«Στο μέλλον, ένας παγετώνας θα είναι ένα εξωτικό φαινόμενο, τόσο σπάνιο όσο μια τίγρη της Βεγγάλης» γράφει o Aντρί Σνερ Μάγκσασον, περιβαλλοντικός ακτιβιστής, στο δοκίμιό του «Time and Water». Το δράμα της τήξης των παγετώνων είναι πλέον εμφανές: ακόμη και στα πιο κρύα εδάφη, ο πάγος χάνει περισσότερη μάζα από ό,τι αποκτά κατά τη χειμερινή περίοδο. Και ακριβώς εδώ, στα βόρεια του πλανήτη, όπου οι μετασχηματισμοί είναι ίσως πιο απροσδόκητοι, γεννιούνται νέες πρωτοβουλίες, που στόχο έχουν όχι μόνο να μελετήσουν το φαινόμενο, αλλά και να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο για τις συνέπειες αυτού που συμβαίνει. Σημαντικά έργα στα οποία συνεργάζονται επιστήμονες και αρχιτέκτονες, ενωμένοι από μια κοινή οικολογική ευαισθησία, έγραψε η Corriere della Sera.

Στη Γροιλανδία υπάρχει το Ilulissat Icefjord Centre, ένα είδος μουσείου-εργαστηρίου για τις μεταμορφώσεις που επηρεάζουν ολόκληρη την περιοχή της Αρκτικής. Σχεδιασμένο από τη δανέζα  αρχιτέκτονα Ντόρτε Μάντρουπ, η οποία ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή της προστασίας του περιβάλλοντος, το κτίριο έχει θέα στον παγετώνα Sermeq Kujalleq. «Ο σχεδιασμός 250 χιλιόμετρα βορείως του Αρκτικού Κύκλου σίγουρα είναι πολύ δύσκολη δουλειά» λέει η Μάντρουπ. «Οι αρχιτέκτονες δεν μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά μπορούν να κάνουν πολλά. Εδώ τονίζω την ομορφιά του αρκτικού τοπίου, συγχρόνως όμως καταγγέλλων και την ευθραυστότητά του».

Ο σχεδιασμός του Illulisat Icefjord Centre στοχεύει να δημιουργήσει μια καθηλωτική και συναρπαστική εμπειρία της φύσης γύρω του: από το μονοπάτι της οροφής του, όπου μπορείτε να σταματήσετε για να απολαύσετε το εκπληκτικό θέαμα των κομματιών πάγου που πέφτουν στα νερά του φιόρδ Kandia, μέχρι τα μεγάλα παράθυρα και στις δύο πλευρές της κατασκευής. Στο εσωτερικό της κατασκευής η μόνιμη έκθεση δείχνει στους επισκέπτες τη δραματική κατάσταση όχι μόνο της Γροιλανδίας (ο Sermeq Kujalleq έχει ήδη υποχωρήσει κατά 12 χιλιόμετρα), αλλά των κατοίκων της, των Ινουίτ, που αισθάνονται πρώτοι απ’ όλους τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Σε Καναδά και Νορβηγία

Η ιδέα της από κοινού αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής χαρακτηρίζει επίσης το Illusuak Cultural Centre Nain, στην απομακρυσμένη και ψυχρή περιοχή του Βόρειου Λαμπραντόρ του Καναδά. Σχεδιασμένο από τον Τοντ Σόντερς, επίσης αρχιτέκτονα που υπερασπίζεται το περιβάλλον, το κέντρο είναι η πύλη για να επισκεφθείτε και να μελετήσετε το εθνικό πάρκο των βουνών Τόρνγκατ, αλλά και φόρος τιμής στους Ινουίτ. Τα 1.800 τετραγωνικά μέτρα του περιλαμβάνουν, εκτός από εκθεσιακούς χώρους και χώρους αφιερωμένους στην έρευνα, τη νέα διοικητική έδρα αυτής της κοινότητας ιθαγενών, η αυτονομία της οποίας αναγνωρίζεται και θεσμοθετείται πρώτη φορά.

Το πνεύμα που ζωντανεύει αυτές τις πρωτοβουλίες μπορεί επίσης να βρεθεί σε ένα νέο, εμβληματικό κτίριο υπό κατασκευήν, στο Λονγκγιαρμπιέν των νησιών Σβάλμπαρντ, πέρα ​​από τον Αρκτικό Κύκλο. Σχεδιασμένο από το νορβηγικό στούντιο Snøhetta, μια άλλη σημαντική υπογραφή για πράσινα έργα, ονομάζεται The Arc και είναι ένας εντυπωσιακός μονόλιθος, μέσα στον οποίο οι επισκέπτες μπορούν να συμβουλεύονται τα περιεχόμενα του Svalbard Global Seed Vault, της μεγαλύτερης αποθήκης σπόρων λαχανικών στον κόσμο, σκαμμένο στον βράχο ενός βουνού περίπου δέκα λεπτά με έλκηθρο από το νέο κέντρο.

Ακόμη και στα νησιά Σβάλμπαρντ, οι ολοένα και πιο υψηλές θερμοκρασίες θέτουν τον μόνιμο παγετό σε κίνδυνο και θα μπορούσαν ακόμη και να δημιουργήσουν προβλήματα για το κοίτασμα και τη ζωτική κληρονομιά που διατηρείται σε αυτό. Από αυτή την άποψη, το The Arc θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει «ένα σημαντικό φυλάκιο για την ανάγνωση της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση της Αρκτικής και της εξαιρετικής φύσης της στο χρόνο» λένε οι σχεδιαστές του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News