Εχει αφήσει εδώ και πολλά χρόνια πίσω του την εικόνα του άνδρα με το παχύ μουστάκι και τα μεγάλα τετράγωνα γυαλιά, όπως συνήθιζαν στα 80s, μια εικόνα που τον έκανε να μην μοιάζει με στρατιωτικό ηγέτη. Ο Ντανιέλ Ορτέγκα, άλλοτε αγαπητός στην διψασμένη για αντιδικτατορικά σύμβολα Δύση (βέβαια και στην Ελλάδα), έχει αφήσει πίσω του και την ιδεολογία εκείνης εποχής.

Η Νικαράγουα απαλλάχθηκε από τη δικτατορία του Σομόζα χάρη στους Σαντινίστας του Ορτέγκα, κέρδισε τους υποστηριζόμενους από τις ΗΠΑ αντάρτες Κόντρας για να φτάσει σήμερα σε μια μισερή, κατ’όνομα δημοκρατία, υπό τον Ορτέγκα. Ο ίδιος, αναφέρει το BBC σε ένα πορτρέτο του, μοιάζει πλέον αδύναμος και οι ομιλίες του είναι ασυνάρτητες.

Μόλις άρχισε η τέταρτη θητεία του στην προεδρία του σχεδόν ογδοντάρη Ορτέγκα, την οποία εξασφάλισε περιορίζοντας με κάθε τρόπο την αντιπολίτευση, ακόμη και βάζοντας την στη φυλακή.

Γεννήθηκε το 1945 και από την εφηβεία του μπήκε στο αριστερό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο των Σαντινίστας που μαχόταν κατά του δικτάτορα Αναστάσιο Σομόζα. Νεαρός επιχείρησε με ένα αυτόματο να κλέψει υποκατάστημα της Bank of America για να χρηματοδοτήσει τον αγώνα, συνελήφθη όμως και βασανίστηκε αγρίως στα επτά χρόνια που έμεινε στη φυλακή.

Απελευθερώθηκε το 1974 μαζί με άλλους Σαντινίστας σε αντάλλαγμα για ομήρους και βάσει της συμφωνίας απελευθέρωσης πήγε στην Κούβα, μια χώρα που ήταν όμως λίγο-πολύ ένα «πανεπιστήμιο» για την εκπαίδευση ανταρτών πόλης και μη. Ο Ορτέγκα επέστρεψε κρυφά στη χώρα του, την ώρα που η εξέγερση των χωρικών έτεινε να πάρει τις διαστάσεις εμφυλίου.

Οι Σαντινίστας πήραν την εξουσία ανατρέποντας τον Σομόζα το 1979. Προεδρικές εκλογές έγιναν το 1984 (ένα πενταμελές συμβούλιο εθνικής αποκατάστασης κυβερνούσε αρχικά), στις οποίες ο Ορτέγκα κέρδισε. Ηταν μια γενικά ελεύθερη αναμέτρηση, παρά κάποιες καταγγελίες από την αντιπολίτευση.

Παρά ταύτα, ο τότε αμερικανός πρόεδρος Ρέιγκαν έκανε λόγο για εκλογές-απάτη και άρχισε να στηρίζει ενεργά τους αντεπαναστάτες αντάρτες Κόντρας. Η Ουάσινγκτον έβλεπε στο πρόσωπο του Ορτέγκα τον εκπρόσωπο ενός κομμουνισμού σοβιετικού-κουβανικού τύπου, απειλή για άλλες φιλοαμερικανικές κυβερνήσεις στην Κεντρική Αμερική.

Ο σκληρός εμφύλιος με τους Κόντρας άφησε χιλιάδες θύματα και τις ΗΠΑ ενεχόμενες σε παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Αλλά και τη Νικαράγουα θύμα οικονομικών κυρώσεων που δυσκόλευσαν την αποκατάσταση, παρά το ότι με τους Σαντινίστας βελτιώθηκε η κατάσταση στην υγεία, την παιδεία και την κατοχή της γης.

Στις εκλογές του 1990 ο Ορτέγκα έχασε από την Βιολέτα Τσαμόρο, πρώην στενή συνεργάτρια, η οποία στην πορεία απομακρύνθηκε. Κατηγορίες για διαφθορά και έντονες διαφωνίες στο εσωτερικό των Σαντινίστας οδήγησαν σε άλλες δύο ήττες του, το 1995 και το 2001.

Εν τω μεταξύ η προγονή του τον κατηγόρησε ότι την βίαζε όσο ήταν ανήλικη. Αρνήθηκε ο ίδιος τις κατηγορίες, αλλά δεν δικάστηκε επικαλούμενος την ασυλία του ως μέλος του Κογκρέσου. Τον πλευρό του πήρε η σύζυγός του Ροζάρια Μουρίγιο, η οποία χαρακτήρισε τις καταγγελίες της κόρης της ντροπιαστικές.

Επιστροφή με αλλαγή εικόνας

Παρά τις δύο ήττες, ο Ορτέγκα κέρδισε τις προεδρικές του 2006 απεκδυόμενος την εικόνα του κομμουνιστή επαναστάτη.

Η καμπάνια που έστησε η σύζυγός του δεν είχε τις κοκκινόμαυρες σημαίες των Σαντινίστας, αλλά ροζ αφίσες· ο Ορτέγκα έβγαλε τις παραλλαγές και έβαλε λευκά πουκάμισα· τα συνθήματα μιλούσαν για χριστιανισμό και σοσιαλισμό μαζί («ήρωάς μου ο Ιησούς Χριστός» έλεγε), ενώ υποσχέθηκε και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, μια αναγκαία ένεση σε μια πάμπτωχη χώρα. Κέρδισε μάλιστα την (πολύτιμη σίγουρα) συμπάθεια της Καθολικής Εκκλησίας αρνούμενος την πλήρη απαγόρευση των αμβλώσεων, νόμος που είναι ως και σήμερα σε ισχύ.

Στην πορεία οι κινήσεις έδειχναν έναν άνθρωπο που θέλει να κρατήσει την εξουσία όσο και όπως μπορεί.

Το 2009 το Ανώτατο Δικαστήριο αφαίρεσε τα συνταγματικά εμπόδια που του απαγόρευαν να είναι ξανά υποψήφιος πρόεδρος, ενώ αργότερα το Σύνταγμα άλλαξε ξανά ώστε να είναι υποψήφιος και το 2016. Οσο και αν η αντιπολίτευση κατήγγελε τις ενέργειες του, ο ίδιος υποστήριζε ότι είναι απαραίτητες για τη σταθερότητα της χώρας.

Το 2016 κέρδισε τις προεδρικές με υποψήφια αντιπρόεδρο τη σύζυγό του, η οποία έγινε η «φωνή» της προεδρίας (και του ζευγαριού) με πολύωρες ομιλίες από τηλεοράσεως.

Δύο χρόνια αργότερα, τον Απρίλιο του 2018, φιλοκυβερνητικές ομάδες επιτέθηκαν σε διαδήλωση κατά των μεταρρυθμίσεων στο συνταξιοδοτικό, ένα συμβάν που εξόργισε την αντιπολίτευση που πλέον ζητούσε ανοιχτά την παραίτησή του· ένας φοιτητής ανοιχτά μπροστά του τον αποκάλεσε «δολοφόνο». Ως τον Ιούλιο οι νεκροί των ταραχών είχαν φτάσει τους 300, αλλά ο Ορτέγκα αρνούνταν να παραιτηθεί.

Για την σύζυγο η αιτία ήταν σαφής: η κρίση οφείλεται σε εισβολή κακών πνευμάτων που θέλουν να βλάψουν τη χώρα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News