Την τελευταία τριετία έχουν μειωθεί τα ποσοστά όσων στηρίζουν λαϊκιστικές απόψεις και πολιτικές στην Ευρώπη, σύμφωνα με νέα έρευνα που έγινε σε 10 ευρωπαϊκές -ανάμεσά τους και την Ελλάδα- και 17 άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο.

Την ανέλαβε η βρετανική εταιρεία έρευνας τάσεων YouGov σε συνεργασία με τον Guardian και διεξήχθη τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο σε αντιπροσωπευτικά δείγματα των εξής χωρών: Ελλάδα, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία, Βρετανία, Αυστραλία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Μεξικό, Τουρκία, Ρωσία, Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Αφρική και άλλες.

Στην Ευρώπη, όπως αναφέρει η εφημερίδα, ο λαϊκισμός φέρεται να έχει χάσει, κατά μεγάλο μέρος, το λαϊκό έρεισμα που είχε πριν από λίγα χρόνια, και οι συγγραφείς του πορίσματος προβλέπουν ότι τα λαϊκιστικά κόμματα δεν πρόκειται να ξαναφτάσουν σύντομα τα ποσοστά που είχαν φτάσει στις εκλογές της περασμένης δεκαετίας.

Πολιτικοί επιστήμονες επισήμαναν ότι τα νέα αποτελέσματα καταδεικνύουν «ένα εμφανές μοτίβο μειωμένης υποστήριξης του λαϊκισμού» και πρόσθεσαν παράλληλα ότι ενδεχομένως να κρύβουν υψηλότερα ποσοστά ριζοσπαστικοποίησης μερίδας των ψηφοφόρων των λαϊκιστών, τα οποία αυξήθηκαν λόγω πανδημίας.

Ενδεικτικά, στη Γαλλία, το ποσοστό των ενήλικων που είπαν ότι πιστεύουν ότι «η λαϊκή βούληση θα έπρεπε να είναι η υψηλότερη αξία στην πολιτική της χώρας», μειώθηκε από το 66% το 2019 στο 62% το 2020 και στο 55% το 2021.

Αλλες χώρες της ΕΕ παρουσιάζουν την ίδια πτώση, ανάμεσά τους η Γερμανία (66%, 63%, 61% αντίστοιχα), η Δανία (61%, 56%, 50%), η Ισπανία (75%, 68%, 65%), η Ιταλία (72%, 71%, 64%) και η Πολωνία (80%, 71%, 65%), ενώ στη Βρετανία τα ποσοστά είναι 66%, 60% και 56%.

Ο λαϊκισμός, ο οποίος παρουσιάζει την πολιτική ως μία διαρκή μάχη ανάμεσα σε «συνηθισμένους ανθρώπους και τη διεφθαρμένη ελίτ», ήταν για πολλά χρόνια η ανερχόμενη πολιτική δύναμη σε όλη την Ευρώπη, με τα ποσοστά των κομμάτων του να εκτινάσσονται ακόμα και στο 25%.

Οι λαϊκιστές ηγέτες κινούνται κυρίως στον χώρο της Ακροδεξιάς, όπως ο Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία, η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, ο Βίκτορ Ορμπαν στην Ουγγαρία και ο Τζίμι Ακεσον στη Σουηδία, και κατά καιρούς ήταν -ή παραμένουν- πολύ δημοφιλείς. Κάποια λαϊκιστικά κόμματα, μάλιστα, έφτασαν ακόμα και στην εξουσία, όπως σε Ιταλία, Ουγγαρία και Πολωνία.

Με τη φράση, «η χώρα μου χωρίζεται στους συνηθισμένους ανθρώπους και τη διεφθαρμένη ελίτ που τους εκμεταλλεύεται», συμφωνεί το 49% στη Γαλλία (από 61% πριν από τρία χρόνια), το 46% στη Γερμανία (από 54%), το 36% στη Σουηδία (από 42%), το 15% στη Δανία (από 29%), το 65% στην Ισπανία (από 70%), το 54% στην Ιταλία (από 65%), το 63% στην Πολωνία (από 73%) και το 54% στη Βρετανία (από 58%).

Λιγότεροι συμφώνησαν και με τη φράση «πολλές σημαντικές πληροφορίες αποκρύπτονται από το κοινό λόγω προσωπικών συμφερόντων». Σε μερικές χώρες μειώθηκαν έως και 17%, όμως στην Ισπανία το ποσοστό παραμένει υψηλό, 79%.

Ο Μάτις Ρούντουχιν, πολιτικός κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ και ειδικός στον λαϊκισμό, είπε ότι η έρευνα, που έγινε σε 24.000 ψηφοφόρους των 22 κρατών, κατέδειξε ξεκάθαρη πτώση στη στήριξη των λαϊκιστικών απόψεων.

Ομως, την ίδια στιγμή που οι πρώην λαϊκιστές γίνονται πιο μετριοπαθείς, «υπάρχει ένα μικρό κομμάτι των λαϊκιστών που ριζοσπαστικοποιείται περισσότερο και εκφράζει τις απόψεις του με έντονο τρόπο, όπως για παράδειγμα, όσοι ψηφίζουν λαϊκιστικά κόμματα της Ακροδεξιάς», πρόσθεσε.

Ενα από τα παραδείγματα είναι οι αντιεμβολιαστές, τονίζει, οι οποίοι έγιναν ακόμα πιο ακραίοι.

Παρά τις ανησυχίες για την αύξηση των συνωμοσιολόγων στη διάρκεια της πανδημίας, η έρευνα κατέδειξε γενική μείωση των υποστηρικτών τους.

Με τη φράση «η δύναμη λίγων ομάδων ειδικών συμφερόντων δεν αφήνει τη χώρα μας να προοδεύσει», συμφώνησαν το 58% στη Γαλλία (από 72% πριν από τρία χρόνια), ενώ μειώθηκε επίσης κατά 5% στη Γερμανία, 9% στη Σουηδία, 15% στη Δανία, 10% στην Ισπανία, 12% στην Ιταλία, 11% στην Πολωνία και 11% στη Βρετανία.

Στον υπόλοιπο κόσμο, η Βραζιλία και το Μεξικό παρουσιάζουν αντίστοιχη μείωση των λαϊκιστών, όμως σε Ινδία, Ταϊλάνδη και ειδικά στις ΗΠΑ, τα ποσοστά τους παραμένουν τα ίδια ή υψηλότερα σε σχέση με πριν από τρία χρόνια.

Οι συγγραφείς του πορίσματος επισημαίνουν, πάντως, πως φαίνεται ότι τα λαϊκιστικά κόμματα δύσκολα θα ξαναπιάσουν τα υψηλά ποσοστά που είχαν σε πολλές χώρες.

Η χώρα που ξεχωρίζει για τον αντιλαϊκισμό της είναι και πάλι η Δανία, όπου τα ποσοστά όσων συμφωνούν με τις φράσεις της έρευνας είναι πολύ μικρότερα από τις υπόλοιπες χώρες.

Μόλις το 8% συμφώνησε με τη φράση «μπορείς να πεις αν ένας άνθρωπος είναι καλός ή κακός με βάση τις πολιτικές πεποιθήσεις του».

Οσον αφορά το Brexit, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και Βρετανοί απάντησαν ότι δεν έχει επηρεάσει σε γενικές γραμμές την οικονομία ή την ενότητα της ΕΕ.

Ομως, στη Γερμανία μόνο το 6% πιστεύει ότι η αποχώρηση της Βρετανίας ένωσε περισσότερο τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕ, ενώ το 20% πιστεύει το αντίθετο. Τέλος, στην Ισπανία, το 37% θεωρεί ότι το Brexit έβλαψε οικονομικά την ΕΕ και μόλις το 8% ότι την ωφέλησε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News