υπαρξιακή αγωνία του Μέσου της με άλλα λόγια.

«Πώς είναι δυνατόν αυτοί οι άνθρωποι (σ.σ. οι ιδρυτές της εφημερίδας) να ήταν εναντίον της σκλαβιάς και ταυτόχρονα να χρηματοδοτούνταν από αυτήν; Πώς είναι δυνατόν το θέμα να μην έχει θιχτεί έως τώρα σε μια αντιαποικιοκρατική εφημερίδα; Και, για όλους εμάς στον Guardian, το μεγαλύτερο ερώτημα είναι το σήμερα: Τι κάνουμε τώρα που έχουμε αυτή τη γνώση; Πώς θα πρέπει αυτές οι πληροφορίες να μας αλλάξουν ως οργανισμό;», γράφει.

«Είναι δύσκολο να μην καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι τα συμφέροντα αυτά δεν επηρέασαν και την εκδοτική πολιτική της εφημερίδας», γράφει η Βάινερ και δίνει το παράδειγμα ενός άρθρου του 1833, στο οποίο η εφημερίδα υποστήριζε τη χορήγηση τεράστιων αποζημιώσεων στους ιδιοκτήτες σκλάβων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των τελευταίων.

Το Ταμείο Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης θα υποστηρίξει κατά την επόμενη δεκαετία έργα στην Τζαμάικα και τις νοτιοανατολικές ακτές των ΗΠΑ, όπου ζουν πολλοί απόγονοι σκλάβων, έπειτα από διαβούλευση με ειδικούς και κοινοτικές ομάδες. Το Scott Trust θα διορίσει έναν διευθυντή προγράμματος και θα δημιουργήσει μια συμβουλευτική επιτροπή για να καθοδηγήσει τις δράσεις.

Το υπόλοιπο του προγράμματος καλύπτει τέσσερις τομείς: ευαισθητοποίηση σχετικά με τη δουλεία και τις συνέπειές της μέσω συνεργασιών στο Μάντσεστερ και παγκοσμίως, τo άνοιγμα των ΜΜΕ στη διαφορετικότητα, περαιτέρω ακαδημαϊκή έρευνα και αύξηση του εύρους των αναφορών του Guardian.

Ο Guardian ήδη ανακοίνωσε ότι θα επεκτείνει τις αναφορές του στις κοινότητες μαύρων στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Καραϊβική, τη Νότια Αμερική και την Αφρική, με σχέδια να δημιουργήσει 12 νέους δημοσιογραφικούς ρόλους και να λανσάρει νέες δημοσιογραφικές φόρμες για την καλύτερη ενημέρωση του μαύρου κοινού.

Το Scott Trust θα χρηματοδοτήσει επίσης ένα νέο παγκόσμιο πρόγραμμα υποτροφιών για μαύρους δημοσιογράφους και θα επεκτείνει το πρόγραμμα υποτροφιών εκπαίδευσης του Guardian Foundation.

Η υποτροφία Scott Trust χρηματοδοτεί επί του παρόντος τρία προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών και τρεις θέσεις κατάρτισης επί πληρωμή κάθε χρόνο για επίδοξους δημοσιογράφους στο Ηνωμένο Βασίλειο από υποεκπροσωπούμενες κοινότητες. Το πρόγραμμα θα επεκταθεί για να αυξήσει τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων σε υποψήφιους μαύρους δημοσιογράφους στο Ηνωμένο Βασίλειο και θα επεκταθεί στα γραφεία του Guardian στις ΗΠΑ και την Αυστραλία.

«Ελπίζουμε ότι όλα αυτά θα αποτελέσουν έμπνευση και για άλλους οργανισμούς να κάνουν το ίδιο», γράφει η Βέινερ.

«Είμαστε αντιμέτωποι με μια πραγματικότητα και απολογούμεθα για αυτήν. Ο ιδρυτής μας και εκείνοι που τον χρηματοδότησαν άντλησαν τους πόρους τους από μια πρακτική που ήταν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Καθώς μπαίνουμε στον τρίτο αιώνα της ζωής μας ως εφημερίδα, αυτή η τραγική ιστορία πρέπει να ενδυναμώσει την αποφασιστικότητά μας να χρησιμοποιήσουμε τη δημοσιογραφία για να αποκαλύψουμε τον ρατσισμό, την αδικία και την ανισότητα και να φέρουμε όσους τα προκαλούν προ των ευθυνών τους», καταλήγει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News