Ο αγώνας Παρί Σεν Ζερμέν – Μονπελιέ (5-0) για το γαλλικό πρωτάθλημα βρισκόταν στο 37ο λεπτό του, όταν ο Νεϊμάρ παρέβη έναν άγραφο ηθικό νόμο του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Εγκλωβισμένος κοντά στο σημαιάκι του κόρνερ από δύο αντιπάλους του, ο βραζιλιάνος σούπερ-σταρ των γηπέδων «σφήνωσε» την μπάλα ανάμεσα στους αστραγάλους του και με μια αριστοτεχνική «λόμπα» επιχείρησε να την περάσει πάνω από τα κεφάλια τους. Αυτή η κίνηση, γνωστή ως «ουράνιο τόξο», τον έβαλε σε μπελάδες.

Πολλοί τη θεώρησαν ως μια ακόμη αναιδή επίδειξη των δεξιοτήτων του, που ξεπέρασε τα όρια. Θυμήθηκαν ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που «προκαλεί» με αυτόν τον τρόπο. Πριν από περίπου ένα χρόνο, παίζοντας εναντίον της Γκινγκάμπ, έκανε πάσα… με την πλάτη. Σε ένα άλλο ματς είχε σωριάσει στο χορτάρι με «ουράνιο τόξο» τον τυνήσιο μέσο της Στρασμπούρ, Ζεμζεμί, που στην προηγούμενη φάση τον είχε κλωτσήσει τρεις φορές στη σειρά. Μόνο που τώρα, ο Νεϊμάρ δεν δέχτηκε μόνον επικρίσεις από τα social media και τον Τύπο, αλλά και την αυστηρή παρατήρηση του διαιτητή, Ζερόμ Μπρισάρ, που το εξέλαβε ως διακωμώδηση του αθλήματος. Ναι, οι αυτόκλητοι θεματοφύλακες του πνεύματος του παιχνιδιού έχουν «ποινικοποιήσει» αυτά τα ζογκλερικά κόλπα, που κάποτε ξεσήκωναν το κοινό στις εξέδρες.

Είναι ζήτημα σεβασμού, υποστηρίζουν κάποιοι. Υποβάλλοντας τους αντιπάλους σου σε τέτοιου είδους εξευτελισμό, τους προσβάλλεις. Παραβαίνεις τους ιερούς κανόνες της συναδελφικότητας. Τι θέλουν να μας πουν, δηλαδή; Οτι τα αλλεπάλληλα χτυπήματα του Ζεμζεμί ήταν ένδειξη σεβασμού προς τον συνάδελφο; Ή μήπως θα ήταν προτιμότερο, ο Νεϊμάρ να του «απαντήσει» με μία γροθιά, αντί να τον «εκδικηθεί» με αυτήν την περίτεχνη ενέργεια;

Οι ενστάσεις κατά του «Νεϊμαρισμού» δεν είναι μόνον ηθικής φύσεως. Πολλοί προπονητές, ανάμεσά τους και αρκετοί top-class, εγείρουν ζητήματα πειθαρχίας. Ακόμη και ο Πεπ Γκουαρντιόλα, ο απόστολος του θεαματικού ποδοσφαίρου, απαιτεί οι κινήσεις των παικτών του να είναι προκαθορισμένες, μετρημένες με το υποδεκάμετρο. Σε έναν αγώνα της Σίτι με τη Γιουνάιτεντ είχε στείλει τον Στέρλινγκ στα αποδυτήρια, για μερικές παραπανήσιες ντρίμπλες. Η μπάλα είναι, πλέον, ολόκληρη επιστήμη. Συστήματα, τακτικές, πρέσινγκ, διπλές και τριπλές ζώνες άμυνας, κλείσιμο χώρων, αυτοματισμοί και τρέξιμο ατελείωτο. Και ως γνωστόν, η επιστήμη δεν παραδέχεται τη μαγεία.

Το παλιό, ανέμελο ποδόσφαιρο, της φαντασίας και του αυτοσχεδιασμού, το εγκατέλειψε ακόμη και η κυριότερη εκπρόσωπός του, η Βραζιλία. Βλέποντας τις ευρωπαϊκές ομάδες να προοδεύουν με την πειθαρχία τους, εδώ και χρόνια επιχειρεί να τις μιμηθεί. Να εκσυγχρονιστεί, να κυνηγήσει το αποτέλεσμα. Εκείνο το ιστορικό 1-7 από τους Γερμανούς, στο δικό της Μουντιάλ, τη βρήκε μπερδεμένη, την ώρα της μετάβασης σε ένα στυλ παιχνιδιού εντελώς ξένο, ίσως και αταίριαστο με τον χαρακτήρα της.

Ναι, αλλά με την ελευθερία έκφρασης του ποδοσφαιριστή, τι γίνεται; Δεν πρέπει κι αυτή να γίνει σεβαστή; Δεν είναι δικαίωμα κάθε επαγγελματία να χρησιμοποιεί την τέχνη του, που του πήρε πολλά χρόνια και πολύ κόπο να εξελίξει; Σε περιπτώσεις εξαιρετικά ταλαντούχων παικτών, αυτή η ελευθερία υπάρχει. Την έχει ο Λιονέλ Μέσι. Την έχει ο Κριστιάνο Ρονάλντο. Και μερικοί ακόμη. Αλλά για να κάνουν το «κάτι παραπάνω», όχι «του κεφαλιού τους». Αυτή είναι η τεράστια διαφορά τους με τον Νεϊμάρ, που σπούδασε την μπάλα στις αλάνες, κι όχι στις ποδοσφαιρικές ακαδημίες.

Θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι οι εκκεντρικές ενέργειες του Νεϊμάρ είναι προκλητικές. Αλλά και η πρόκληση είναι θεμελιώδες στοιχείο του ποδοσφαίρου. Τα λαοφιλή σπορ στο υψηλό τους επίπεδο είναι οι απόγονοι των μονομάχων που ενθουσίαζαν τα πλήθη στις αρένες της ρωμαϊκής εποχής. Την ταπεινοφροσύνη μπορούμε να την απαιτήσουμε σε άλλα γήπεδα της δημόσιας ζωής. Αυτό (του ποδοσφαίρου) είναι ένα από τα λίγα στα οποία έχουμε τη δυνατότητα να βιώσουμε το βασικό ένστικτο της επιβίωσης στη μάχη.

Επίσης, θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι επιδείξεις υψηλής τεχνικής του Νεϊμάρ μαρτυρούν ότι ο παίκτης νοιάζεται μόνο για τα προσωπικά του σόου κι όχι για να βοηθήσει το σύνολο. Ακόμη κι αν η πρόθεσή του είναι αυτή, οι αριθμοί αποδεικνύουν πόσο πολύτιμος είναι για την Παρί. Σε 14 αγώνες του εφετινού γαλλικού πρωταθλήματος έχει σκοράρει 13 γκολ και έχει σερβίρει άλλα έξι. Οπως παρατηρούν οι Times, «είναι ένας εκτελεστής μεταμφιεσμένος σε μάγο». Σε τι θα βλάψει την ομάδα του μια περιττή (;) διασκεδαστική του ενέργεια, σε ένα ματς που λήγει με 5-0 (Παρί – Μονπελιέ) ή με 9-0 (Παρί – Γκινγκάμπ);

Σε τίποτα. Απλώς, το ποδόσφαιρο έχει μετεξελιχθεί σε ένα παιχνίδι προσχεδιασμένων και συγχρονισμένων κινήσεων. Στην Premier League οι πάσες που αλλάζουν οι παίκτες μιας ομάδας σε κάθε αγώνα έχουν αυξηθεί, από 386 το 2009-2010, σε 457 το 2019-2020. Αρτίστες όπως ο Νεϊμάρ, που την Τετάρτη έκλεισε τα 28, είναι… είδος υπό εξαφάνιση. Κι όμως, χάρη σε κάτι τέτοιους αγαπήσαμε την μπάλα. Ακόμη και στην εποχή της συμφωνικής ορχήστρας, θα έπρεπε να υπάρχει χώρος για έναν σολίστα.

Ο ατομισμός παικτών όπως ο Νεϊμάρ είναι το αόρατο νήμα που συνδέει το ποδόσφαιρο ως βιομηχανία δισεκατομμυρίων με εκείνο που παίζεται σε παιδικές χαρές και γηπεδάκια 5Χ5. Πηγαίνουμε στο γήπεδο για να θαυμάσουμε τους προικισμένους με θεϊκό ταλέντο βιρτουόζους της μπάλας, για να ζηλέψουμε όσα εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε, για να αποθεώσουμε την έμπνευση που κάνει αυτό το σπορ ακόμη πιο διασκεδαστικό. Το ποδόσφαιρο είναι, πρωτίστως, θέαμα. Γι’ αυτό, δεν πρέπει να είναι εχθρικό απέναντι σε όσους επιδιώκουν το θεαματικό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News