Ο Τεντ Κρουζ, νεόκοπος γερουσιαστής από το Τέξας, με φιλοδοξίες που φτάνουν ως τον Λευκό Οίκο, μήνες τώρα δείχνει πόσο ψηλά θέλει να φτάσει εξαπολύοντας λεκτικά πυροτεχνήματα. Ισως όμως χρειαζόταν η νίκη στις προκριματικές εκλογές της Αϊόβα για να γίνει περισσότερος ορατός στην κοινή γνώμη πέρα από τις ΗΠΑ και να αρχίσουν οι απορίες: «Θα μπορούσε να φτάσει στο Οβάλ Γραφείο»;

Πιο σκληρός σε κάποια θέματα από τον Ντόναλντ Τραμπ, που παίζει σε ένα διαφορετικό εντελώς δικό του επίπεδο, με την ίδια ίσως κλασικά αμερικάνικη τακτική του φιλικού, «λαϊκού» τύπου που είναι κοντά στους ψηφοφόρους και είναι το παιδί τους. Αλλά και πιο πολιτικός από τον Τραμπ, εκεί όπου ένας υποψήφιος για το χρίσμα πρέπει να δώσει ουσιαστικές απαντήσεις. Εντάξει, όχι σε όλα τα θέματα.

Τα πρώτα λόγια που είπε μετά την νίκη του στην Αϊόβα, μαζί με τα κλασικά λαϊκίστικα («ο λαός της Αιόβα μίλησε»), ήταν κάτι σαν δοξασμένο το όνομα του Θεού. Ενα σαρκαστικό tweet έλεγε ότι στα… ρεπουμπλικανέζικα σημαίνει ότι και το «Αλλάχου ακμπάρ», «Ο Αλλάχ είναι μεγάλος».

I just heard Ted Cruz's first words on his Iowa caucus win: "To God goes the glory."
That's Republican for "Allahu Akbar!"

— Hend Amry (@LibyaLiberty) February 2, 2016

Εξ όνυχος τον λέοντα, θα σκεφτόταν κανένας, ίσως αυτή η ατάκα του υποψήφιου φτάνει για να τον χαρακτηρίσουμε. Να σταθούμε όμως μισό βήμα πίσω· είναι πράγματι τόσο σκληρός ο Κρουζ;

Ο άνθρωπος που ενοχλούσε τους πάντες

Με πατέρα Κουβανό εμιγκρέ και μητέρα Αμερικανίδα, αλλά γεννημένος στον Καναδά, ο Κρουζ λέει στην αυτοβιογραφία του ότι από τα εφηβικά του χρόνια άρχισε να διαμορφώνει άποψη με το βλέμμα στην συντηρητική πτέρυγα της πολιτικής ζωής. Η πορεία που επέλεξε ήταν συγκρουσιακή φτάνοντας σήμερα να προβάλλεται σαν τον υποψήφιου που δεν έχει σχέση με το κομματικό κατεστημένο.

Μετά το Πανεπιστήμιο μπήκε για τα καλά στην πολιτική με μικρές επιτελικές θέσεις, αλλά πολύ μεγάλες φιλοδοξίες. Παραδέχεται και ο ίδιος στο βιβλίο του, ότι ήταν τύπος που πολλές φορές το παράκανε και υπερέβαινε τις αρμοδιότητες που είχε: «έτσι έκαψα πολλές γέφυρες».

Είναι όμως μεθοδικός και επίμονος. Η πρώτη προσπάθεια για ένα αξίωμα, αυτό του γενικού εισαγγελέα στο Τέξας το 2009, δεν πέτυχε, αλλά το 2012, πιο βέβαιος, κατάφερε και κέρδισε τη γερουσιαστική έδρα το 2012 από τον Ντιούχαρστ. Με τη βοήθεια και του Tea Party, του κινήματος των πιο σκληρών Ρεπουμπλικάνων, το οποίο είχε στο μεταξύ προσεγγίσει, το είδε σαν μια μάχη με το κατεστημένο της παράταξης.

Ορμητικός από την πρώτη ημέρα στο Καπιτώλιο, ο γερουσιαστής Κρουζ έκανε μόνο εχθρούς

Οπως γράφει στο Vox o Αντριου Πρόκοπ, οι νέοι γερουσιαστές στην Ουάσινγκτον ακολουθούν μια χρυσή συμβουλή: σεμνή συμπεριφορά, σεβασμός στα μεγάλα κεφάλια του κόμματος και (πολιτικές) φιλίες μαζί τους. Το έκαναν ο Ομπάμα και η Χίλαρι, όχι όμως ο Κρουζ, που παρέμεινε εριστικός, φωνακλάς με την πολιτική έννοια, και όσο αντι-Ομπαμικός μπορούσε. Για αυτό συγκέντρωσε με το καιρό και ένα μακρύ κατάλογο από κοσμητικά επίθετα και χαρακτηρισμούς από τα οποία το πιο ήπιο ήταν αυτό του Τζορτζ Μπους: «Δεν μου αρέσει αυτό ο τύπος». Μαζί και ένα μακρύ κατάλογο εσωκομματικών αντιπάλων.

Γρήγορα φάνηκε ότι η φιλοδοξία του δεν ήταν τόσο το Καπιτώλιο, αλλά ένα κτίριο ενάμιση μίλι δυτικά, ο Λευκός Οίκος. Με το στυλ που είχε ήδη καλλιεργήσει η φιλοδοξία δεν φαίνεται τόσο απίστευτα μακρινή.

Ενας μη εκλέξιμος υποψήφιος;

Γύρω στα μέσα του περασμένου Νοεμβρίου, ο Μπεν Κάρσον, νευροχειρούργος με δηλώσεις, απόψεις και στιλ που συναγωνίζονταν τον Τραμπ παρακολουθούσε δημοκοπικά των δισεκατομμυριούχο. Μετά το κλίμα άλλαξε σε βάρος του και ο Κρουζ, ο δυναμικός γερουσιαστής από το Τέξας άρχισε να κερδίζει έδαφος.

Στα μέσα Ιανουαρίου πλέον, ο Κάρσον από το 25% είχε συρρικνωθεί κάτω από το 10%, ο τυφώνας Τραμπ δεν έλεγε να υποχωρήσει (προς τεράστια απογοήτευση της ελίτ του κόμματος που εξέφραζε εδώ και εβδομάδες) και ο Κρουζ κατακτούσε σταθερά έδαφος, όπως δείχνει το γράφημα.

Η εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι ακριβώς το ευρωπαϊκού τύπου λαϊκίστικο στιλ του έπιασε στους ψηφοφόρους.

Οσα κατά καιρούς λέει ο Κρουζ πιάνουν τον σφυγμό του μέσου συντηρητικού υποψήφιου, για όσα είδε να υλοποιούνται από την κυβέρνηση Ομπάμα (έστω όσα προσπάθησε), και για όσα δεν θα ήθελε να δει να συμβαίνουν ποτέ. Επισημοποίηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, έλεγχος της οπλοκατοχής, μετανάστευση και ειδικά σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο να έλθουν στις ΗΠΑ και μουσουλμάνοι πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή. Καυτά κοινωνικά ζητήματα που ήταν και είναι αφορμές πολέμου για του συντηρητικούς, όσο και αν οι κεφαλές των Ρεπουμπλικάνων προς απογοήτευση του Κρουζ δεν θέλουν να εστιάζουν υπερβολικά σε αυτά.

Θα έχει απήχηση το λαϊκίστικο στιλ του; Θα τον φέρει ως το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων; Ο Κρουζ, ακόμα και αν δεν τα καταφέρει τώρα, δεν φαίνεται να τα βάζει κάτω

Ο Μάθιου Ιγκλέσιας στο Vox λέει ότι ο Κρουζ έχει μια βαθιά κατανόηση της βάσης του Ρεπουμπλικανικού κόμματος (μα ποιος πολιτικός άντεξε ποτέ χωρίς γερή σύνδεση με τη βάση του κόμματος του;) αλλά και κατανόηση του πεδίου των ΜΜΕ. Και ας λέει ο ίδιος ότι τον πρόεδρο δεν θα τον βγάλουν τα μέσα.

Ο Κρουζ έχει πράγματα που σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ σοκάρουν το μισό κοινό και ενθουσιάζουν το άλλο μισό. Ας πούμε το ότι οι κακοί και τα όπλα τους είναι για τον υποψήφιο πρόβλημα και η λύση δεν είναι να τους τα πάρουμε δια της (νομικής) βίας: «Δεν ξεφορτώνεσαι με το να πάρεις τα όπλα μας, τους ξεφορτώνεσαι με το να τα χρησιμοποιήσεις», είπε. (Βλέπουμε και την ικανότητα να διυλίζεται ένα πρόβλημα σε σχηματικές έννοιες).

Οι ζωές του Κρουζ και του Ομπάμα σε δυο-τρία μόνο σημεία συγκλίνουν και αυτά στα  επιμέρους· πολιτικά είναι ο γερουσιαστής στο άλλο άκρο από τον πρόεδρο.

Οι ομοιότητες εξαντλούνται στην καταγωγή του Κρουζ που χαρακτηρίστηκε νομικά γκρίζα (δεν είναι όμως), στο πάθος για την πολιτική, την νομική, και την γρήγορη άνοδο ως το Καπιτώλιο – αλλά και μια αυτοβιογραφία λίγο μετά τα σαράντα. Πράγματα που -και αυτά- μπορεί να είναι συστατικά εκλογικής επιτυχίας στις ΗΠΑ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News